Thời tiết thất thường, cảnh giác với viêm phế quản cấp

Thời tiết chuyển mùa nhiều bệnh dễ xuất hiện, trong đó có viêm phế quản cấp, đặc biệt là ở trẻ nhỏ và người cao tuổi (NCT).

<p>B&agrave;i n&agrave;y chỉ đề cập đến vi&ecirc;m phế quản&nbsp; cấp ở NCT, bệnh nếu kh&ocirc;ng được chữa trị đ&uacute;ng, kịp thời c&oacute; thể trở th&agrave;nh mạn t&iacute;nh, thậm ch&iacute; g&acirc;y biến chứng nguy hiểm.</p> <p>Phế quản l&agrave; một th&agrave;nh phần của hệ thống h&ocirc; hấp được nối tiếp với kh&iacute; quản v&agrave; chia th&agrave;nh phế quản ch&iacute;nh phải v&agrave; phế quản ch&iacute;nh tr&aacute;i, bắt đầu từ nơi ph&acirc;n chia của kh&iacute; quản đến rốn phổi. Hai phế quản tạo với nhau một g&oacute;c 70<sup>0</sup>. Phế quản ch&iacute;nh phải thường lớn hơn, dốc hơn v&agrave; ngắn hơn n&ecirc;n khi dị vật lọt v&agrave;o thường đi v&agrave;o phổi phải.</p> <p>Phế quản nằm trong đường ống dẫn kh&iacute; c&oacute; nhiệm vụ đưa kh&ocirc;ng kh&iacute; lưu th&ocirc;ng từ ngo&agrave;i v&agrave;o phế nang v&agrave; ngược lại. Phế quản c&oacute; h&igrave;nh như c&agrave;nh c&acirc;y, c&oacute; chi nh&aacute;nh đến c&aacute;c th&ugrave;y phổi.</p> <h2><strong>Khi n&agrave;o được gọi l&agrave; vi&ecirc;m&nbsp; phế quản cấp?</strong></h2> <p>Đ&oacute; l&agrave; t&igrave;nh trạng phế quản bị vi&ecirc;m đột ngột, k&egrave;m theo sự phản ứng tại chỗ v&agrave; to&agrave;n cơ thể. Vi&ecirc;m phế quản được tạo th&agrave;nh từ c&aacute;c ống nhỏ hơn bao gồm phế quản, tiểu phế quản v&agrave; phế quản tận c&ugrave;ng (phế nang). Khi c&aacute;c ống n&agrave;y bị vi&ecirc;m nhiễm, ni&ecirc;m mạc phế quản sẽ bị ph&ugrave; nề, sung huyết, bong c&aacute;c biểu m&ocirc; phế quản v&agrave; xuất tiết nhiều tạo th&agrave;nh đờm, thậm ch&iacute; c&oacute; mủ bao phủ ni&ecirc;m mạc phế quản, do đ&oacute; l&ograve;ng phế quản bị ph&ugrave; nề l&agrave;m ch&iacute;t hẹp, k&egrave;m theo nhiều chất tiết (đờm) ảnh hưởng đến th&ocirc;ng kh&iacute;, g&acirc;y kh&oacute; thở, đ&oacute; l&agrave; t&igrave;nh trạng phế quản bị vi&ecirc;m.</p> <p><img alt="Thời tiết thất thường, cảnh giác với viêm phế quản cấp" src="http://suckhoedoisong.vn//suckhoedoisong.vn/Images/nguyenkhanh/2017/03/02/thoi_tiet_that_thuong.jpg" title="Thời tiết thất thường, cảnh giác với viêm phế quản cấp" /></p> <h2><strong>Tại sao dễ bị vi&ecirc;m phế quản cấp khi thời tiết chuyển m&ugrave;a?</strong></h2> <div> <ul style="display: flex;"> <li style="display:none; width: 47%;margin-bottom: 7px;padding: 5px;border: 1px solid #ddd;text-align: justify;background: #f2f2f2;overflow: hidden;float: left;margin-right: 2%;box-sizing: border-box;"><a href="" rel="nofollow" style="overflow: hidden;" target="_blank"> <img src="" /> </a></li> <li style="display:none; width: 47%;margin-bottom: 7px;padding: 5px;border: 1px solid #ddd;text-align: justify;background: #f2f2f2;overflow: hidden;float: left;margin-right: 2%;box-sizing: border-box;"><a href="" rel="nofollow" style="overflow: hidden;" target="_blank"> <img src="" /> </a></li> </ul> </div> <p>Bởi v&igrave; NCT c&oacute; sức đề kh&aacute;ng suy giảm, đặc biệt l&agrave; người sức yếu, nằm nhiều, bại liệt, &iacute;t hoặc kh&ocirc;ng vận động cơ thể rất dễ mắc bệnh về đường h&ocirc; hấp, nhất l&agrave; vi&ecirc;m phế quản cấp. Thời tiết chuyển m&ugrave;a, nhất l&agrave; lạnh, mưa nắng thất thường, bệnh c&agrave;ng dễ xuất hiện ở NCT. Nguy&ecirc;n nh&acirc;n s&acirc;u xa g&acirc;y vi&ecirc;m phế quản cấp t&iacute;nh l&agrave; do vi sinh vật (vi khuẩn, vir&uacute;t, vi nấm). Bởi v&igrave;, ở người b&igrave;nh thường, tại ở đường h&ocirc; hấp tr&ecirc;n (họng, mũi, hầu, thanh quản&hellip;) c&oacute; một số vi sinh vật k&yacute; sinh g&acirc;y bệnh (phế cầu, tụ cầu, Hemophilus influeznzae, Klebsiella, nấm Candida albicans,&hellip;) khi gặp điều kiện thuận lợi (sức đề kh&aacute;ng giảm&hellip;) ch&uacute;ng sẽ g&acirc;y bệnh (g&acirc;y bệnh cơ hội). B&ecirc;n cạnh đ&oacute;, trong kh&ocirc;ng kh&iacute; c&oacute; v&ocirc; số vi sinh vật g&acirc;y bệnh (đặc biệt m&ocirc;i trường bị &ocirc; nhiễm nhiều), nhất l&agrave; c&aacute;c loại vir&uacute;t đường h&ocirc; hấp (vir&uacute;t c&uacute;m&hellip;), nếu h&iacute;t phải, trong khi sức chống đỡ k&eacute;m sẽ mắc bệnh l&agrave; điều kh&oacute; tr&aacute;nh khỏi. Một số NCT nghiện thuốc l&aacute;, thuốc l&agrave;o, nghiện rượu, bia hoặc mắc một số bệnh mạn t&iacute;nh (vi&ecirc;m phế quản mạn, vi&ecirc;m họng mũi, hen suyễn hoặc bệnh đ&aacute;i th&aacute;o đường&hellip;) c&agrave;ng dễ mắc bệnh vi&ecirc;m phế quản cấp khi thời tiết chuyển m&ugrave;a.</p> <h2><strong>Biểu hiện như thế n&agrave;o? </strong></h2> <p>Khởi đầu l&agrave; vi&ecirc;m đường h&ocirc; hấp tr&ecirc;n với c&aacute;c triệu chứng như: hắt hơi, sổ mũi, ho khan, r&aacute;t họng, đau mỏi cơ thể, tức ngực. Nếu bệnh nhẹ c&oacute; thể tự khỏi sau 5 - 7 ng&agrave;y. Với NCT do sức đề kh&aacute;ng k&eacute;m cho n&ecirc;n rất kh&oacute; để bệnh tự khỏi, nhất l&agrave; người đang mắc bệnh mạn t&iacute;nh (vi&ecirc;m phế quản mạn, vi&ecirc;m họng mũi mạn, hen, lao&hellip;), nằm l&acirc;u, &iacute;t vận động, ăn uống thiếu chất.</p> <p>Thời kỳ to&agrave;n ph&aacute;t, c&oacute; sốt cao 38 - 40<sup>0</sup>C, mệt mỏi, đau đầu, nhức mỏi xương khớp, cảm gi&aacute;c n&oacute;ng r&aacute;t sau xương ức, tăng l&ecirc;n khi ho. Tuy vậy, một số NCT do sức yếu, nằm l&acirc;u, &iacute;t vận động n&ecirc;n c&oacute; thể kh&ocirc;ng thấy sốt hoặc chỉ sốt nhẹ (do phản ứng của cơ thể yếu). Người bệnh bắt đầu c&oacute; kh&oacute; thở từ nhẹ đến nặng, c&oacute; thể c&oacute; tiếng r&iacute;t, ho khan, ho th&agrave;nh cơn nhất l&agrave; về đ&ecirc;m hoặc khi thời tiết lạnh, ẩm, mưa nhiều. Nếu t&aacute;c nh&acirc;n g&acirc;y bệnh l&agrave; vir&uacute;t, nhẹ c&oacute; thể bệnh lui dần, nhưng nếu do vi khuẩn, kh&ocirc;ng điều trị đ&uacute;ng, bệnh trở n&ecirc;n nặng hơn (ho nhiều, c&oacute; đờm, sốt cao, mệt lả do mất nước, mất chất điện giải v&agrave; nhiễm độc tố vi khuẩn).</p> <p>Để chẩn đo&aacute;n x&aacute;c định, cần x&eacute;t nghiệm c&ocirc;ng thức m&aacute;u, tốc độ lắng m&aacute;u, phản ứng CRP, chụp phổi. Nếu thấy cần thiết c&oacute; thể nu&ocirc;i cấy chất nhầy phế quản t&igrave;m vi khuẩn g&acirc;y bệnh.</p> <h2><strong>C&oacute; g&acirc;y biến chứng kh&ocirc;ng? </strong></h2> <p>Vi&ecirc;m phế quản cấp, n&oacute;i chung, tiến triển l&agrave;nh t&iacute;nh (nếu do vir&uacute;t), ở người khỏe mạnh thường tự khỏi sau 2 tuần, kh&ocirc;ng để lại di chứng g&igrave;. Tuy vậy, ở NCT, nhất l&agrave; sức yếu, ăn uống k&eacute;m, nằm l&acirc;u, bại liệt, l&uacute; lẫn hoặc c&oacute; nghiện thuốc l&aacute;, thuốc l&agrave;o, nghiện rượu&hellip;, nhất l&agrave; l&uacute;c thời tiết chuyển m&ugrave;a, c&oacute; thể g&acirc;y ra những biến chứng nguy hiểm như: vi&ecirc;m phổi cấp t&iacute;nh, phế quản phế vi&ecirc;m cấp, &aacute;p-xe phổi (chủ yếu do tụ cầu v&agrave;ng). Đ&acirc;y l&agrave; những biến chứng rất nguy hiểm với NCT, nếu kh&ocirc;ng ph&aacute;t hiện hoặc ph&aacute;t hiện muộn c&oacute; thể g&acirc;y nguy hiểm đến t&iacute;nh mạng của người bệnh.</p> <h2><strong>Nguy&ecirc;n tắc điều trị </strong></h2> <p>Khi NCT đột nhi&ecirc;n thấy sốt, ho, mệt mỏi, đau r&aacute;t họng&hellip;, cần đi kh&aacute;m bệnh ngay. Với NCT sức yếu, người nh&agrave; cần hết sức quan t&acirc;m, nhất l&agrave; những trường hợp nằm l&acirc;u, &iacute;t vận động, l&uacute; lẫn, ăn uống thất thường rất dễ vi&ecirc;m phế quản cấp do ứ đọng c&aacute;c chất dịch ở phế quản. Nguy&ecirc;n tắc l&agrave; cần cho NCT nghi vi&ecirc;m phế quản được kh&aacute;m bệnh c&agrave;ng sớm c&agrave;ng tốt, việc điều trị (d&ugrave;ng thuốc g&igrave;) thuộc quyền b&aacute;c sĩ kh&aacute;m bệnh, người bệnh hoặc người nh&agrave; kh&ocirc;ng n&ecirc;n tự mua thuốc để điều trị, nhất l&agrave; việc d&ugrave;ng kh&aacute;ng sinh kh&ocirc;ng đ&uacute;ng sẽ rất nguy hiểm.</p> <div><strong>Lời khuy&ecirc;n của thầy thuốc</strong><br /> <br /> Để hạn chế vi&ecirc;m phế quản cấp, NCT cần vệ sinh họng miệng h&agrave;ng ng&agrave;y bằng c&aacute;ch đ&aacute;nh răng v&agrave; s&uacute;c họng nước muối nhạt sau khi ăn, trước v&agrave; sau khi ngủ dậy. Nếu đeo h&agrave;m giả, h&agrave;ng tuần cần vệ sinh sạch sẽ h&agrave;m giả để kh&ocirc;ng cho vi sinh vật c&oacute; nơi ẩn n&aacute;u. N&ecirc;n c&oacute; chế độ ăn uống, sinh hoạt ph&ugrave; hợp. Kh&ocirc;ng n&ecirc;n h&uacute;t thuốc, bất kể l&agrave; thuốc l&agrave;o hay thuốc l&aacute;, kh&ocirc;ng n&ecirc;n uống nhiều rượu bia. N&ecirc;n vận động cơ thể đều đặn, ch&uacute; &yacute; tập thở (h&iacute;t s&acirc;u, thở ra từ từ) hoặc đi bộ (vừa đi vừa h&iacute;t thở đều đặn).</div> <p style="text-align: right;"><strong>PGS.TS.BS. B&Ugrave;I KHẮC HẬU</strong></p> <div> <div> <div> <div>&nbsp;</div> <div>&nbsp;</div> </div> </div> <div> <div>&nbsp;</div> </div> </div>

Theo suckhoedoisong.vn
back to top