Kali giúp duy trì áp lực thẩm thấu của tế bào và cân bằng toan kiềm, tham gia vào quá trình tổng hợp protein và glycogen, tạo các xung động thần kinh và bài tiết insulin, tham gia vào quá trình giãn cơ. Kali là chất cân bằng của natri và đóng vai trò căn bản trong quá trình phân phối nước, điều hoà âm dương của cơ thể. Nếu thiếu kali thường biểu hiện yếu cơ, mệt, co quắp, tăng kích thích, ngoại tâm thu. Với tình trạng mất kali cấp hay mạn gây ra thiếu trầm trọng sẽ có nguy cơ bị liệt, bao gồm liệt ruột và tim loạn nhịp. Vậy nên phòng ngừa bệnh tim mạch, gân cơ yếu… cần duy trì chế độ ăn giàu kali.
Đối với người lao động trí óc, kali rất quan trọng bởi hệ thống thần kinh chuyển tiếp các tín hiệu giữa não và cơ thể, những tín hiệu này được gửi dưới dạng các xung thần kinh và giúp điều chỉnh các cơn co thắt cơ bắp, nhịp tim, phản xạ và nhiều chức năng khác trong cơ thể. Các xung thần kinh được tạo ra bởi các ion natri di chuyển vào tế bào và các ion kali di chuyển ra khỏi tế bào. Sự chuyển động của các ion làm thay đổi điện áp của tế bào, kích hoạt xung thần kinh. Sự sụt giảm nồng độ kali trong máu có thể ảnh hưởng đến khả năng tạo ra xung thần kinh của cơ thể. Bổ sung đủ kali từ chế độ ăn uống có thể giúp duy trì chức năng của thần kinh.
Kali có nhiều trong chuối, đậu nành, ngũ cốc, đậu mè, nấm, rau củ quả tươi, khô các loại. Chuối là trái cây giàu kali. Trung bình, một quả chuối có hơn 400mg kali, đồng thời cũng có nhiều vitamin B, 3gchất xơ và khoảng 100 calo. Hầu hết các loại đậu đều giàu kali, đặc biệt là đậu trắng (nửa ly đậu trắng có khoảng 400mg kali). Bên cạnh đó, đậu cũng là nguồn tuyệt vời của các khoáng chất nói chung và giàu chất xơ. Khoai tây rất giàu kali và cũng là nguồn tốt các khoáng chất bổ sung, các vitamin B và thậm chí có một ít vitamin C, chất xơ. Khoai lang là món ăn ngon, bổ dưỡng vì chứa nhiều vitamin và khoáng chất, bao gồm cả kali. Ngoài ra, khoai lang có nhiều chất xơ tốt cho hệ tiêu hóa. Đối với cá, hầu hết các loại cá như cá hồi và cá ngừ cung cấp một lượng kali đáng quan tâm, nhưng cá bơn đặc biệt chứa nhiều kali nhất. Ngoài kali, cá biển còn phong phú các khoáng chất, các axit béo thiết yếu. Đối với sữa, sữa chua không béo chứa rất nhiều kali, chứa tới hơn 500mg kali trong một cốc sữa chua ngoài ra còn chứa lượng lớn canxi, protein, vitamin D và các chế phẩm sinh học khác.
BS Quang Anh (Vĩnh Hồ, Hà Nội)
