<div> <p><strong>Sự nghiệp tam khôi trưng thần mộng</strong></p> </div> <p>Đây là kế sách trị nước, bình thiên hạ, mong cho dân chúng ấm no, nước nhà giàu mạnh, thể hiện được tầm vóc trí tuệ và nhân cách cao cả của ông. Dân là gốc của nước, nhà vua phải tu dưỡng bản thân noi theo các bậc tiên hiền, yêu dân như con, dốc lòng chăm lo chính sự, thưởng phạt nghiêm minh. Được vậy ắt mở thời thịnh thế, non sông vững bền, muôn dân an cư lạc nghiệp.</p> <p>Tháng Giêng năm Cảnh Hưng thứ 27 (1766), ông qua đời ở tuổi 70. Sau khi ông mất, nhân dân lập đền thờ ông và dựng hai câu đối: Sự nghiệp tam khôi trưng thần mộng - Nhất đẳng văn chương kết chủ tri (Sự nghiệp tam khôi thần báo trước - Văn chương bậc nhất được vua khen).</p> <p>Cuộc đời Hà Tông Huân đầy những giai thoại, sách Đại Nam nhất thống chí và Thoái thực ký văn kể về ông như sau: Một hôm, cha sai đi mua lịch. Ông đem tiền mua bánh ăn rồi về.</p> <p>Cha hỏi: “Lịch đâu?”. Ông thưa, con đã thuộc trong đầu rồi, không cần phải mua nữa. Cha lấy làm lạ, ngầm sai người đi mua quyển lịch, kiểm tra trí nhớ của con, thấy không sai sót một chữ nào! Nhưng dù sao thì vẫn bị đánh đòn cho nhớ.</p> <p>Lại có lần bị cha phạt trói vào gốc cau trong vườn cả buổi không cho chạy nhảy chơi đùa cùng chúng bạn. Cậu khổ sở xin tha không được... cha chỉ cây cau, ra điều kiện, nếu vịnh được cây cau hay mới cởi trói. Huân ứng khẩu đọc ngay: Lưng đeo đai bạc bao trăm nén - Đầu đội tàn xanh biết mấy tầng.</p> <p>Câu đối tả cây cau, giữa thân xòe ra một mo ôm lấy buồng hàng trăm trái, trên là những tàu lá xòe tròn như cái lọng. Nghĩa bóng còn hay hơn, khẩu khí chứng tỏ cậu nuôi chí lớn, mộng thi đỗ Trạng nguyên, Bảng nhãn mới được vua ban cho "đai bạc", lọng xanh. Cha thấy có chí khí, giỏi văn chương, lòng mừng thầm nên mới tha cho.</p> <p><strong>Câu đối thể hiện chí lớn</strong></p> <p>Lần khác, trời mưa, Huân ta cùng Trịnh Đồng Giai, Đỗ Huy Kỳ tìm sang làng Bón xin thụ giáo quan Nghè, cả bọn vừa đi vừa ngã, trầy trượt mãi mới tới gốc đa đầu làng. Thấy có người ngồi trú mưa, bèn vái chào mà hỏi thăm nhà quan Nghè. Thấy vậy người nọ đáp:</p> <p>- Tôi ra vế đối chơi, nếu các cậu đối được, tôi dẫn tận nhà, khỏi chỉ đường lôi thôi, đoạn đọc luôn: "Đi đường đất thịt trơn như mỡ". Quả thật, trời mưa, đường trơn là cảnh tượng ngay trước mắt ... Giai, Kỳ còn suy nghĩ thì Huân đã đối: "Ngồi tựa gốc đa mát thấu xương" (người Thanh - Nghệ gọi cây đa là cây da).</p> <p>Câu đối chọi chữ chọi ý tài tình: da với xương chọi lại thịt với mỡ. Lại dùng thành ngữ "Mát thấu xương" đối với "Trơn như mỡ" tưởng không còn vế đối nào hay hơn. Người kia đứng dậy, khen: "Giỏi ! Giỏi ! ..." cười ha hả nhận dẫn đường cho ba cậu học trò. Đến nơi Huân, Giai, Kỳ mới vỡ lẽ: Quan Nghè Bón chính là ông lão chứ chẳng ai khác!</p> <p>Được học ông nghè, có lần thầy trò ra sông tắm, thầy vắt áo lên cây, cao hứng ngâm: Bách niên cổ thụ, vi y giá (cây cổ thụ trăm năm dùng làm giá treo áo).</p> <p>Huân nhảy ùm xuống sông, ngoi lên đọc luôn: Vạn lý trường giang, tác dục bồn (con sông dài muôn dặm làm cái chậu tắm). Khẩu khí của người làm lớn đã bộc lộ ngay từ nhỏ vậy! Đó là những chuyện trước năm 12 tuổi. Còn 12 tuổi Huân đã thi đỗ Tường sinh ở huyện, 16 tuổi đỗ cử nhân rồi! Thầy lấy làm hài lòng lẫn khâm phục, vì câu đáp của cậu luôn ẩn chứa chí lớn hơn hẳn vế đối ra.</p> <p><em>(còn nữa)</em></p>
- KỶ NIỆM 70 NĂM CHIẾN THẮNG ĐIỆN BIÊN PHỦ
- NGỘ ĐỘC THỰC PHẨM
- CƠ SỞ THẨM MỸ SAI PHẠM
- VI PHẠM MÔI TRƯỜNG
- NỔ LÒ HƠI Ở ĐỒNG NAI
- SAI PHẠM CHUNG CƯ BẢO SƠN NGHỆ AN
- BỆNH RUBELLA
- MỘT HỌC SINH TỬ VONG Ở NHA TRANG
- CÚM A/H5N1
- NAM SINH LỚP 8 BỊ ĐÁNH CHẾT NÃO
- TAI NẠN GIAO THÔNG 2024
- TẾT GIÁP THÌN 2024
- THỊ TRƯỜNG TẾT 2024
- NHỮNG CÁI NHẤT CỦA VIỆT NAM, THẾ GIỚI NĂM 2023
Hà Tông Huân - thanh giá như vàng, ngọc... kỳ 2: Cuộc đời đầy những giai thoại
(khoahocdoisong.vn) - Cuộc đời đầy những giai thoại của thần đồng Kim Vực Hà Tông Huân cho thấy khẩu khí hơn người bộc lộ ngay từ khi còn nhỏ.
Theo Đời sống
Hà Tông Mục – mẫu mực của đạo làm quan – Kỳ 2: Được thờ sống
Hà Tông Mục – mẫu mực của đạo làm quan – Kỳ 3: Lòng nhân vang rộng khắp nơi
Hà Tông Quyền – bước đường hoạn lộ gập ghềnh – kỳ 2: Cuộc đời trắc trở, cái chết đau thương
Hà Tông Quyền – bước đường hoạn lộ gập ghềnh – kỳ 3: Hai lần cứu vua Minh Mạng
Hà Tông Quyền – bước đường hoạn lộ gập ghềnh
Loài động vật "máu lạnh" khiến chúa sơn lâm cũng phải kiêng nể vài phần
Sói lửa là động vật săn mồi theo bầy đàn, tàn độc rất hung tợn với tiếng tru rợn người.
Đứng hình trước loài động vật lạ mắt, như viên kẹo ngọt
Kỳ giông bùn; Cá voi trắng Beluga; Ếch sữa;... là những loài động vật có ngoại hình độc đáo, giống như những viên kẹo ngọt.
Lang thang trên cánh đồng, tình cờ phát hiện cục vàng nặng 1,4kg
Khi đang đi lang thang trên cánh đồng muối ở khu vực Goldfield, một người đàn ông ở Tây Úc đã tình cờ phát hiện một cục vàng nặng 1,4kg.
Công nghệ 6G sẽ nhanh gấp 500 lần 5G
Vừa qua, một bản demo được thực hiện tại Nhật Bản cho thấy thiết bị không dây 6G có thể đạt tốc độ truyền dữ liệu lên đến 100 gigabit mỗi giây (Gbps), nhanh hơn 500 lần so với một chiếc điện thoại thông minh 5G trung bình.
Kinh ngạc thấy khối đá quý nghìn tỷ khi đào giếng trong sân nhà
Khối đá này được cho là lớn nhất thế giới từ trước đến nay, có trọng lượng lên tới 510kg, tương đương 2,5 triệu carat.
Loài chim săn mồi cực "khét", tấn công cả diều hâu
Diều hâu được mô tả là loài chim có tốc độ bay nhanh và thị lực tốt. Tuy nhiên, chúng vẫn bị tấn công bởi chim Great Kiskadee, một loài chim nhỏ bé.
Top động vật mệnh danh "bậc thầy thả thính"
Khỉ mào, Công, Sếu Demoiselle,... là những loài động vật được gọi là "bậc thầy thả thính" trong tự nhiên. Chúng có những cách thức đặc biệt để chiếm được tình yêu và duy trì nòi giống.
Kỳ lạ loài rắn thân hình siêu mỏng, có khả năng ném đầu để săn mồi
Loài rắn này có khả năng ném đầu để săn mồi bằng cách dùng phần thân nhẹ hơn để quăng đầu và giật lấy con mồi.
Ngắm công trình biểu tượng của chiến thắng Điện Biên Phủ
Tượng đài Chiến thắng Điện Biên Phủ là niềm tự hào của nhân dân các dân tộc anh em ở tỉnh Điện Biên.
Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ: Phát hành bộ tem đặc biệt
Bộ tem "Kỷ niệm 70 năm Chiến thắng Điện Biên Phủ " gồm 4 mẫu, được thiết kế tạo sự liên hoàn.
Vật chứng cổ xưa thời đại Hùng Vương
Văn hóa Phùng Nguyên có niên đại 2.000-1.500 năm TCN, là giai đoạn xa xưa nhất của thời đại Hùng Vương. Cùng đến Bảo tàng Lịch sử Quốc gia để ngắm những vật chứng quý giá của thời kỳ này.