GS Hoàng Phê (1919-2005) sinh ra tại tỉnh Quảng Nam. GS Hoàng Phê có đóng góp quan trọng trong việc xây dựng và phát triển ngành Ngôn ngữ học ở Việt Nam nửa sau thế kỷ XX, nhất là trong lĩnh vực Từ điển học.
 |
| Con gái GS Hoàng Phê trao tài liệu cho Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam. |
Công trình Từ điển tiếng Việt do ông chủ biên, xuất bản lần đầu năm 1988, đến nay vẫn được coi là công trình mẫu mực và đáng tin cậy. Bằng việc ứng dụng lý thuyết mới trong ngôn ngữ học và đưa tin học vào biên soạn từ điển, ông cho ra đời nhiều công trình có giá trị như cụm công trình Logic - ngôn ngữ học (1989), Từ điển chính tả (1995), Từ điển vần (1996), Chính tả tiếng Việt (1999).
Từ điển tiếng Việt và cụm công trình kể trên đã được tặng Giải thưởng Nhà nước về Khoa học và công nghệ năm 2005.
Tháng 12/2018, gia đình GS Hoàng Phê đã trao tặng toàn bộ 2000 tài liệu - hiện vật gắn bó với ông cho Trung tâm Di sản các nhà khoa học Việt Nam.
 |
| Những tài liệu, hiện vật của GS Hoàng Phê được trao tặng cho Trung tâm. |
Trong bộ sưu tập này có nhiều tài liệu quý, như cuốn sổ ghi chép tỉ mỉ về công tác xây dựng, đào tạo cán bộ cho Viện Ngôn ngữ học thuở ban đầu, hay sưu tập băng cassette dùng học tiếng Anh, sách vở học tiếng Hán, tiếng Nga từ năm 1954...
Hơn 200 bản thảo sách, bản thảo bài viết về từ điển tiếng Việt, từ điển vần, chuẩn chính tả, ngữ nghĩa, đều là minh chứng cho quá trình lao động khoa học miệt mài cùng sự trăn trở của ông với tiếng mẹ đẻ.
Hàng trăm bức thư của độc giả góp ý cho cuốn Từ điển tiếng Việt, thư trao đổi giữa GS Hoàng Phê với đồng nghiệp trong và ngoài nước.
