1 tháng nằm viện vẫn nguy kịch
Sau hơn 1 tháng điều trị tích cực tại khoa cấp cứu chống độc Bệnh viện Nhi T.Ư, bé Diệu Linh (11 tuổi, Quảng Ninh) vẫn trong tình trạng rất nặng. Cháu bị viêm phúc mạc, tiên lượng xa có thể hẹp dạ dày môn vị, không thể ăn uống bằng đường miệng. Nguyên nhân là do sáng ngày 26/6, cháu mua nước ở cổng trường uống, vô tình người bán hàng đưa nhầm chai axit sulfuric đựng trong chai lavie và hậu quả đáng tiếc đã xảy ra. Cháu bị loét dạ dày hành tá tràng mức độ 3a.
Theo BSCKII Đặng Thúy Hà, Phó Trưởng khoa Tiêu hóa, Trung tâm Tiêu hóa – Dinh dưỡng – Gan mật, Bệnh viện Nhi T.Ư, do vùng miệng của bệnh nhi bị tổn thương khá nặng, không thể ăn uống như bình thường, các bác sĩ phải đặt đường truyền nuôi dưỡng kết hợp tiêm kháng sinh. 10 ngày sau khi nhập viện, bé Linh liên tục đau bụng, nôn. 4 ngày tiếp theo tình trạng sức khỏe của bé tạm thời ổn định. Tuy nhiên, 5 ngày sau cháu lại sốt cao 39 - 40 độ.
BSCKII Đặng Thúy Hà cho biết thêm, uống nhầm axit là một trong những tai nạn sinh hoạt để lại hậu quả nghiêm trọng. Trong trường hợp này, tác nhân gây bỏng là axit sunfuric (H2SO4). Do tính chất oxy hóa mạnh nên khi tác động lên cơ thể, axit phá hủy cấu trúc mô như da, mỡ, gân, cơ… gây hoại tử từ ngoài vào trong theo cơ chế đông vón protein của cơ thể.
Tương tự, một bé trai 5 tuổi tại Phú Thọ cũng bị cấp cứu vào Bệnh viện Đa khoa Phụ Thọ vì loét toàn bộ niêm mạc mũi họng do gia đình đựng thuốc tẩy nốt ruồi vào chai nước muối sinh lý và nhỏ nhầm cho bé.
Theo PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng, nguyên Trưởng khoa Nhi, Bệnh viện Bạch Mai, hầu như tháng nào Khoa cũng tiếp nhận vài trẻ cấp cứu vì uống nhầm hóa chất, thuốc tại nhà. Các hóa chất trẻ uống nhầm phổ biến là xăng, dầu hỏa, dung dịch cọ rửa, axit, chất diệt cỏ... Nguyên nhân chủ yếu do sự bất cẩn của cha mẹ để các dung dịch này vào các chai nước suối, nước ngọt, trà xanh… ở những nơi dễ thấy. Trẻ tưởng là nước lọc, uống ừng ực nên lượng hóa chất nuốt vào thường nhiều gây ngộ độc nặng: Suy đa phủ tạng, bỏng niêm mạc tiêu hóa, nguy cơ tử vong cao...
Phát hiện kịp thời và xử lý đúng vô cùng quan trọng
PGS.TS Nguyễn Tiến Dũng cho biết, trẻ uống nhầm hóa chất thường có một số biểu hiện như: Ho sặc sụa, cơ thể tím tái, hơi thở có mùi hóa chất... Ngoài ra, có thể có vết bỏng quanh vùng miệng tái nhợt do bé đã nuốt phải một loại chất độc ăn mòn. Những hóa chất thuộc nhóm bay hơi như xăng dầu, acetone... khi uống phải sẽ gây nên tình trạng hít vào phổi gây suy hô hấp cấp tính, tổn thương phổi rất nặng. Thậm chí đã có trường hợp tử vong.
Việc đầu tiên khi gặp trường hợp uống nhầm thuốc hay hóa chất là cần phải bình tĩnh, tránh hoảng loạn để xử lý được chính xác. Bởi nếu sơ cứu không tốt sẽ khiến người bệnh càng đau đớn hơn, để lại di chứng hoặc nguy hiểm đến tính mạng. Cần tìm hiểu xem người bệnh đã uống nhầm loại gì, với lượng bao nhiêu. Bởi từng loại thuốc, hóa chất sẽ gây nên biểu hiện lâm sàng và cách xử trí khác nhau:
Chẳng hạn với các hóa chất bay hơi, dung dịch tẩy rửa gây ăn mòn mạnh như axit, bazơ hoặc xăng dầu… không được gây nôn vì khi hóa chất được đưa ra ngoài cũng là lúc hơi hóa chất có cơ hội tràn vào khí quản lần nữa làm tăng mức độ ngộ độc, gây bỏng thực quản. Trẻ dễ bị viêm phổi là do hơi của các hóa chất này xâm nhập đường hô hấp. Vì vậy, trước khi tới viện, nên cho trẻ uống nhiều nước để pha loãng hóa chất. Cho trẻ uống từ từ nhằm tránh sặc nước khiến tình hình nghiêm trọng hơn.
Với thuốc diệt cỏ, cầm nhanh chóng gây nôn càng sớm càng tốt. Trong vòng 1 giờ đầu uống nước và gây nôn bằng cách móc họng. Nếu có thể, nên cho uống siro ipeca 10 - 15ml ở trẻ em, 30ml ở người lớn để gây nôn. Khi nôn, để bệnh nhân đầu thấp tránh sặc vào phổi. Hoặc đặt người bệnh nằm nghiêng tránh chất nôn, dịch tiết hay nước chảy vào khí quản gây tắc thở. Sau nôn, có thể cho bệnh nhân uống than hoạt tính 1g/kg/lần pha nước cho bệnh nhân uống; hoặc uống đất sét hấp phụ rất tốt paraquat. Sau đó khẩn trương đưa nạn nhân đến cơ sở y tế gần nhất để được tiếp tục cấp cứu, giải độc. Mang theo vỏ loại thuốc hoặc chai hóa chất mà người bệnh đã uống nhầm để các bác sĩ có hướng xử lý kịp thời và chính xác.
Để phòng tránh hậu quả của việc uống nhầm hóa chất cần:
- Để các loại thuốc, hóa chất xa tầm tay của trẻ, tốt nhất là để ở những hộp riêng, có khóa.
- Không nên đựng hóa chất trong vỏ chai đựng nước uống… Các chai, lọ đựng hóa chất nên dán chú thích rõ ràng, đặt xa tầm tay trẻ em.
- Nên tránh tái sử dụng những chai nhựa màu, vỏ đục để đựng hóa chất, khó quan sát màu sắc của chất bên trong.
- Không đựng các đồ uống vào các chai lọ vốn là bao bì đựng hóa chất.
- Không để chung thuốc uống với những thuốc khử khuẩn, dùng ngoài.
