<div> <p>Tam phục là cách gọi chung của sơ phục, trung phục và mạt phục, chỉ thời kỳ nóng nhất trong năm: sơ phục, 10 ngày tính từ ngày canh thứ ba sau Hạ chí ; trung phục, 20 ngày tính từ ngày canh thứ tư sau Hạ chí ; mạt phục, 10 ngày tính từ ngày canh thứ nhất sau Lập thu. Bởi vậy, trong mùa hạ việc chọn dùng một số đồ ăn thức uống có tính ôn bổ cũng là rất cần thiết, đặc biệt đối với những người có bệnh mạn tính và thể chất vốn suy nhược do dương khí kém.</p> <p>Trong vấn đề ăn uống mùa hạ, Đông y có một quan điểm hết sức độc đáo, đó là “xuân hạ dưỡng dương”. Mùa hạ nóng nực tuy phải dùng nhiều đồ ăn thức uống có tác dụng thanh nhiệt giải thử nhưng vẫn cần lấy ôn ấm làm chính để trợ giúp khí dương. Bởi vì, các nhà dưỡng sinh Đông y cho rằng mùa hạ tuy dương khí vượng thịnh bên ngoài nhưng khí âm lại tiềm ẩn bên trong cơ thể, vậy nên “trời tuy nóng chớ tham mát, dưa tuy ngon chớ ăn nhiều”. Nếu không biết giữ gìn dương khí trong mùa hạ thì mùa đông sẽ mắc nhiều bệnh tật, phải biết thuận ứng thiên thời để bồi bổ dương khí, trừ khử âm hàn có như vậy mới gọi là phòng bệnh triệt để.</p> <p><img alt="Mùa hạ nên nhiều đồ ăn thức uống có tác dụng thanh nhiệt giải thử." src="https://khds.1cdn.vn/2020/05/31/media-suckhoedoisong-vn_muop-dang_resize.jpg" title="Mùa hạ nên nhiều đồ ăn thức uống có tác dụng thanh nhiệt giải thử." /></p> <p><em>Mùa hạ nên nhiều đồ ăn thức uống có tác dụng thanh nhiệt giải thử.</em></p> <p>Mùa hạ là mùa dương khí vượng nhất trong năm. Quá trình trao đổi chất trong cơ thể con người diễn ra mạnh mẽ, dương khí phát ra ngoài, âm khí tiềm phục ở trong. Các lỗ chân lông giãn rộng, mồ hôi tiết ra nhiều để điều hoà thân nhiệt nhưng cũng vì thế mà tà khí dễ xâm nhập vào trong. Hệ thống mao mạch ngoại vi cũng giãn ra, khí huyết lưu thông nhanh và mạnh hơn. Công năng của tỳ vị có xu hướng suy giảm, quá trình tiêu hoá và hấp thu thức ăn dễ bị rối loạn.</p> <p>Đông y cho rằng: Thử (nắng nóng) là chủ khí mùa hạ, là dương tà, tính thăng tán dễ làm hao tổn khí và tân dịch. Thử tà xâm nhập cơ thể gây ra nhiều mồ hôi làm tổn thương tân dịch, nếu không kịp thời bù đắp thậm chí có thể làm hao tổn nguyên khí, biểu hiện ra bên ngoài bằng các triệu chứng như mệt lả, khó thở, ngại nói, có khi đột nhiên ngã lăn bất tỉnh (say nắng, say nóng).</p> <p>Thử thường kiêm với thấp (độ ẩm), thấp là âm tà dễ làm tổn thương dương khí. Đặc điểm của thấp tà là nặng trệ, kết dính, dễ gây thương tổn tỳ dương. Biểu hiện trên lâm sàng bằng các triệu chứng như chân tay tê mỏi, mình mẩy nặng nề, đầu nặng như đeo đá, không muốn ăn, hay đầy bụng, dễ đi lỏng, thậm chí có thể phù nhẹ hai chân...</p> <p>Trong mùa hạ, Đông y khuyên nên chú trọng dùng nhiều đồ ăn thức uống có tác dụng thanh nhiệt giải thử, lợi niệu trừ thấp như dưa hấu, mướp đắng, dưa chuột, bí đao, đậu xanh, đậu đen, cháo ngũ đậu, cháo ý dĩ, cháo đậu xanh, cháo biển đậu, cháo lá sen, trà nhân trần, trà hoa cúc, trà nụ hoặc lá vối, trà actiso, trà khổ qua... Những ngày quá nóng bức có thể dùng một chút nước ướp lạnh hoặc nước đá để giúp cơ thể giải nhiệt nhưng không được dùng nhiều để tránh làm thương tổn tỳ vị, tạo điều kiện cho thấp tà gây bệnh bên trong.</p> <p>Khi mồ hôi ra nhiều phải chú ý bổ sung đủ lượng nước đã mất bằng đường ăn uống. Cổ nhân có câu : “Hãn vi tâm dịch” (mồ hôi là dịch của tâm), bởi thế khi mất mồ hôi âm dịch trong cơ thể nói chung và âm dịch trong tạng Tâm nói riêng (gọi là Tâm âm) cần chú ý trọng dụng những đồ ăn thức uống có công dụng thanh nhiệt dưỡng âm như thạch đen, chè đậu đen, trà mạch môn, nước ép quả lê, nước ép ngó sen, nước mơ, nước mận, nước dâu, trà bát bảo...</p> <p>Ngoài việc thanh nhiệt giải thử và dưỡng âm, ăn uống trong mùa hạ còn phải hết sức chú ý tránh làm thương tổn tỳ vị. Theo Đông y, các thực phẩm có công dụng phương hương tỉnh tỳ, kiện tỳ hoá thấp, giải thử đều trực tiếp hoặc gián tiếp giữ gìn và nâng cao năng lực hoạt động của tỳ vị, ví như các loại cháo chế từ đậu xanh, đậu cô - ve, bạch biển đậu, ý dĩ, hạt sen, củ mài...; các loại trà hoắc hương, trà nụ vối, trà hương nhu, trà lá sen... Nên chú ý dùng thêm các đồ ăn thức uống có vị chua ngọt, cay thơm để nhằm mục đích khai vị, kích thích cảm giác thèm ăn như các loại canh chua chế từ quả sấu, me, khế, quả dọc, tai chua, quả chay, chua me đất hoa vàng... và các loại nước cam, nước chanh, nước mơ, nước sấu...</p> <p>Tuy nhiên, cần chú ý không nên dùng quá nhiều đường tinh luyện khi pha chế các loại nước giải khát. Để bảo vệ nguyên khí cổ nhân khuyên “72 ngày mùa hạ nên bớt vị đắng, tăng vị cay để dưỡng phế khí (Thiên kim yếu phương). Bởi vì căn cứ vào quy luật ngũ hành, Tâm thuộc hoả, Phế thuộc kim, hoả khắc kim, Tâm hoả quá thịnh sẽ khắc phạt Phế kim, vị đắng vào Tâm, vị cay vào Phế, nếu ăn thêm một ít vị cay thì Phế khí sẽ được trợ dưỡng, nếu ăn bớt vị đắng thì Tâm hoả sẽ không quá vượng thịnh mà hại Phế khí. Tôn Tư Mạo, danh y đời Đường (Trung Quốc) đã viết : “Nghi tỉnh khổ tăng tân, dĩ dưỡng phế khí” (nên giảm đắng tăng cay để dưỡng phế khí).</p> <p> </p> </div> <p> </p>
- NGỘ ĐỘC THỰC PHẨM
- CƠ SỞ THẨM MỸ SAI PHẠM
- VI PHẠM MÔI TRƯỜNG
- KỶ NIỆM 70 NĂM CHIẾN THẮNG ĐIỆN BIÊN PHỦ
- NỔ LÒ HƠI Ở ĐỒNG NAI
- SAI PHẠM CHUNG CƯ BẢO SƠN NGHỆ AN
- BỆNH RUBELLA
- MỘT HỌC SINH TỬ VONG Ở NHA TRANG
- CÚM A/H5N1
- NAM SINH LỚP 8 BỊ ĐÁNH CHẾT NÃO
- TAI NẠN GIAO THÔNG 2024
- TẾT GIÁP THÌN 2024
- THỊ TRƯỜNG TẾT 2024
- NHỮNG CÁI NHẤT CỦA VIỆT NAM, THẾ GIỚI NĂM 2023
Dưỡng phế khí trong mùa hạ
Các quan niệm của cổ nhân như bệnh mùa đông trị vào mùa hạ, có câu: “Bổ tại tam phục” (một số bệnh âm thịnh dương hư và bệnh mạn tính thường phát vào mùa đông có thể sẽ giải quyết tốt nếu biết bồi bổ vào thời kỳ “tam phục”).
"Điểm mặt" 5 món ăn khoái khẩu tiềm ẩn nguy cơ nhiễm sán lợn
Hiện nay có nhiều loại thức ăn phổ biến được nhiều người ưa chuộng, tuy nhiên chúng lại tiềm ẩn nhiều nguy cơ đối với sức khỏe trong đó có nguy cơ nhiễm sán lợn.
Bệnh tiêu hóa thường gặp ở trẻ nhỏ, cha mẹ cần chú ý
Trẻ em thường là đối tượng dễ mắc các bệnh về tiêu hóa do hệ tiêu hóa còn non yếu, thành ruột khá mỏng.
Dùng màng bụng thay màng lọc ở bệnh nhân chạy thận
Dịch lọc màng bụng được đưa vào trong khoang màng bụng, khi máu đi ngang qua màng bụng, nó sẽ làm sạch các chất thải ra khỏi máu bằng hiện tượng khuyếch tán. Phương pháp này có thể được thực hiện tại nhà.
90% món ăn sáng chúng ta ăn hàng ngày là bạn thân của tế bào K
Ăn sáng dù được chứng minh là rất tốt cho sức khỏe, nhưng ăn như thế nào để dinh dưỡng không biến thành tác nhân gây bệnh quả thực không dễ.
Tự tiêm mật gấu chữa đau xương khớp, cụ bà 87 tuổi nguy kịch tính mạng
Bà Đ.T.M., 87 tuổi (Quảng Ninh), tự ý tiêm mật gấu vào vùng gối để chữa đau xương khớp dẫn tới suy tim độ 3, tăng huyết áp.
Đột ngột thức giấc giữa đêm, cẩn thận các bệnh nguy hiểm
Nửa đêm đột nhiên thức dậy tỉnh táo là dấu hiệu cảnh báo các bệnh lý, kể cả bệnh lý nguy hiểm, người dân cần biết để phát hiện và đi khám ngay.
"Điểm mặt" 6 thói quen xấu gây suy giảm trí nhớ
Nhiều thói quen tưởng chừng vô hại nhưng lại ảnh hưởng ít nhiều đến sự vận hành của não bộ, gây suy giảm trí nhớ và nhận thức.
Dấu hiệu cơ thể thiếu hụt vitamin K, cần bổ sung ngay
Vitamin K là dưỡng chất cần thiết và quan trọng cho cơ thể sống. Cơ thể khi không bổ sung đầy đủ loại vitamin này sẽ dẫn đến tình trạng thiếu hụt, từ đó dẫn đến nhiều bệnh lý nguy hiểm.
Chơi với chó mèo, bé trai 9 tuổi bị nhiễm nấm tổ ong da đầu
Bé trai 9 tuổi (Tuyên Quang) xuất hiện tình trạng tổn thương da đầu, mảng đỏ như tổ ong, tóc rụng dần, chảy mủ. Đi khám bác sĩ phát hiện lây nhiễm nấm tổ ong từ thú cưng.
Tắm lá chữa viêm da, bé trai 5 tháng tuổi bị phù mặt, nhiễm trùng
Bé trai bị viêm da cơ địa từ khi 1 tháng tuổi, gia đình chủ quan nghĩ là bệnh dị ứng ngoài da nên tự điều trị bằng mua thuốc bôi và tắm lá, kết quả mặt sưng nề, ngứa lan rộng, chảy dịch, đóng vảy tiết.
"Điểm mặt" 5 thói quen xấu gây đột quỵ khi ngủ
Đột quỵ có thể xảy ra bất cứ lúc nào, ngay cả khi đang ngủ nếu không được phát hiện kịp thời, bệnh có thể gây tử vong hoặc để lại di chứng nặng nề.