Những ngày nắng nóng, cơ thể mệt mỏi, nhức đầu, hoa mắt chóng mặt, tinh thần uể oải, khát nước, có thể vã mồ hôi, tiểu tiện sẻn đỏ… Mùa hè cũng làm chức năng tiêu hóa suy giảm do thử nhiệt kèm theo thấp khí ảnh hưởng đến khí cơ, xuất hiện các chứng tiêu chảy hay táo bón, nôn ói hay đầy bụng…. Ðể có sức khỏe tốt trong những ngày này, bạn có thể chế biến một số món ăn thanh nhiệt giải thử, giải độc sau:
Cháo đậu xanh: Đậu xanh xay 50 – 100g, gạo tẻ 100g. Nấu cháo cho ăn thường ngày. Dùng tốt cho người mắc bệnh mạch vành, say nắng say nóng, sốt nóng khát nước, mụn nhọt lở ngứa, trúng độc do ăn uống.
Cháo đậu xanh lá sen thanh nhiệt, giải độc trừ phiền, giảm mỡ máu.
Cháo đậu xanh lá sen: Đậu xanh 50g, lá sen 1/2 cái, gạo tẻ 50g. Đậu xanh rửa sạch, xay vỡ; lá sen rửa sạch thái nhỏ; nấu với gạo thành cháo. Chia ăn 2 lần trong ngày. Món này bổ dưỡng, thanh nhiệt, giải độc trừ phiền, lợi thủy tiêu thũng, giảm mỡ máu, hạ huyết áp và phòng chống béo phì.
Cháo đậu xanh sắn dây: Đậu xanh 50g, bột sắn dây 30g, gạo tẻ 50g. Đậu xanh rửa sạch, xay vỡ; nấu với gạo thành cháo, cháo chín hòa bột sắn vào, khuấy đều, đun sôi lại là được. Chia ăn 2 lần trong ngày. Món ăn thanh nhiệt giải thử, giải độc, sinh tân chỉ khát, rất tốt cho người tăng huyết áp, rối loạn lipit máu và thiểu năng tuần hoàn não.
Cháo hạt sen kim ngân: Kim ngân hoa 30g, gạo tẻ 60g, hạt sen 30g. Kim ngân sắc lấy nước, nấu với gạo tẻ và hạt sen thành cháo, thêm chút đường hay muối. Dùng cho người tiêu chảy cấp, lỵ cấp, mụn nhọt cấp tính, sốt virut, sưng hạch phát ban.
Canh đậu: Đậu xanh 50 – 100g. Xay vỡ nhưng để cả vỏ, thêm nước nấu nhừ, thêm ít đường phèn, ăn để chữa say nắng, say nóng (giải thử).
Canh quả lô căn ẩm: Trám 10g (đập vụn), rễ sậy (lô căn) 30g, cùng đem sắc 30 phút. Dùng tốt cho người cảm nóng, cảm nắng, sốt nóng đau đầu, đau sưng họng, ho khan ít đờm.
Nước sắc khổ qua: Khổ qua 1 – 2 quả, tách bỏ ruột, thái lát, nấu sắc lấy nước cho uống. Thích hợp cho người đái tháo đường, sốt cao mất nước, miệng khô, họng khát.
Nước kim ngân hoa cúc rất tốt cho người sốt cao mất nước, miệng khô, họng khát, đái tháo đường.
Nước kim ngân, hoa cúc: Kim ngân hoa, cúc hoa, mỗi vị 10 – 12g. Pha hãm uống thay chè. Dùng cho các trường hợp cảm nắng (say nắng, say nóng), nổi ban, mẩn ngứa dị ứng.
Ngân hoa bạc hà ẩm: Kim ngân hoa 30g, bạc hà 10g, lô căn tươi 60g. Sắc lô căn và kim ngân khoảng 15 phút, cho tiếp bạc hà đun thêm trong 3 phút, lọc lấy nước pha thêm đường cho uống. Dùng tốt cho người cảm nhiệt, sốt nóng, thời kỳ đầu của sốt xuất huyết, phát ban, sốt sưng hạch…
Kim ngân hoa ẩm: Kim ngân hoa 30g, nấu sắc lấy nước, thêm đường liều lượng tuỳ ý, đun sôi, chia uống 3 lần trong ngày. Dùng cho người mắc hội chứng lỵ cấp có sốt nóng, đầy bụng, nôn thổ, đại tiện xuất huyết, đau quặn bụng.
Chè tam đậu ẩm: Đậu xanh 100g, xích tiểu đậu 100g, đậu đen 100g. Rửa sạch, nấu chín nhừ. Khi ăn thêm đường phèn vừa ăn. Món này rất tốt cho trẻ kém ăn, ngủ không yên giấc, da mặt xanh vàng, rôm sảy đầy người.
Nước vỏ đậu xanh: Vỏ đậu xanh 100 – 200g. Sắc kỹ lấy nước đặc cho uống. Chống say nắng say nóng.
Theo Lương y Thảo Nguyên (SKĐS)
