Thất thu hơn 6.300 tỷ đồng
Theo số liệu thống kê (chưa đầy đủ) của HoREA, tính đến tháng 9/2020, TPHCM có 63 dự án của 17 doanh nghiệp với hơn 30.042 căn (gồm 27.709 căn hộ nhà chung cư và 2.693 căn hộ văn phòng officetel) chưa được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất (sổ đỏ) cho khách hàng mua nhà.
Ông Lê Hoàng Châu, Chủ tịch HoREA cho rằng, nguyên nhân chính là do Sở TNMT, Sở Tài chính chưa xác định được tiền sử dụng đất của các dự án.
Việc này vừa làm giảm nguồn thu ngân sách thành phố, vừa gây thiệt hại cho doanh nghiệp và người mua nhà vì không được cấp "sổ đỏ".
“Nếu khẩn trương giải quyết hồ sơ nộp tiền sử dụng đất của những dự án nhà ở thương mại nêu trên thì ngân sách Nhà nước của TP sẽ có thể thu được hàng nghìn tỷ đồng” - ông Lê Hoàng Châu nhận định.
Chủ tịch HoREA lấy ví dụ, với 63 dự án nhà ở thương mại, tiền sử dụng đất bình quân mỗi dự án 100 tỷ đồng thì số tiền nộp vào ngân sách thành phố sẽ khoảng 6.300 tỷ đồng.
Bên cạnh đó, sau khi chủ đầu tư nộp tiền sử dụng đất thì khách hàng được cấp sổ đỏ, nếu mỗi căn hộ có giá bình quân 3,5 - 5 tỷ đồng và nếu có 10.000 căn được mua bán, chuyển nhượng thì thành phố thu 2% thuế thu nhập cá nhân, ước đạt 700 - 1.000 tỷ đồng, chưa kể trường hợp chủ kinh doanh cho thuê còn nộp thuế kinh doanh nhà,...
Đối với các dự án nhà ở mới, ông Châu cho biết nhiều dự án hiện nay đã xây dựng xong hạ tầng và phần móng nên các chủ đầu tư rất mong mỏi được Sở TNMT, Sở Tài chính trình UBND TPHCM phê duyệt tiền sử dụng đất để sớm hoàn thành nghĩa vụ tài chính để được huy động vốn, bán nhà ở hình thành trong tương lai.
Đơn cử, một dự án tại quận 7 đã nhận đặt cọc giữ chỗ của khách hàng nhưng chưa thể ký kết hợp đồng mua bán nhà vì chưa được phê duyệt tiền sử dụng đất.
Theo HoREA, dự kiến số tiền tiền sử dụng đất của riêng dự án này khoảng 1.500 tỷ đồng. Như vậy, nếu đẩy nhanh công tác tính tiền sử dụng đất của vài chục dự án trên thì thành phố sẽ thêm nguồn thu rất lớn cho ngân sách TP.
Giải pháp tăng nguồn thu
Từ thực tế trên, HoREA mong muốn UBND TP HCM chỉ đạo sớm giải quyết việc tính tiền sử dụng đất dự án, đồng thời đẩy nhanh công tác cấp "sổ đỏ" cho người mua nhà, trong đó có 10.020 người nước ngoài đã mua nhà tại TP, chiếm 81,2% tổng số người nước ngoài đã mua nhà trong cả nước, để có thêm tiền thu ngân sách.
Theo HoREA, TP HCM cần khẩn trương chỉ đạo xây dựng "Quy trình, thủ tục, cơ chế áp dụng các phương pháp xác định giá đất, thẩm định giá đất, xác định tiền sử dụng đất dự án nhà ở thương mại"; xử lý các trường hợp "ách tắc, vướng mắc" việc tính tiền sử dụng đất dự án nhà ở thương mại với các trường hợp cụ thể, thiết thực, đem lại lợi ích cho Nhà nước, cho người dân cũng như cho doanh nghiệp.
HoREA còn đề nghị UBND TPHCM chỉ đạo khẩn trương ban hành "quy trình đầu tư xây dựng dự án nhà ở thương mại" gồm 4 bước, nhầm rút ngắn thời gian cho doanh nghiệp.
Trong đó, sau khi đã hoàn thành nghĩa vụ tài chính với Nhà nước thì doanh nghiệp được huy động vốn bán nhà ở hình thành trong tương lai, bán sản phẩm của dự án theo quy định của pháp luật về kinh doanh bất động sản.
"Thành phố cần ban hành quy định tiêu chí diện tích đất do Nhà nước giao đất để quản lý, đất nông nghiệp sử dụng vào mục đích công ích nằm xen cài với phần diện tích đất đã nhận chuyển nhượng, đủ điều kiện tách thành dự án độc lập" - HoREA kiến nghị.
Mới đây, HoREA tiếp tục kiến nghị UBND TPHCM chỉ đạo đẩy mạnh xã hội hoá đầu tư để thực hiện các dự án cải tạo, xây dựng lại nhà chung cư gắn với cải tạo, chỉnh trang đô thị.
Đặc biệt, TPHCM cần xem xét "giải toả cách tắc" cho các dự án bị thanh tra, kiểm tra, bị dừng triển khai thực hiện kể từ tháng 3/2017.
Bên cạnh đó, TP nên đẩy mạnh thực hiện chính sách về "nhà ở xã hội cho thuê, cho thuê mua" và kiến nghị Chính phủ xem xét ban hành "Nghị quyết về Đề án phát triển nhà ở thương mại giá thấp" để đẩy mạnh việc phát triển "nhà ở thương mại giá thấp, nhà ở có giá vừa túi tiền".
Có thể áp dụng các chính sách ưu đãi bằng khoảng 1/3, hoặc 1/2 mức ưu đãi nhà ở xã hội hiện nay để phát triển được các dự án nhà ở thương mại giá thấp có mức giá khoảng 20-25 triệu đồng/m2 tuỳ theo loại đô thị, cùng với chính sách nhà ở xã hội đề thực hiện mục tiêu đảm bảo an sinh xã hội về nhà ở cho đông đảo người có thu nhập thấp đô thị.