Tuyến đường sắt Cát Linh - Hà Nội vừa được vận hành khai thác - Ảnh: Trần Hải
Tuyến đường sắt đô thị Cát Linh – Hà Đông (tuyến số 2A) vừa chính thức được đưa vào vận hành khai thác. Tuyến này có tổng chiều dài là 13,05km, toàn bộ đi trên cao. Điển đầu là ga Cát Linh, điểm cuối là ga Yên Nghĩa, có 12 nhà ga trên cao.
Ban đầu phê duyệt tổng mức đầu tư 8.769 tỷ đồng, đến nay được điều chỉnh lên hơn 18.000 tỷ đồng (tăng 9.231 tỷ đồng).
Dự án sử dụng vốn vay Chính phủ Trung Quốc và vốn đối ứng trong nước. Trong đó, vốn vay Trung Quốc là 13.867 tỷ đồng, vốn đối ứng của Việt Nam là 4.134 tỷ đồng.
Tuyến đường Văn Cao – Ngọc Khánh – Đại Lộ Thăng Long – Vành đai 4 – Hoà Lạc (tuyến số 5) với chiều dài khoảng 39km.
Trong đó đoạn từ Nam Hồ Tây – Nguyễn Chí Thanh – Trần Duy Hưng – Trung tâm Hội nghị Quốc gia đi ngầm. Tổng số có 17 ga toàn tuyến và 02 đề pô tại Sơn Đồng (Hoài Đức) và Hoà Lạc.
Năm 2020 Hà Nội đã thông qua chủ trương triển khai dự án. Theo đó, tổng vốn đầu tư dự kiến 65.404 tỷ đồng, sử dụng nguồn vốn đầu tư công. Dự án phấn đấu được hoàn thành vào năm 2025.
Tuyến Trôi – Nhổn – ga Hà Nội – Hoàng Mai (tuyến số 3) với chiều dài khoảng 26km. Tuyến đường này sẽ đi trên cao đoạn Trôi – Cầu Giấy và chủ yếu đi ngầm trên đoạn còn lại với tổng số 26 ga.
Giai đoạn 1 xây dựng đoạn từ Nhổn – ga Hà Nội với 12 ga và 01 đề pô tại Nhổn, dài 12,5 km (gồm 8,5 km trên cao và 4 km đi ngầm) đi qua quận Bắc Từ Liêm, Nam Từ Liêm, Cầu Giấy, Ba Đình, Đống Đa, Hoàn Kiếm. Đoạn tuyến này đã được khởi công từ tháng 9/2010.
Năm 2020 Hà Nội tiếp tục đã thông qua chủ trương triển khai dự án tuyến đường sắt đô thị số 3, đoạn từ Ga Hà Nội đến Hoàng Mai. Tổng chiều dài đoạn tuyến chính là 8,786km, trong đó, chiều dài đi ngầm là 8,13km. Toàn tuyến có 7 ga ngầm.
Tổng mức đầu tư dự kiến là 1.752,78 triệu USD, tương đương 40.577 tỷ đồng. Trong đó, vốn vay ODA và vay ưu đãi là 1.481,49 triệu USD, tương đương 34.297 tỷ đồng; vốn đối ứng trong nước là 271,29 triệu USD, tương đương khoảng 6.280 tỷ đồng, từ nguồn ngân sách thành phố Hà Nội. Dự kiến dự án được khởi công từ năm 2022 và hoàn thành vào cuối năm 2028.
Ngoài Cát Linh - Hà Đông, Hà Nội đang triển khai một số tuyến đường sắt đô thị khác.
Tuyến Nội Bài – Nam Thăng Long – Hoàng Hoa Thám – Bờ Hồ - Hàng Bài – Đại Cồ Việt – Thường Đình – Vành đai 2,5 – Hoàng Quốc Việt tổng chiều dài 42km (tuyến số 2).
Tuyến đi trên cao đoạn Nội Bài – Hoàng Quốc Việt và đi ngầm đoạn trên còn lại với tổng số 32 ga và 02 đề pô tại Xuân Đỉnh và Phù Lỗ.
Với tuyến này, TP Hà Nội đã và đang triển khai đoạn Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo, chiều dài 11,5km gồm 3 ga trên cao và 7 ga ngầm, điểm đầu là Nam Thăng Long – khu đô thị mới Ciputra, điểm cuối là nút giao trên phố Trần Hưng Đạo, đi qua các quận/huyện Từ Liêm, Tây Hồ, Cầu Giấy, Ba Đình và Hoàn Kiếm.
Lộ trình đoạn tuyến này được xác định từ Khu đô thị Nam Thăng Long theo đường Nguyễn Văn Huyên kéo dài - Hoàng Quốc Việt - Hoàng Hoa Thám - Thụy Khuê - Phan Đình Phùng - Hàng Giấy - Hàng Đường - Hàng Ngang - Hàng Đào - Đinh Tiên Hoàng - Hàng Bài - điểm cuối trên phố Huế (ngã tư giao với đường Nguyễn Du).
Dự án được phê duyệt báo cáo nghiên cứu khả thi từ năm 2008, là cơ sở để Việt Nam và Nhật Bản ký hiệp định vay vốn cho dự án này. Ban đầu, dự án dự kiến hoàn thành, đưa vào vận hành, chạy thử và khai thác vào năm 2015. Do phải thực hiện một loạt điều chỉnh, tiến độ được lùi đến năm 2027.
Tuyến trên cao Ngọc Hồi – Yên Viên (tuyến số 1). Dự án được nghiên cứu tiền khả thi trình Thủ tướng vào cuối năm 2002 với tổng mức đầu tư hơn 9.000 tỷ đồng, được phân kỳ thành 3 giai đoạn. Sau gần 20 năm, dự án đã nhiều lần điều chỉnh phân kỳ đầu tư và tổng mức đầu tư.
Ngoài ra, theo quy hoạch trên địa bàn TP Hà Nội còn một số tuyến đường sắt đô thị khác nhưng thành phố Hà Nội chưa có động thái triển khai.
Cụ thể, như: Tuyến Mê Linh – Đông Anh – Sài Đồng – Vĩnh Tuy – Vành đai 2,5 – Cổ Nhuế - Liên Hà với chiều dài khoảng 54km (tuyến số 4).
Tuyến Nội Bài – Phú Diễn – Hà Đông – Ngọc Hồi dài 43km (tuyến số 6).
Tuyến Mê Linh – Đô thị mới Nhổn – Vân Canh – Dương Nội với chiều dài khoảng 28km (tuyến số 7).
Tuyến Sơn Đồng – Mai Dịch – Vành đai 3 – Lĩnh Nam – Dương Xá với chiều dài khoảng 37km (tuyến số 8).