Anh N.Đ.T. (ngụ tại TPHCM) đột ngột cảm giác mệt, tức ngực, khó thở được gia đình đưa đến Bệnh viện Đại học Y Dược TPHCM (BV ĐHYD TPHCM). Anh T. ngưng tim ngay trước cổng bệnh viện.
Người bệnh được chuyển ngay vào Khoa cấp cứu và được tiến hành cấp cứu ngưng tim trong khoảng 30 phút mới có tim đập trở lại.
Tuy nhiên, người bệnh vẫn hôn mê, phải thở máy nên được chuyển về khoa Hồi sức Tích cực để tiếp tục hồi sức sau ngưng tim với thở máy, kiểm soát huyết áp, kiểm soát đường huyết, điều chỉnh rối loạn nước và điện giải.
ThS.BS Phan Thái Sơn, Phó trưởng khoa Hồi sức Tích cực BV ĐHYD TPHCM đánh giá, người bệnh có chỉ định hạ thân nhiệt chỉ huy và cần được thực hiện sớm để bảo vệ não.
Người bệnh được điều trị hạ thân nhiệt bề mặt vào giờ thứ 6 kể từ khi ngưng tim bằng cách dùng các tấm dán hạ nhiệt lên bề mặt da và hạ thân nhiệt điều khiển bằng máy. Quá trình hạ thân nhiệt chỉ huy được tiến hành trong khoảng thời gian 96 giờ.
Người bệnh còn được hồi sức tích cực với thở máy, dùng các thuốc an thần và dãn cơ, kiểm soát huyết áp. Kết thúc liệu trình hạ thân nhiệt, người bệnh tỉnh, trí nhớ phục hồi gần như hoàn toàn, không có dấu hiệu tổn thương thần kinh do ngưng tim kéo dài.
Người bệnh đã được chụp mạch vành để đánh giá tổn thương, hẹp động mạch vành trái được phát hiện và đã được can thiệp đặt stent.
Theo kết quả nhiều nghiên cứu, người bệnh sau cấp cứu ngưng tim còn hôn mê, nếu không được hạ thân nhiệt bảo vệ não, tổn thương não sẽ tiếp tục tiến triển, mỗi một giờ trôi qua không được điều trị hạ thân nhiệt, tổn thương não sẽ tăng lên khoảng 20% và thường để lại di chứng về thần kinh nặng nề.
Việc tiến hành hạ thân nhiệt chỉ huy được khuyến cáo thực hiện trong thời gian dưới 8 giờ sau khi ngưng tim mới hy vọng đem lại kết quả khả quan.
ThS.BS Phan Thái Sơn cho biết, trước đây khi chưa áp dụng kỹ thuật hạ thân nhiệt chỉ huy cho người bệnh sau ngưng tim còn hôn mê, quá trình hồi sức tiên lượng thường xấu, tổn thương não thiếu oxy trong quá trình ngưng tim tiến triển và để lại di chứng nặng nề. Trường hợp được cứu sống, người bệnh cũng thường rơi vào tình trạng hôn mê kéo dài, sống đời sống thực vật, để lại gánh nặng về chăm sóc y tế cho gia đình và xã hội.
Ở Việt Nam, phương pháp hạ thân nhiệt chỉ huy đã được áp dụng và cứu sống được nhiều người bệnh ngưng tim phục hồi tốt tri giác, không hoặc ít để lại di chứng về thần kinh.
ThS BS. Phan Thái Sơn khuyến cáo, theo thống kê có khoảng 70% người bệnh ngưng tim ngoại viện liên quan đến các bệnh lý tim mạch.
Do đó, việc khám sức khoẻ định kỳ để phát hiện các bệnh lý nguy cơ như: tăng huyết áp, bệnh mạch vành, rối loạn nhịp tim, đái tháo đường, rối loạn chuyển hoá lipid, béo phì… là rất quan trọng.
Đây là các bệnh lý cần phát hiện và điều trị tối ưu. Bên cạnh đó, việc duy trì chế độ ăn uống và sinh hoạt phù hợp cũng sẽ giúp giảm bớt nguy cơ này.
