Biết có bệnh nhưng ngại khám phụ khoa và cái kết nguy kịch

“Đêm nằm khó ngủ, tôi cứ nghĩ mãi… Nếu chị ấy đi khám chậm nửa ngày thôi, có lẽ giờ chị đã chẳng còn nằm ấm áp trên giường bệnh như bây giờ nữa”, ThS.BS Nguyễn Thị Bích Ngọc, Khoa cấp cứu – Bệnh viện Phụ sản Hà Nội chia sẻ sau ca cấp cứu khiến cả ê-kíp thót tim.

Chị N.T.N (43 tuổi, Hà Nội) từng phát hiện có nhân xơ tử cung khi khám sức khỏe định kỳ ở cơ quan từ năm trước. Biết mình có nhân xơ nhưng vì ngại khám phụ khoa, lại bận rộn công việc nên chị không đi kiểm tra lại.

Dạo gần đây, mỗi kỳ kinh chị thấy ra nhiều hơn bình thường, kéo dài 7–10 ngày, trong đó 4 ngày đầu lượng kinh rất nhiều. Gia đình nhận ra chị gầy và xanh hơn, nhưng chị vẫn chủ quan vì nghĩ chỉ do mệt mỏi trước kỳ kinh.

Chỉ đến khi cơ thể mệt lả, da vàng rõ rệt, mặt sưng, đau bụng khi đến kỳ kinh, chị mới đến Bệnh viện Phụ sản Hà Nội để kiểm tra.

Khi bước vào phòng khám, sắc mặt chị tái nhợt, da vàng, trông mệt lả. Bác sĩ trực khoa Cấp cứu lập tức đo huyết áp, lấy máu xét nghiệm và truyền dịch chuẩn bị cho tình huống cấp cứu.

Kết quả xét nghiệm khiến cả ê-kíp phải giật mình: Huyết sắc tố của chị chỉ còn 32 g/L (mức bình thường: 120–160 g/L). Điều này nghĩa là chị đã mất tới 3/4 lượng máu trong cơ thể.

“Chị vẫn cố nói ‘chị ổn mà’, nhưng nhìn da chị vàng và người lả đi, ai cũng thấy sợ. “Nhìn màu da của chị, chúng tôi thực sự lo lắng. Các bác sĩ và hộ sinh khoa Cấp cứu hò nhau đẩy cáng đưa chị thẳng lên khoa Hồi sức tích cực để truyền máu cấp”, bác sĩ Ngọc nhớ lại.

Siêu âm cho thấy u xơ tử cung kích thước lớn, nằm sâu trong thành tử cung, khiến mỗi kỳ kinh của chị đều kéo dài 7–10 ngày, lượng máu ra nhiều bất thường, từ đó khiến cơ thể thiếu máu nặng theo thời gian.

Chị N. được truyền tổng cộng 5 bịch máu, tương đương 1,5 lít. Sau 3 ngày hồi sức, sức khỏe dần cải thiện, bác sĩ tiến hành phẫu thuật bóc nhân xơ. Khối u được lấy ra có kích thước 7 cm.

Hiện tại, chị N. đã ổn định, sắc mặt hồng hào và được xuất viện.

Lành tính nhưng biến chứng thiếu máu... nguy kịch

Theo BSCKII. Hà Thị Hải Hường, Trưởng khoa Phụ sản & Chăm sóc sức khỏe sinh sản, Trung tâm Y tế Cẩm Khê Phú Thọ cho biết, u xơ tử cung là một bệnh lý phụ khoa thường gặp ở phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ và cả thời kỳ mãn kinh. Gần 50% trường hợp không có biểu hiện lâm sàng, khiến nhiều chị em chủ quan không đi khám.

U xơ tử cung vốn là một khối u lành tính, hầu hết xuất hiện ở cơ tử cung và có cấu tạo từ các cơ trơn và tổ chức liên kết của tử cung. Những khối u này đa phần đều có dạng đặc, tròn, mật độ khá chắc, có lớp cơ tử cung bao quanh. Một người có thể có nhiều khối u xơ tử cung. Những khối u này cũng có thể xuất hiện ở nhiều vị trí khác nhau và có kích thước lớn nhỏ khác nhau có thể gây ra rất nhiều biến chứng nguy hại.

Ở vị trí thân tử cung, u xơ có thể xuất hiện dưới niêm mạc, có khả năng làm thay đổi hình dạng buồng tử cung. Có khi u lại phát triển trong lớp cơ của tử cung, to nhanh, làm biến đổi hình dạng tử cung và chèn ép một số tạng ở tiểu khung. Ngoài ra, vị trí này còn có u dưới thanh mạc, tuy phát triển chậm nhưng lại có cuống dài hoặc nằm ở vị trí khiến việc chẩn đoán và điều trị gặp khó khăn.

Ở vị trí eo tử cung, những khối u thường phát triển trong tiểu khung và thường khiến cho các tạng lân cận bị chèn ép.

Những khối u xơ ở cổ tử cung lại phát triển về phía âm đạo, trực tiếp ảnh hưởng đến sinh hoạt của người bệnh.

Trong một vài năm đầu, khối u xơ tử cung thường tiến triển khá chậm. Tuy nhiên, nếu không sớm phát hiện và điều trị, một số khối u có thể phát triển rất nhanh và gây ra nhiều biến chứng nguy hiểm như thiếu máu, thoái hóa, xoắn cuống,…

Tại sao u xơ tử cung gây thiếu máu?

Biến chứng được nhiều chị em quan tâm nhất khi bị u xơ tử cung là tình trạng thiếu máu.

Thiếu máu do tình trạng u xơ tử cung thường biểu hiện qua kinh nguyệt nhiều, rong kinh, cường kinh. Những trường hợp thiếu máu nhẹ, bệnh nhân có thể gặp tình trạng da xanh tái, hoa mắt, chóng mặt, thường xuyên đổ mồ hôi và mệt mỏi, thiếu tập trung. Những trường hợp thiếu máu nhiều, nghiêm trọng, bệnh nhân có thể ngất xỉu, thậm chí ảnh hưởng tới tim mạch, nguy hiểm tới tính mạng.

Tình trạng này diễn ra đa phần do khối u phát triển lớn, ảnh hưởng tới hình thái, kích thước của tử cung, thậm chí khiến tử cung bị biến dạng. Hoạt động của tử cung cũng bị biến đổi, từ đó tử cung dễ bị tổn thương, gây ra tình trạng xuất huyết.

“Với những trường hợp u xơ tử cung kèm thiếu máu nặng, cần phải điều trị nâng cao thể trạng trước khi phẫu thuật loại bỏ nguyên nhân gây chảy máu mạn tính”, BSCKII. Hà Thị Hải Hường

Ngoài ra, nhiều trường hợp u xơ tử cung phát triển lớn, chèn ép, gây ảnh hưởng tới chức năng tiểu tiện, đại tiện.

U xơ tử cung bị hoại tử, xoắn, vỡ cũng khiến cho tình trạng xuất huyết xảy ra. Đối với những trường hợp này, người bệnh có thể gặp nguy hiểm nên cần được đưa tới bệnh viện hoặc cơ sở y tế gần nhất để thăm khám kịp thời.

Tình trạng thiếu máu có thể diễn biến ở nhiều mức độ khác nhau. Tình trạng thiếu máu nhẹ có thể do ảnh hưởng của khối u tới chu kỳ kinh nguyệt, dẫn đến hiện tượng rong kinh, cường kinh hàng tháng và làm cho chị em phụ nữ bị thiếu máu.

Những khối u có kích thước to hơn, chèn ép vào buồng tử cung có ảnh hưởng tới các cơ quan lân cận hoặc ảnh hưởng trực tiếp tới hình thái của tử cung sẽ khiến người bệnh mất máu nhiều hơn. Tình trạng mất máu này có thể diễn ra trong kỳ kinh nguyệt hoặc thậm chí không trong kỳ kinh.

Thiếu máu do bệnh nhân bị u xơ tử cung là một trong những biến chứng cho thấy chị em cần điều trị để cải thiện sức khỏe sớm. Vì vậy, việc phẫu thuật hoặc sử dụng thuốc là những cách điều trị hiệu quả trong trường hợp này, tùy vào mức độ nặng, nhẹ của vấn đề.

Do đó, các bác sĩ khuyến cáo, tất cả các chị em phụ nữ trong độ tuổi sinh đẻ và sau mãn kinh nên đi khám phụ khoa, ít nhất là 6 tháng 1 lần để phát hiện sớm các bệnh lý phụ khoa, u xơ, u nang và các bệnh lý toàn thân khác để có hướng xử trí kịp thời, tránh các biến chứng gây hậu quả đáng tiếc.