Cuộc phẫu thuật lấy thai đặt ra hàng loạt thách thức

Bệnh viện Phụ sản Hà Nội vừa xử trí an toàn ca phẫu thuật đặc biệt: Sản phụ 115 kg, thai IVF 31 tuần, rau tiền đạo trung tâm, tiền sản giật nặng..

Sản phụ B.T.H (36 tuổi, quê Phú Thọ) mang thai nhờ thụ tinh trong ống nghiệm (IVF), thai 31 tuần, nhập viện trong tình trạng tiền sản giật nặng, rau tiền đạo trung tâm và thể trạng đặc biệt (115 kg). Đây là một trường hợp mang thai có nguy cơ đặc biệt cao, tiềm ẩn nhiều biến chứng nguy hiểm cho cả mẹ và thai nhi.

Với thể trạng nặng cân, cuộc phẫu thuật lấy thai đặt ra hàng loạt thách thức cho ê-kíp điều trị. Ở những sản phụ có thể trạng đặc biệt, lớp mỡ dưới da dày, cột sống khó xác định mốc giải phẫu, khiến việc chọc kim để gây tê ngoài màng cứng gặp nhiều khó khăn và tiềm ẩn nguy cơ thất bại cao.

Bên cạnh đó, thành bụng dày, tầm nhìn hạn chế, khiến thao tác phẫu thuật trở nên phức tạp, dễ mất máu và kéo dài thời gian phẫu thuật. Sau phẫu thuật, người bệnh cũng có nguy cơ nhiễm trùng vết thương, thuyên tắc mạch và suy hô hấp cao hơn so với bình thường.

Trên nền tiền sản giật nặng và rau tiền đạo trung tâm, hai bệnh lý có thể đe dọa trực tiếp tính mạng người mẹ, chỉ định phẫu thuật lấy thai sớm được đưa ra sau khi hội chẩn liên khoa.

Ê - kíp phẫu thuật do TS.BS Đỗ Tuấn Đạt, Trưởng khoa Sản bệnh A4, trực tiếp thực hiện, cùng sự phối hợp chặt chẽ của các bác sĩ Gây mê hồi sức và Khoa Sơ sinh. Tất cả các phương án vô cảm, hồi sức và chăm sóc sơ sinh được chuẩn bị kỹ lưỡng nhằm đảm bảo an toàn tối đa cho mẹ và con.

Sau quá trình phẫu thuật căng thẳng, bé trai nặng 2200gr đã chào đời an toàn. Ngay sau khi cất tiếng khóc chào đời, trẻ được chuyển lên Khoa Sơ sinh để chăm sóc và theo dõi chuyên biệt do sinh sớm ở tuần 31 tuần. Sản phụ được theo dõi và hồi sức tích cực sau phẫu thuật, sức khỏe của sản phụ tiến triển tốt, không xảy ra biến chứng. Hiện cả hai mẹ con đều khỏe mạnh và đã xuất viện.

Theo các bác sĩ, thừa cân là yếu tố làm tăng nguy cơ tai biến sản khoa, đặc biệt khi đi kèm các bệnh lý như tiền sản giật, rau tiền đạo hay đái tháo đường thai kỳ. Việc kiểm soát cân nặng, huyết áp và đường huyết trước và trong quá trình mang thai đóng vai trò rất quan trọng để phòng ngừa biến chứng.

Hơn 10 triệu phụ nữ mang thai mắc tiền sản giật

TS.BS Đinh Thúy Linh, Phó Giám đốc Bệnh viện Phụ sản Hà Nội cho biết, mỗi năm, trên thế giới có hơn 10 triệu phụ nữ mang thai mắc tiền sản giật. Đây cũng là nguyên nhân gây ra hơn 2,5 triệu ca sinh non, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe mẹ và bé.

Vì vậy, việc khám thai định kỳ và sàng lọc nguy cơ tiền sản giật sớm rất quan trọng đối với thai phụ. Đặc biệt, với những thai phụ có bệnh lý nền như tăng huyết áp, việc theo dõi và khám thai định kỳ tại các cơ sở chuyên khoa là điều kiện tiên quyết để đảm bảo một thai kỳ an toàn.

Ba triệu chứng điển hình của tiền sản giật là tăng huyết áp, protein trong nước tiểu và phù. Chưa xác định được cơ chế chính xác gây ra tiền sản.

Hầu hết phụ nữ bị tiền sản giật có triệu chứng từ nhẹ đến trung bình, tuy nhiên, một số trường hợp có các triệu chứng nặng và biến chứng như rau bong non, sản giật,... Sản giật là một trong những tai biến gây tỷ lệ tử vong mẹ rất cao.

Trong giai đoạn đầu của bệnh, thai phụ thường không có triệu chứng rõ rệt song bệnh có thể tiến triển rất nhanh. Các trường hợp có biến chứng có thể gây nguy hiểm đến tính mạng thai phụ nếu không được điều trị kịp thời. Với thai nhi, tiền sản giật có thể gây sinh non. Một số trường hợp nặng sẽ gây rau bong non, thai nhi có thể bị ảnh hưởng nghiêm trọng, thậm chí, tử vong trong bụng mẹ.

“Bệnh lý tiền sản giật không có biện pháp điều trị đặc hiệu. Ngừng thai kỳ là cách điều trị triệt để duy nhất. Nếu tiền sản giật xuất hiện sớm, diễn biến bệnh nặng, việc ngừng thai kỳ sẽ khiến em bé đối diện tình trạng sơ sinh non tháng rất nặng. Nhiều trẻ không có cơ hội sống sót”, TS Linh cho biết.

Hiện nay, bệnh lý này có thể được sàng lọc ở giai đoạn từ tuần thai 11 đến 13 tuần sáu ngày để chỉ ra người có nguy cơ cao sẽ mắc. Khi thai phụ đến khám sàng lọc tiền sản giật sẽ được đo huyết áp, siêu âm, đo Doppler động mạch tử cung hai bên, sau đó lấy máu để làm xét nghiệm

Qua hệ thống phần mềm tính toán nguy cơ, thai phụ được phân loại nguy cơ thấp và cao. Với những trường hợp có nguy cơ cao, các bác sĩ sẽ tiến hành điều trị dự phòng từ quý I của thai kỳ, kéo dài tới 36 tuần để hạn chế việc khởi phát tiền sản giật, hoặc có khởi phát thì muộn hơn để em bé có thêm thời gian phát triển trong bụng mẹ, cứng cáp hơn trong trường hợp phải lấy thai ra sớm.