Không nên cực đoan hóa thực phẩm hữu cơ

Hữu cơ, đương nhiên tốt

Thực phẩm hữu cơ là những loại thực phẩm được sản xuất bằng phương thức và tiêu chuẩn của nông nghiệp hữu cơ. Nông nghiệp hữu cơ nói chung luôn hướng đến nuôi trồng thúc đẩy cân bằng sinh thái, đa dạng và bảo tồn đa dạng sinh học. Trong sản xuất nông nghiệp hữu cơ không sử dụng một số loại thuốc trừ sâu, thuốc diệt cỏ và phân bón tổng hợp. Thực phẩm hữu cơ cũng không được phép xử lý bằng chiếu xạ, dung môi công nghiệp hoặc các chất phụ gia thực phẩm tổng hợp.

GS.TS Nguyễn Quang Thạch, nguyên Viện trưởng Viện Sinh học Nông nghiệp, Học viện Nông nghiệp Việt Nam cho biết, ngày nay, thực phẩm hữu cơ có mặt ở hầu khắp các quốc gia, từ nước có nền nông nghiệp lạc hậu đến những nước có nền nông nghiệp phát triển.

Không có các thông tin bằng chứng đầy đủ của y khoa về những tuyên bố thực phẩm hữu cơ là an toàn hơn hay khỏe mạnh hơn so với thực phẩm từ nuôi trồng thông thường, tuy nhiên có một điều chắc chắn rằng, thực phẩm hữu cơ tốt cho sức khỏe. Ở Việt Nam cũng có hẳn một hiệp hội nông nghiệp hữu cơ để khuấy động phong trào sử dụng sản phẩm hữu cơ. Tuy nhiên phải nhớ một điều rằng, nếu chỉ sử dụng sản phẩm hữu cơ cũng không tốt.

“Vừa rồi tôi sang Nhật Bản, vào siêu thị của họ thì thấy các loại thực phẩm hữu cơ chỉ chiếm 1-2% lượng thực phẩm bán ra. Những loại thực phẩm hoàn toàn tự nhiên rất tốt cho sức khỏe, nhưng nền nông nghiệp hiện đại không thể phát triển hài hòa nếu chỉ chú trọng thực phẩm hữu cơ.

Bởi ngoài vấn đề chất lượng thì năng suất cũng là một điều phải lưu tâm. Thế giới trải qua hàng nghìn lần cải cách với hàng nghìn phát minh để nhằm tăng năng suất, chất lượng, giảm thiểu sâu bệnh. Nếu chỉ làm nông nghiệp hữu cơ, sẽ không đủ lương thực cung cấp cho con người, sâu bệnh cũng sẽ phát triển nhiều hơn”, GS.TS Nguyễn Quang Thạch cho biết.

Do đó, thực phẩm hữu cơ phải được kết hợp với thực phẩm vô cơ mới tạo ra sự hài hòa. Người sử dụng thực phẩm cũng vậy. Thực phẩm hữu cơ rất tốt cho sức khỏe vì không có hóa chất, nhưng thực phẩm vô cơ cũng cần thiết để tạo ra sức đề kháng cho cơ thể.

Quan trọng là thực phẩm sạch, an toàn

Theo GS.TS Nguyễn Quang Thạch, thực ra thực phẩm hữu cơ hay vô cơ không quan trọng bằng việc thực phẩm đó có sạch và an toàn không. Nếu câu trả lời là có thì thực phẩm dù là hữu cơ hay vô cơ cũng đều tốt cho sức khỏe.

Vì điều cuối cùng người ta quan tâm là thực phẩm đó tác động thế nào đến sức khỏe. Người sử dụng tốt nhất cũng nên kết hợp hài hòa và lựa chọn thực phẩm tốt, an toàn cho chính bản thân mình.

Là một người nghiên cứu nhiều năm về rau thủy canh, GS.TS Nguyễn Quang Thạch cho biết, rau thủy canh thực chất là bắt chước dinh dưỡng từ đất. Nghĩa là người ta cung cấp cho nó nguồn dinh dưỡng, chất khoáng, axit amin giống như các thành phần có trong đất trồng.

Ở Mỹ, người ta coi rau thủy canh là rau hữu cơ nhưng ở Việt Nam thì chưa. Rau thủy canh là thực phẩm sạch và an toàn nhưng không phải rau hưu cơ. Muốn hữu cơ hóa rau thủy canh thì phải thực hiện thêm một vài thao tác mà tới đây, ông cùng các đồng sự sẽ tiến hành thử nghiệm.

Theo GS Nguyễn Quang Thạch, hiểu biết về thực phẩm hữu cơ của nhiều người còn hạn chế. Có rất nhiều quảng cáo cũng như phổ biến cho công chúng rằng thực phẩm hữu cơ là an toàn hơn, dinh dưỡng hơn, và hương vị tốt hơn so với thực phẩm thông thường.

Thực phẩm hữu cơ an toàn, sạch, nhưng có nhiều dinh dưỡng và hương vị có ngon hơn thực phẩm vô cơ không thì chưa có công trình khoa học nào khẳng định được.

Trong khi đó, giá thành thực phẩm hữu cơ thường cao hơn rất nhiều. Người tiêu dùng nên nhân thức đầy đủ rằng thực phẩm trước tiên phải sạch và an toàn, không nên có tâm lý chỉ sản phẩm hữu cơ mới sạch và an toàn.

“Hiện ở Việt Nam có rất nhiều loại thực phẩm hữu cơ, song cũng có những sản phẩm chỉ có mác là “hữu cơ”, còn thực hư thế nào lại không kiểm soát được”, GS.TS Nguyễn Quang Thạch.

Bảo Khánh