Nguy cơ trắng tay của Ả rập Xê út khi cùng lúc chiến tranh ở Yemen phát động cuộc chiến dầu mỏ

Ngày 08.03.2020, Riyadh khởi đầu canh bạc dầu, gia tăng sản lượng khai thác và tràn ngập thị trường bằng dầu giảm giá chưa từng. Mục tiêu của chương trình này nhằm mục đích đánh quỵ các nhà sản xuất dầu Nga và Iran, chiếm lợi thế trên thị trường dầu thế giới.

Trong vài tuần liên tiếp, Ả rập Xê út liên tục tăng áp lực với Nga và Iran về giảm giá dầu. Tuy nhiên, khi phát động cuộc chiến giá dầu, Ả rập Xê út lại quên mất điểm yếu cốt tử của chính mình.

Đến ngày 17.03.2020, các lực lượng phong trào Houthi chiếm được hầu hết tỉnh al-Jawf, bao gồm thủ phủ tỉnh – thành phố al-Hazm - của Yemen từ Liên minh quân sự do Ả rập Xê út dẫn đầu và các lực lượng vũ trang Yemen của Tổng thống Houthis.

Trong trận chiến này, Liên minh quân sự vùng Vịnh mất hàng trăm trang thiết bị quân sự, hàng chục xe tăng và pháo các loại. Che dấu thất bại và không muốn lực lượng Houthi tái sử dụng lô chiến lợi phẩm này, Không quân Ả rập Xê út buộc phải thực hiện nhiều cuộc không kích vào các vị trí đóng quân, trụ sở chỉ huy và kho vũ khí của Quân đội Quốc gia Yemen do Ả rập Xê út hậu thuẫn hiện đã mất vào tay Houthi.

Tuy nhiên, số lượng trang thiết bị để lại quá lớn và tốc độ chạy trốn của các đơn vị vũ trang tổng thống lưu vong MasurHadi nhanh đến mức 10-20 cuộc không kích do Không quân Ả rập Xê út không giải quyết được vấn đề trang thiết bị rơi vào tay Houthi.

Sau khi giành được thắng lợi trong địa phận tỉnh al-Jawf, lực lượng Houthi chuyển hướng tấn công sang tỉnh Marib lân cận. Và nhanh chóng chiếm được một số vị trí của Liên minh quân sự do Ả rập Xê út dẫn đầu phía đông Sirwah, trong đó có căn cứ quân sự Kufil (nằm trên đường tiến vào thành phố Marib).

Hệ thống phòng ngự của quân đội Tổng thống Mansur Hadi bắt đầu sụp đổ ở phía đông của tỉnh Marib. Nếu tình hình tiếp tục phát triển theo tốc độ này, lực lượng kháng chiến Yemen có thể sẽ tiến tới và bao vây thành phố Marib đầu tháng Tư, đánh chiếm thủ phủ của tỉnh vào giữa tháng.

Các đơn vị Houthi cũng đẩy lùi các lực lượng Liên minh Ả rập Xê-út khỏi quận trọng điểm Nihm gần thủ đô Sanaa. Lúc này, quận Nihm hoàn toàn nằm trong quyền kiểm soát của Houthis.

Bản đồ chiến sự Yemen tính đến ngày 22.03.2020

Những nguồn tin ủng hộ Ả rập Xê út thường xuyên tuyên bố, lực lượng Houthi gánh chịu thương vong nhân sự lớn, nhưng không cung cấp bằng chứng chứng miinh. Ngược lại, truyền thông Houthi công bố rất nhiều tư liệu, ảnh và video chi tiết về chiến thắng của lực lượng này.

Liên minh do Ả rập Xê út dẫn đầu cũng bắt đầu đối mặt với sức mạnh phòng không - không quân của quân đội kháng chiến Yemen. Tháng 1 và tháng 2, Houthi bắn hạ nhiều UAV của liên minh do Ả rập Xê út dẫn đầu. Tháng 03.2020, phòng không quân đội kháng chiến Yemen tấn công trực tiếp vào các máy bay chiến đấu của liên minh.

Ngày 14.03.2020, lực lượng phòng không Yemen phóng tên lửa vào một nhóm máy bay phản lực F-15 và F-16 trên tỉnh al-Jawf, buộc nhóm máy bay này phải bỏ chạy. Ngày 19.03.2020, phòng không Yemen lại tiếp tục phóng tên lửa nhằm vào các máy bay chiến đấu Liên minh trong quận Sirwah.

Trong cả hai trường hợp, các đơn vị Houthi sử dụng hệ thống phòng không Fatir-1, được giới thiệu vào tháng 08.2019, là biến thể được hiện đại hóa tại địa phương của hệ thống tên lửa phòng không 2K12 Kub thời Liên Xô. Fatir-1 không sử dụng radar dẫn đường mà chuyển sang sử dụng đầu tự dẫn bán chủ động quang ảnh nhiệt, phạm vi chiến đấu hiệu quả của tên lửa là 22 km.

Do trình độ và kỹ năng điều khiển của lực lượng phòng không Yemen đang ở mức độ thấp, Fatir-1 chưa gây tổn thất nặng nề cho không quân Ả rập Xê út. Trước mắt, các hệ thống phòng không Yemen chỉ hạn chế hoạt động của không quân Ả rập Xê út, nhưng nhược điểm này sẽ không kéo dài khi phòng không Yemen sẽ tiếp tục cải tiến tên lửa này.

Tháng 03.2020, chiến trường chính của lực lượng Houthi là phía đông bắc và miền trung Yemen. Nhưng với số lượng rất lớn vũ khí trang bị thu được từ Liên minh quân sự do Ả rập Xê út dẫn đầu, cuộc chiến do Houthi chỉ huy có thể sẽ tiến sâu vào lãnh thổ Ả rập Xê út.

Khi Ả rập Xê út phát động cuộc chiến giá dầu, Mỹ cũng tăng cường sức ép lên Iran để hỗ trợ cho Ả rập Xê út. Giá dầu dưới mức 35 USD / thùng nhằm trực tiếp vào Iran và Nga.

Nhưng Iran được cho là quốc gia đang ủng hộ và hậu thuẫn cho lực lượng Houthi ở Yemen. Trong một tình huống khó lường, nếu lực lượng Houthi tiến hành một chiến dịch tấn công mới nhằm vào các cơ sở công nghiệp dầu mỏ của Ả rập Xê út, cuộc chiến của Riyadh trên thị trường dầu mỏ thế giới đối diện với nguy cơ trắng tay cả trên thương trường và chiến trường. Khả năng này được đánh giá là rất dễ xảy ra.

Cuộc chiến dầu mỏ của Ả rập Xê út. Video South Front