Cá chẽm hay cá vược là một loài cá sống cả trong nước mặn lẫn nước ngọt. Cá chẽm vị ngọt, tính mát, tác dụng lợi tiểu, an thai, hòa ngũ tạng, mạnh gân xương, trừ chứng lao ngược. Thịt cá chẽm giàu chất đạm, chất béo, axit béo omega-3, calories, canxi, magie, sắt, các vitamin, đặc biệt vitamin B1... Cá chẽm rất thích hợp trị chứng hư nhược, phù thũng, gân sưng yếu, sinh lý yếu, đái tháo đường, chứng liên quan đến khí huyết hư.
Cá chẽm chứa lượng của axit béo omega-3 và omega-6 ổn định giúp cân bằng cholesterol, do đó, ngăn ngừa xơ vữa động mạch, béo phì và bệnh tim mạch vành bằng cách giảm căng thẳng cho tim và động mạch. Lượng axit béo omega-3 rất cao trong cá chẽm được cho là lượng HDL (cholesterol) tốt cho sức khỏe. Axit béo omega-3 có thể làm giảm nguy cơ ung thư.
Cá chẽm là loại cá giàu vitamin A - một chất chống oxy hóa liên quan đặc biệt đến mắt và sức khỏe thị lực. Ăn cá chẽm giúp chống lại tác động tiêu cực của các gốc tự do có thể gây thoái hóa điểm vàng và đục thủy tinh thể. Ngoài ra, cá chẽm có hàm lượng selen, kẽm, canxi, magiê có tác dụng tốt với việc bảo vệ xương khớp. Khi có thai, để chữa chân phù, người ta lấy cá chẽm, cà chua, cần tây, hành lá, thì là, rau ngổ, ớt, gia vị vừa đủ nấu ăn. Sinh xong mà thiếu sữa lấy cá chẽm, nấm hương, dầu ăn, cà rốt, bắp non, rau cần tàu, gừng, hành, tương, gia vị vừa đủ nấu. Các nguyên liệu xào chín sền sệt, cho ra đĩa, sau đó sắp cá chiên giòn lên và ăn kèm với cơm nóng. Món ăn này giúp bổ khí huyết, ích tỳ thận, lợi sữa, dùng giúp trị chứng khí huyết đều hư, nhức mỏi, phù do suy dinh dưỡng.
Cá chẽm cũng là loại cá tốt cho người cao tuổi. Để trị tăng huyết áp người ta lấy cá chẽm, rau cần, cà chua, thơm, rau ngổ, bông chuối, hành lá, cơm mẻ rau ngò, ớt, nghệ, gia vị vừa đủ om ăn. Món ăn giúp kiện tỳ vị, hóa đàm, lợi thấp, chữa chứng đau đầu chóng mặt ù tai, chứng liên quan đến khí huyết hư. Để chữa lưng gối yếu mỏi lấy cá chẽm, rau nhút, cà chua, đậu bắp, dứa, gia vị vừa đủ nấu canh ăn. Món ăn giúp bổ khí dưỡng huyết khử hàn. Ăn tuần vài lần chữa chứng bí tiểu phù thũng, phong thấp nhức mỏi, đi tiểu buốt gắt, khí huyết đều hư, mệt mỏi.
Lương y Nguyễn Văn Sáu (Trung tâm Y tế Bà Rịa)
