"Hãy nhớ con số huyết áp như nhớ số tuổi của mình”

Những con số đáng báo động

GS.TS Nguyễn Lân Việt, Chủ tịch Hội Tim mạch học Việt Nam, GĐ Chương trình QG phòng chống THA cho biết, trong một nghiên cứu rất công phu của Việt Nam vào năm 2008 trên 10 ngàn đối tượng tại 8 tỉnh là Hà Nội, Thái Bình, Thái Nguyên, Nghệ An, Khánh Hòa, Đắc Lắc, Đồng Tháp, TP HCM thì thấy, THA ở người trưởng thành chiếm 25,1%, THA không được phát hiện chiếm 51,6%, THA không được điều trị chiếm gần 39%, THA chưa được kiểm soát chiếm 63,7%. Năm 2015-2016 số người trưởng thành THA tăng vọt lên 47,3%, THA không được phát hiện chiếm 39,1%, THA không được điều trị chiếm7,2%, THA chưa được kiểm soát chiếm 69%.

Ăn mặn, uống nhiều bia càng khiến THA

Nghiên cứu chỉ số huyết áp của người Việt trong độ tuổi từ 25 đến trên 85 tuổi mới đây cho thấy, tuổi càng cao, tình trạng THA càng trầm trọng. Ở nhóm tuổi từ 25-29 tỷ lệ người mắc THA là 12,4%, ở lứa tuổi 50-54 con số này là 45%, ở lứa tuổi 70-74 là gần 79%. Nữ cũng như nam, THA độ 1 chiếm đa số, từ 21-29% và ở Việt Nam đang có trên 17 triệu người mắc căn bệnh THA.

GS.TS.BS Phạm Gia Khải, nguyên Chủ tịch Hội Tim mạch Việt Nam cho biết, người dân Việt Nam hiện nay ăn rất mặn. Trong khi khuyến cáo của Tổ chức Y tế thế giới mỗi người mỗi ngày chỉ nên ăn tối đa 5g muối thì báo cáo của Viện Dinh dưỡng cho biết, có tới 60% người dân tiêu thụ lượng muối gấp 2 lần lượng được khuyên dùng. Ngoài sử dụng muối, dân ta còn sử dụng nhiều loại mắm, nhiều loại gia vị nên có người tiêu thụ gấp tới 3 lần lượng muối cho phép.

Đối với nam giới tiêu thụ bia nhiều cũng là nguyên nhân gây THA. Các nghiên cứu chỉ ra rằng, những người bị cao huyết áp (chỉ số huyết áp là 140/90mmHg trở lên chỉ cần uống 150-300 ml rượu bia có nguy cơ tử vong do đột quỵ hoặc nhồi máu cơ tim cao gấp 2-5 lần so với những người có chỉ số huyết áp bình thường hoặc những người kiêng rượu bia hoàn toàn. Với những người làm việc căng thẳng, hoạt động tĩnh tại, có bệnh lý mạch máu ở thận (hẹp động mạch thận), bệnh lý ở cơ quan nội tiết, bệnh lý nhu mô thận (viêm vi cầu thận mãn; suy thận mãn tính…), bệnh tiểu đường và một số bệnh lý mạch máu khác đều có nguy cơ THA.

THA không có dấu hiệu sớm

Theo các chuyên gia, hiện nay THA ở nhiều người không có dấu hiệu nhận biết sớm. Nhiều cái chết đã xảy ra mà trước đó 1-2 phút người bệnh còn rất bình thường. Trước đây, khuyến cáo của bác sĩ về dấu hiệu THA là choáng váng, nhức đầu, khó thở, tức ngực, đỏ mặt, buồn nôn…thì nay rất nhiều người THA mà không biết. Trong khi có tới gần một nửa số người trưởng thành có nguy cơ THA thì khẩu hiệu được đặt ra là : "Hãy nhớ con số huyết áp như nhớ số tuổi của mình”. Khi huyết áp lớn hơn 120/80 mmHg là một dấu hiệu báo động cần phải thay đổi lối sống lành mạnh để bảo vệ tim mạch. Khi huyết áp tâm thu (số phía trên) trong khoảng 120 và 139 mmHg hay tâm trương (số ở dưới) trong khoảng 80 và 89 có nghĩa chúng ta đang ở giai đoạn tiền tăng huyết áp. Mặc dù chỉ số này không được coi là THA nhưng có nghĩa chỉ số huyết áp đã vượt ra khỏi giới hạn bình thường, dễ dẫn đến rủi ro mắc các bệnh tim mạch, đột quỵ.

Theo GS.TS Nguyễn Lân Việt, đối với những người có chỉ số huyết áp bình thường không nên chủ quan với sức khỏe của mình. Càng lớn tuổi việc phòng ngừa càng trở nên quan trọng. Huyết áp tâm thu có xu hướng tăng đối với những người trên 50 tuổi. Để duy trì cân nặng hợp lý, huyết áp ổn định… nên tập thể dục thường xuyên, có chế độ dinh dưỡng hợp lý. Cơ thể khỏe mạnh sẽ giúp làm giảm nguy cơ mắc THA hiệu quả.

Phân loại tăng huyết áp