Mở rộng đối tượng tiêm văcxin ngừa Covid-19 ở người có bệnh lý dị ứng

Theo Hướng dẫn tạm thời khám sàng lọc trước tiêm chủng văcxin phòng Covid-19 (Số 3802/QĐ-BYT) của Bộ Y tế, bệnh nhân có tiền căn dị ứng được mở rộng hơn trong chỉ định tiêm văcxin ngừa Covid-19.    

Cụ thể, đối tượng chống chỉ định tiêm văcxin là những người có tiền sử rõ ràng phản vệ với văcxin phòng Covid-19 trong lần tiêm trước đó hoặc các thành phần của văcxin phòng Covid-19.

Những người đã từng có phản vệ độ 3 trở lên với bất kỳ dị nguyên nào sẽ được chỉ định tiêm ngừa Covid-19 tại các cơ sở y tế có đủ điều kiện cấp cứu phản vệ.

Còn những người đã từng có phản vệ độ 3 trở lên với bất kỳ dị nguyên nào sẽ được chỉ định tiêm chủng tại các cơ sở y tế có đủ điều kiện cấp cứu phản vệ.

Người có tiền sử dị ứng với bất kỳ dị nguyên nào là đối tượng thận trọng khi tiêm chủng.

Phản vệ là một phản ứng nặng, cấp tính, triệu chứng toàn thân, xảy ra hầu như ngay lập tức (vài phút đến khoảng 30 phút) sau khi tiếp xúc dị nguyên ở người có bệnh lý dị ứng.

Theo hướng dẫn 29/12/2017 của Bộ Y tế, phản vệ độ 3 là tình trạng nguy kịch với nhiều triệu chứng biểu hiện ở nhiều cơ quan với mức độ nặng, bao gồm: (1) đường thở (tiếng rít thanh quản, phù thanh quản...); (2) thở nhanh, khò khè, tím tái, rối loạn nhịp thở; (3) ảnh hưởng ý thức: vật vã, hôn mê, co giật, tiêu tiểu không tự chủ); (4) tuần hoàn: sốc, tăng nhịp tim, tụt huyết áp. 

Người bệnh thường sẽ có triệu chứng xảy ra nhanh chóng ngay sau tiếp xúc dị nguyên (khó thở, tụt huyết áp, chóng mặt...) có thể kèm theo triệu chứng da (mày đay, phù mạch).

Trong tất cả các trường hợp, cần ở lại tại bệnh viện từ 15 - 30 phút sau khi tiêm ngừa Covid-19 để theo dõi và báo với nhân viên y tế ngay lập tức nếu có bất kỳ triệu chứng khác.

Khi người tiêm chủng có các phản ứng nặng nêu trên với bất kỳ dị nguyên nào cần thông báo với địa phương để đăng ký tiêm tại một cơ sở y tế có điều kiện cấp cứu phản vệ.

Trong những trường hợp còn lại, người tiêm chủng có tiền căn dị ứng cần thông báo với bác sĩ khám sàng lọc trước khi tiêm. 

Trong tất cả các trường hợp, cần ở lại tại bệnh viện từ 15-30 phút sau khi tiêm chủng để theo dõi và báo với nhân viên y tế ngay lập tức nếu có bất kỳ triệu chứng khác. 

TS.BS Trịnh Hoàng Kim Tú (Đại học Y Dược TPHCM)