Các bác sĩ khoa Thận – tiết niệu, Bệnh viện Bạch Mai cho biết, lọc màng bụng là một trong 3 phương pháp điều trị thay thế thận ở bệnh nhân suy thận giai đoạn cuối.
Lọc màng bụng (thẩm phân phúc mạc) là phương pháp dùng chính màng bụng của người bệnh để làm màng lọc thay thế cho thận đã suy yếu. Màng bụng bao gồm việc đưa dịch vào trong khoang màng bụng, dùng màng bụng để lọc và làm sạch các chất thải ra khỏi máu. Trong quá trình lọc màng bụng, chất thải và lượng nước dư thừa được loại trừ ra khỏi máu khi nó đi ngang qua màng bụng.
Dịch lọc màng bụng được đưa vào trong khoang màng bụng, khi máu đi ngang qua màng bụng, nó sẽ làm sạch các chất thải ra khỏi máu bằng hiện tượng khuyếch tán.
Khuyếch tán: Hiện tượng này bao gồm sự dịch chuyển các chất từ máu đi qua dịch lọc. Quá trình này kết thúc sau một khoảng thời gian nhất định. Vì lý do này, chúng ta phải thay dịch mới mỗi 4 giờ hoặc 6 giờ.
Dịch lọc có chứa dextrose (đường), có tính chất đặc biệt là có thể hút hoặc “kéo” nước từ bên này qua bên kia màng bán thấm. Sau 4 giờ đến 6 giờ, nước ngừng di chuyển khỏi máu. Đây là lý do thứ hai bạn cần thay dịch để ngăn ngừa nước đi ngược trở lại vào máu.
Hiện tại có hai phương pháp lọc màng bụng để chọn lựa:
- Lọc màng bụng liên tục ngoại trú (CAPD)
- Lọc màng bụng tự động (APD).
 |
Lọc màng bụng có thể thực hiện tại nhà |
Thay dịch bao gồm những giai đoạn nào?
Khi bắt đầu lọc màng bụng, bạn sẽ thực hiện 4-5 lần “thay” dịch hàng ngày. Thay dịch bao gồm xả dịch ngâm trong ổ bụng, và đưa dịch mới vào.
- Thay dịch gồm có 3 giai đoạn:
1. Xả dịch ra: Dịch được lấy ra khỏi khoang màng bụng nhờ trọng lực; Giai đoạn này mất khoảng 20 phút.
2. Đưa dịch vào: Dịch được đưa vào khoang màng bụng nhờ một ống thông (catheter), giai đoạn này mất khoảng dưới 10 phút.
3. Ngâm dịch: Khoảng thời gian mà dịch được ngâm trong khoang màng bụng thời gian trung bình 4-6 giờ, tùy vào chỉ định của bác sĩ. Một chu kỳ thay dịch mới nói chung được lặp lại mỗi 4-6 giờ, có nghĩa là tối thiểu 4 lần một ngày, bảy ngày một tuần. Bạn có thể thực hiện việc thay dịch tại nhà, tại nơi làm việc của bạn, hoặc ở những nơi mà bạn lui tới, đảm bảo những điều kiện cần thiết để ngăn ngừa nhiễm trùng. Mỗi lần thay dịch mất khoảng 30 phút.
Dù phương pháp thẩm phân phúc mạc mang lại rất nhiều lợi ích cho người bệnh suy thận mạn tính. Tuy nhiên, không phải người bệnh nào cũng có thể áp dụng phương pháp điều trị này. Vì ngoài những trường hợp chống chỉ định, người bệnh và người nhà cần phải tự thực hiện thao tác theo hướng dẫn của bác sĩ.
Chính vì vậy, để mang lại hiệu quả điều trị cao, người bệnh suy thận cần đến thăm khám tại bệnh viện để được tư vấn phương pháp điều trị phù hợp với tình trạng bệnh và khả năng kinh tế của mình.
