Nga – Mỹ đồng thuận kéo dài Hiệp ước cắt giảm Vũ khí hạt nhân mới thêm 5 năm

Cuộc thỏa thuận điện đàm, kéo dài 11 giờ để hồi sinh New START giữa Tổng thổng Nga Vladimir Putin và Tổng thống Mỹ Joe Biden, cuộc nói chuyện mà Điện Kremlin mô tả là "thẳng thắn và mang tính lợi ích chung".

Sau cuộc hội đàm với ông chủ Nhà Trắng mới, Tổng thống Nga Vladimir Putin gửi tới Quốc hội một dự thảo thỏa thuận nhằm kéo dài Hiệp ước cắt giảm vũ khí START Mới thêm 5 năm. Hiệp ước quan trọng này sẽ hết hiệu lực chỉ sau hơn một tuần nữa.

Dự thảo văn bản cho biết, hai nước “đồng ý về nguyên tắc” duy trì Hiệp ước Cắt giảm Vũ khí Chiến lược Mới, không đặt điều kiện bổ xung thêm 5 năm (đến ngày 5/2/2026).

Các nhà lãnh đạo Mỹ và Nga bày tỏ sự hài lòng với những tiến bộ đạt được.

Tuần trước, Thư ký báo chí Nhà Trắng - Jen Psaki - cho biết ông Biden sẽ tìm cách gia hạn thỏa thuận hạt nhân trước khi đồng hồ kết thúc ngày 5/2. Bà nói với các phóng viên : “Tổng thống từ lâu đã rõ ràng, hiệp ước START Mới là vì lợi ích an ninh quốc gia Mỹ, việc gia hạn này càng có ý nghĩa hơn khi mối quan hệ với Nga là đối địch như ở thời điểm hiện nay” .

Các cuộc đàm phán để gia hạn thỏa thuận với Nhà Trắng của cựu Tổng thống Donald Trump bị đình trệ, được cho là sau khi Washington nhất quyết thay đổi hiệp ước nếu không có điều kiện tiên quyết là một sự nhượng bộ từ phía Nga. 

Sự bế tắc làm dấy lên lo ngại cho các quan chức Mỹ do khi hiệp ước hết hiệu lực, thực tế cũng sẽ xóa bỏ ràng buộc cuối cùng còn lại đối với hai kho vũ khí hạt nhân lớn nhất thế giới và có khả năng kích hoạt cuộc chạy đua vũ trang mới từ phía Trung Quốc.

Nhưng hiện nay có vẻ như quan điểm tổng thống mới của Mỹ chuyển sang một cách tiếp cận mang tính xây dựng hơn.

Theo truyền thông các bên, trong những ngày tới, Washington và Moscow sẽ hoàn thành tất cả các thủ tục cần thiết để đảm bảo START mới vẫn duy trì hiệu lực.

Được ký kết vào năm 2010, New START là một trong hàng loạt các hiệp ước cắt giảm vũ khí vốn được ký kết kể từ khi Chiến tranh Lạnh kết thúc, và là một trong những thỏa thuận lớn cuối cùng về vũ khí chiến lược có hiệu lực. 

Hiệp ước kêu gọi cắt giảm một nửa số lượng tối đa tên lửa hạt nhân chiến lược, máy bay ném bom và hệ thống phóng mà Mỹ và Nga duy trì trong tình trạng sẵn sàng chiến đấu bất cứ lúc nào.