Các quan chức quân đội Nga không đưa ra bình luận nào về việc trao đổi các chiến binh Ukraine có thực hiện được hay không. Chính quyền Ukraine tiếp tục tuyên bố rằng các quân nhân và chiến binh Azov sẽ được trao đổi ở thành phố Mariupol
Trong ngày qua, 771 tay súng dân tộc chủ nghia Azov đầu hàng tại nhà máy luyện kim Azovstal ở Mariupol. Tổng cộng 1.730 quân nhân đầu hàng từ ngày 16/5, có 80 người bị thương.
Tất cả những người cần điều trị nội trú đều đều được đưa đến các cơ sở y tế của nước Cộng hòa Nhân dân Donetsk (DPR) ở Novoazovsk và Donetsk.
Nhà lãnh đạo DPR Denis Pushilin tuyên bố, hơn một nửa binh sĩ và các tay súng Azov đã rời khỏi nhà máy Azovstal. Phía chính quyền Kiev thì khẳng định sự đầu hàng là một "hoạt động nhân đạo" do quân đội Ukraine thực hiện.
Tổng thống Ukraine Vladimir Zelensky phát biểu trong một video, giải thích lý do đầu hàng của lực lượng Azov. Ông Zelensky khẳng định phải bảo vệ người dân và đất nước, việc quân đội Ukraine đầu hàng được coi là một động thái chiến lược.
Ông Zelensky nói, “Đó không phải là một ngày dễ dàng. Nhưng ngày này, giống như tất cả những ngày khác, đó là việc giữ cho đất nước và người dân của chúng ta được an toàn. Nhờ các hành động của quân đội Ukraine, tình báo, nhóm đàm phán, ICRC (Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế) và LHQ (Liên hợp quốc), chúng tôi có thể cứu được các chàng trai của chúng ta. Ukraine cần những anh hùng Ukraine còn sống. Đây là nguyên tắc của chúng tôi”.
Ngày 18/5, Zelensky tiếp tục nhấn mạnh, động thái đầu hàng là một sứ mệnh nhân đạo do các sĩ quan tình báo và quân đội Ukraine giám sát thực hiện.
Văn phòng của Tổng thư ký Liên Hợp Quốc ngày 18/4 khẳng định, Liên Hợp Quốc không tham gia vào việc di tản quân đội Ukraine khỏi nhà máy luyện kim Azovstal ở Mariupol.
Đại diện chính thức của Tổng thư ký của tổ chức, Stephane Dujarric, cho biết: “Theo tôi hiểu, đây (việc sơ tán quân đội Ukraine) là kết quả của một thỏa thuận giữa hai bên. Chúng tôi không tham gia vào việc này”.
Ngày 19/5, quân đội Nga xác nhận, đại diện của Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế và nhóm đàm phán Ukraine đã được phép đến thăm các binh sĩ Ukraine và chiến binh Azov đầu hàng, đánh giá các điều kiện giam giữ.
Phái đoàn đến vào ngày 18/5, 2 ngày sau khi nhóm binh sĩ đầu tiên từ Azovstal đầu hàng. Cuộc viếng thăm do Cục tình báo Trung tâm của Bộ Tổng tham mưu Liên bang Nga tổ chức và chỉ đạo.
Ngày 18/5, đại diện của Ủy ban Chữ thập đỏ quốc tế và đoàn đàm phán Ukraine đã trực tiếp đánh giá các điều kiện giam giữ tù binh chiến tranh Ukraine trong các cơ sở y tế của DRP và trong một doanh trại được trang bị đặc biệt, việc bảo vệ do Cơ quan thực thi Chế tài Pháp lý Liên bang Nga thực.
Đại diện phía Ukraine là Đại biểu Nhân dân Verkhovna Rada, tham gia cuộc đàm phán lần thứ 9 Alexander Ivanovich Kovalev, đến từ Kiev.
Phái đoàn thăm bệnh viện số 15 của thành phố Donetsk, nơi giữ những tù binh bị thương nặng, được đưa ra khỏi Azovstal những ngày trước đó. Đại diện phía Ukraina và Hội Chữ thập đỏ được đưa đến nơi những người bị thương tạm trú và có điều giao tiếp với tù binh.
Phái đoàn được đến khu doanh trại dành cho quân nhân Ukraine có sức khỏe ổn định ở làng Yelenovka, đáp ứng tất cả các yêu cầu của Công ước Geneva về Đối xử với Tù nhân Chiến tranh.
Phía Ukraine xác nhận, các bác sĩ đã làm việc tận tâm để phục hồi sức khỏe và chức năng cho những tù binh Ukraine.
Ngày 19/5, các nhóm chiến binh từ Azovstal tiếp tục hạ vũ khí rời khỏi nhà máy thép Azovstal.
Ra lệnh cho các tay súng Azov cố thủ tại Azovstal là một động thái chiến lược của bộ chỉ huy quân đội Ukraine, nhằm thu hút quân đội Nga và quân đội Ukraine có thể tổ chức lại lực lượng của mình.
Nhưng chiến thuật không tấn công mà bao vây phong tỏa nhà máy đã phá vỡ kế hoạch này, đồng thời khiến hàng nghìn quân nhân Ukraine giữ được mạng sống.