Bệnh phụ nữ nỗi lo của nhiều người
Nước sắc bằng thảo dược là những vị thuốc đã được nhiều thầy thuốc như Hải Thượng Lãn Ông, lương y Nguyễn Văn Yến, Tô Đức Lộc… sử dụng làm nước xông, rửa, đặt âm đạo điều trị chứng đới hạ ở phụ nữ.
Những đối tượng dễ mắc chứng bệnh này là nữ, không phân biệt nghề nghiệp. Tuổi từ 18 trở lên, đã quan hệ tình dục, được chẩn đoán viêm âm đạo – cổ tử cung do vi khuẩn, hay do nấm, hoặc trùng roi Trichomonas.
Bệnh nhân có khí hư nhiều, khí hư đặc trắng hoặc vàng, xanh như mủ. Hoặc khí hư tương đối ít và trông như vẩy nhỏ. Có mùi hoặc không có mùi, ngứa nhiều âm hộ, âm đạo. Bác sĩ dùng mỏ vịt mở vào âm đạo, thấy khí hư nhiều, trắng, vàng hoặc đục. Niêm mạc âm đạo viêm đỏ, có thể lan cả đến cổ tử cung. Cổ tử cung có thể đỏ, mặt cổ tử cung mất tính chất nhẵn bóng hoặc có một diện loét nông hoặc sâu, đỏ hơn chỗ bình thường. Được các bác sĩ tây y chẩn đoán nấm Candida.
Theo YHCT, bệnh thuộc chứng bạch đới, hoàng đới, thanh đới (Thể thấp nhiệt hạ tiêu). Chất lưỡi đỏ, rêu lưỡi vàng nhờn. Đới hạ nhiều; màu trắng, hoặc vàng như nước trà, hoặc xanh như mủ, đặc. Đới hạ mùi hôi hoặc tanh. Ngứa cửa mình. Khí hư nhiều, có khi có huyết, đặc dính. Có thể tức ngực, đau lưng, bồn chồn, mất ngủ, mệt mỏi, ăn kém, đầu nặng.Tiểu tiện vàng, có thể tiểu buốt, rắt. Đại tiện táo. Mạch hoạt sác hoặc nhu sác.
Bệnh nhân được điều trị 7 ngày liên tiếp bằng nước sắc thảo dược còn gọi là thuốc HPK. Thành phần bài thuốc HPK gồm: Xà sàng tử 15g, hoàng đằng 30g. Bài thuốc này được bào chế dưới dạng thuốc sắc đóng chai 500ml, làm thuốc rửa âm đạo 500ml/lần/ngày
Trong thời gian này, bệnh nhân không quan hệ tình dục. Sau 1 đợt điều trị nếu các triệu chứng bệnh đã hết, bệnh nhân ngừng thuốc 2 ngày để đảm bảo âm đạo không còn thuốc; sau đó được khám lại và xét nghiệm như trước khi điều trị thì bệnh nhân đã khỏi được khoảng 70%. Bệnh nhân sau đó sẽ được điều trị đợt 2 là 5 ngày sẽ cho hiệu quả tốt.
Trong nhiều bệnh nhân nghiên cứu dùng nước sắc HPK làm thuốc sát khuẩn âm đạo không có trường hợp nào gây tác dụng phụ tại chỗ khiến bệnh nhân bỏ dở điều trị như: nóng, đau rát, sẩn ngứa, mẩn đỏ, đái buốt, đái rắt, chảy máu kéo dài…
ThS Đỗ Việt Hương, Trưởng khoa Sản, Học viện YDHCTVN
