Bệnh nhân P.M.K. (16 tuổi, Hà Nội) đi khám vì thấy xuất hiện hạch vùng cổ và bất ngờ chẩn đoán bị lao hạch. BSCKI Nguyễn Thanh Tuấn, chuyên khoa Hô hấp, Bệnh viện Đa khoa Mdlatec cho biết, cách đây 6 tháng, bệnh nhân có biểu hiện ho nhiều, ho có ít đờm mỗi đợt kéo dài 2 - 3 tuần. 1 tháng gần đây xuất hiện nổi hạch vùng cổ, hạch tăng kích thước dần theo thời gian nên đi khám và được chẩn đoán theo dõi viêm hạch - viêm phổi trái và kê đơn thuốc kháng sinh uống 05 ngày.
Trong thời gian uống thuốc, bệnh nhân xuất hiện sốt về chiều tối, nhiệt độ cơ thể 37,5 - 38,5 độ C, kèm theo sụt khoảng 3kg. Khoảng 3 ngày trước khi vào khám, thấy hạch vùng cổ sưng đau, không sốt, kèm ho húng hắng.
Dựa vào tiền sử trên và yếu tố gia đình có ông ngoại mất vì bị lao hạch nên bệnh nhân được chỉ định làm các xét nghiệm kiểm tra. Kết quả siêu âm có nhiều hạch bất thường vùng cổ trái, hạch lớn kích thước 13x8mm, sau đó bác sĩ có chỉ định chụp CT lồng ngực 128 dãy để chẩn đoán tổn thương phổi và kết luận theo dõi lao phổi. Kết quả xét nghiệm cho thấy, bệnh nhân có dương tính với vi khuẩn lao và được chuyên gia kê đơn điều trị lao.
Theo BSCKI Nguyễn Thanh Tuấn, phổi là một cơ quan quan trọng thực hiện nhiệm vụ trao đổi khí, đem oxy từ không khí vào tĩnh mạch phổi và mang carbon dioxit từ động mạch phổi ra bên ngoài. Bên cạnh đó, phổi còn góp phần vào quá trình chuyển hóa một số chất sinh hóa, lọc độc tố trong máu. Hiện nay, có rất nhiều yếu tố gây các bệnh lý đường hô hấp, đặc biệt là những tác nhân virus, vi khuẩn. Ngoài ra, các yếu tố khác như thuốc lá, ô nhiễm không khí, di truyền... cũng là những nguyên nhân gây bệnh ung thư phổi - bệnh thứ 2 trong 10 bệnh ung thư phổ biến ở nước ta. Để giữ lá phổi khỏe, mọi người nên thực hiện như sau:
- Nên uống nhiều nước, duy trì hoạt động thể chất, ăn nhiều rau xanh và trái cây giúp nâng cao sức đề kháng, ngăn ngừa bệnh hô hấp.
- Tránh hút thuốc lá hoặc hít khói thuốc chủ động và bị động.
Cách duy nhất để biết lá phổi có khỏe hay không là cần kiểm tra sức khỏe định kỳ hằng năm. Những dấu hiệu gợi ý của bệnh là nam giới từ trên 40 tuổi nghiện thuốc lá/thuốc lào, ho khan kéo dài, có thể có đờm lẫn máu, điều trị kháng sinh không hiệu quả… Khi thấy xuất hiện biểu hiện bất thường này cần đi khám ngay.
Thông thường đi khám sức khỏe, người bệnh được chỉ định khám và làm những kỹ thuật như khám lâm sàng, X-quang phổi nhằm phát hiện bất thường hoặc khối u trên phổi; Chụp cắt lớp vi tính lồng ngực phát hiện những tổn thương có kích thước dưới 1mm. Xét nghiệm này thường được chỉ định làm khi kết quả chụp X-quang có nghi ngờ khối u. Xét nghiệm đờm, máu, dấu ấn ung thư phổi (Cyfra 21 - 1, NSE, ProGRP, CEA, CA 19 - 9).
