Thông thường đau gót chân có thể do 2 loại:
Đau gân gót: Ngủ một đêm sáng thức dậy, bước chân xuống giường thấy rất đau ở gót chân, thậm chí không dám đứng đi… Tuy nhiên, nếu dùng tay xoa bóp quanh gót chân một lúc, hoặc vận động, xoay cổ chân một ít thì đau sẽ giảm, có thể đi lại được và trong ngày không thấy đau gì cả, nhưng sau một đêm, sáng thức dậy lại đau. Đây là dạng viêm gân gót.
Gai gót: Ngủ một đêm sáng thức dậy, bước chân xuống giường thấy rất đau ở gót chân, thậm chí không dám đứng đi… khác với dạng viêm gân gót, trường hợp này, càng đi thì càng đau. Vì gót chân có gai (một dạng thoái hóa xương) cho nên khi đi lại sức nặng của cơ thể đè xuống gót chân, làm cho gai đè vào da thịt gây đau hơn. Nên chụp phim để xác định thêm vùng có gai để có thể kết hợp thêm đắp thuốc.
Đau, viêm gân gót có thể dùng bấm huyệt được, nhưng gai gót thì cần kết hợp đắp thêm thuốc để làm mòn và tiêu gai đi.
Ấn day mặt trong gân gót: Chú ý vùng 2 bên gân gót, nhất là gân Achille. Dùng 4 ngón tay (trừ ngón cái) hoặc mô thịt ngón tay cái đè vào mặt ngoài của vùng gân gót, còn vùng bên trong mắt cá thì dùng ngón tay cái vừa ấn vào vừa xoay ngược chiều kim đồng hồ 20 cái, từ ngang đỉnh mắt cá chân dọc lên khoảng 4 ngang ngón tay.
Đổi dùng 4 ngón tay hoặc mô thịt ngón tay cái đè vào mặt trong của vùng gân gót, còn vùng bên trong mắt cá thì dùng ngón tay cái vừa ấn vào vừa xoay ngược chiều kim đồng hồ 20 cái, từ ngang đỉnh mắt cá chân dọc lên khoảng 4 ngang ngón tay.
Sau đó, có thể xoay tròn cổ chân về bên phải rồi về bên trái, mỗi bên 20 vòng, mỗi ngày làm 2 lần, sáng và tối sẽ rất mau khỏi.
Nếu do gai gót, thường là ở dưới vùng xương gót ở lòng bàn chân (có thể kiểm tra thấy ở hình chụp X-quang). Vẫn dùng phương pháp day ấn huyệt như trên, kết hợp dùng bột xuyên khung. Dùng khoảng 10g (2 thìa cà phê) bột xuyên khung, cho vào 1 chén nhỏ, lấy 1 ít rượu, đun nóng rượu lên rồi vừa đổ vào bột thuốc vừa trộn, quấy đều thành dung dịch sền sệt. Lấy dung dịch này, bôi vào vùng có gai, dùng băng hoặc miếng vải buộc lại, để qua đêm, sáng ra gỡ bỏ bột thuốc đi. Làm mỗi tối trước khi đi ngủ. Sau 15 ngày đến 1 tháng, chụp X-quang kiểm tra lại, nếu hết gai thì thôi…
Lương y Hoàng Duy Tân (nguyên Phó Chủ tịch Hội Đông y Đồng Nai)
