Điều kiện hoạt động của pin mặt trời – ảnh minh họa
Pin mặt trời (PMT) biến đổi quang năng của năng lượng mặt trời thành dòng điện một chiều (DC), dòng điện này được dẫn qua một bộ điều khiển trước khi nạp vào ắc quy. Với các thiết bị sử dụng điện một chiều, có thể nối trực tiếp với ắc quy để sử dụng. Với các thiết bị điện dân dụng như đèn, quạt, điều hoà,… dùng điện xoay chiều (AC), cần lắp thêm bộ biến đổi dòng điện một chiều (DC) của ắc quy thành dòng điện xoay chiều (AC) thì mới sử dụng được.
Theo TS Bùi Mạnh Tú, giảng viên Khoa Công nghệ Năng lượng, Đại học Điện lực, hiệu suất của tấm PMT, phụ thuộc vào công nghệ chế tạo, về lý thuyết có thể lên tới 30%, tuy nhiên với các sản phẩm thương mại (hiện bán trên thị trường Việt Nam) hiệu suất trung bình đạt được từ 15% đến 18% ở điều kiện tiêu chuẩn của nhà sản xuất. Trong điều kiện thực tế, hiệu suất đạt được chỉ đạt từ 85 – 90% hiệu suất tiêu chuẩn.
Bên cạnh đó, một số yếu tố tự nhiên và cách lắp đặt, sử dụng có tác động lớn đến hiệu suất của PMT như: điều kiện khí hậu, hướng lắp đặt, góc nghiêng lắp đặt, chất lượng của các tế bào quang, chế độ bảo dưỡng. Là thiết bị biến đổi quang năng thành điện năng, vì thế PMT chỉ hoạt động khi có ánh sáng. Khi ánh sáng yếu, mưa, thời tiết âm u, buổi đêm,…thì PMT sẽ không hoạt động hoặc với hiệu quả rất thấp.
Về góc làm việc của tấm pin NLMT, đối với Việt Nam, hướng Nam là hướng có tổng thời gian đón bức xạ mặt trời nhiều nhất trong năm và là hướng tối ưu để lắp tấm pin năng lượng mặt trời. Góc nghiêng tối ưu nhất khi lắp đặt các tấm pin mặt trời là 15 – 45 độ, độ dốc nghiêng thấp dần về phía Nam. Hiệu suất tấm pin cũng sẽ giảm dần theo thời gian, khi một tế bào quang trên tấm pin hỏng thì hiệu suất giảm rất nhiều.
Các tấm PMT hiện đang bán tại Việt Nam phần lớn có xuất xứ từ Trung Quốc, một số ít từ Châu Âu được quảng cáo có thời gian sử dụng lên tới 30 năm, tuy nhiên thời hạn này cũng chưa được kiểm chứng. Việc bảo dưỡng thường xuyên, ở đây là công tác làm sạch các tấm PMT là rất cần thiết trong điều kiện môi trường, khí hậu tại Việt Nam, việc bề mặt các tấm PMT bị bám bẩn sẽ ngăn cản quá trình biến đổi quang năng thành điện năng, làm giảm hiệu suất hoạt động của thiết bị.
An Lê