Theo BSCKII Hồ Phạm Thục Lan, Bệnh viện Nhân dân 115, TPHCM, loãng xương là bệnh lý quan trọng vì dẫn đến gãy xương, gãy xương lại làm giảm tuổi thọ của người bệnh. Ở nữ giới, khi loãng xương, nguy cơ gãy cổ xương đùi là 10%, cao hơn cả bị ung thư vú dù cả hai bệnh này có nguy cơ tử vong như nhau.
Nghiên cứu về chứng loãng xương ở người Việt, BSCKII Hồ Phạm Thục Lan chỉ ra rằng, người Việt có nguy cơ loãng xương cao vì có chế độ ăn uống rất ít canxi so với người châu Âu mà thiếu canxi là một yếu tố nguy cơ của loãng xương. Nghiên cứu thực tế trên phụ nữ Việt cho thấy, cứ 10 phụ nữ sau 50 tuổi thì có khoảng 3 người bị loãng xương. Tỷ lệ này ở nam giới là 10%. Loãng xương có nguy cơ dẫn đến gãy xương. Những bệnh nhân sống sót sau 1 ca gãy xương thường có nguy cơ bị gãy xương lần 2 và nguy cơ tử vong cao. Loãng xương cũng liên quan đến nguy cơ bệnh lý như xơ vữa động mạch, tiểu đường, thoái hóa khớp. Tất cả những yếu tố liên quan này làm cho bệnh nhân loãng xương suy giảm chất lượng sống, hạn chế vận động thể lực và gia tăng nguy cơ tử vong.
Tuổi càng cao, mật độ xương càng giảm, hiện tượng mất xương theo tuổi đã được nhiều tác giả nghiên cứu chứng minh. Mật độ xương giảm theo tuổi làm gia tăng tình trạng gãy xương theo tuổi, điều này là do chức năng của tạo cốt bào suy giảm và suy giảm hấp thu canxi ở ruột, giảm tái hấp thu canxi ở ống thận. Người ta nhận thấy, chế độ ăn không đầy đủ canxi, ăn nhiều photpho mà hàm lượng canxi thấp, ăn thiếu protein đưa đến giảm khối lượng xương rõ rệt. Nhưng ăn nhiều protein cũng làm mất xương do làm tăng mức lọc cầu thận, giảm tái hấp thu canxi ở ống thận. Xương sẽ đạt khối lượng đỉnh vào khoảng 30 tuổi sau đó khối lượng xương giảm dần.
Các hormon sinh dục giữ vai trò rất quan trọng trong sự trưởng thành của mô xương. Ở nữ giới có sự thiếu hụt rất lớn lượng estrogen sau giai đoạn mãn kinh. Còn ở nam, tuổi càng cao thì lượng testosteron càng giảm. Ngoài việc giảm testosteron thì sự thiếu hụt estradiol huyết thanh cũng góp phần vào loãng xương ở nam giới.
Trên cơ sở nghiên cứu ở những người ăn chay và ăn mặn, nhóm nghiên cứu của BSCKII Hồ Phạm Thục Lan nhận thấy, không có sự khác biệt về mật độ xương ở hai nhóm này. Ăn chay mà vẫn đủ dinh dưỡng thì xương vẫn phát triển tốt. Tuy nhiên, nghiên cứu chỉ ra rằng, nếu phát triển khối lượng cơ bắp hoặc tăng cường hoạt động thể chất là biện pháp quan trọng giúp ngăn ngừa mất xương và loãng xương.
Vận động cần thiết để duy trì mô xương, giảm vận động ở người lớn tuổi cũng là yếu tố nguy cơ dẫn đến sự mất xương. Sự vận động của các cơ kích thích sự tạo xương và tăng khối lượng xương. Ngược lại, sự giảm vận động dẫn tới mất xương nhanh. Nghiên cứu trên những người nhẹ cân thấy sự mất xương xảy ra nhanh hơn. Về chiều cao, những người có tầm vóc thấp bé có khối lượng xương thấp nguy cơ loãng xương cao hơn. Vì vậy, năng vận động, phát triển chiều cao và cân nặng hợp lý có ý nghĩa quan trọng đẩy lùi loãng xương, gia tăng mật độ xương.
