Gãy xương bánh chè nếu điều trị sớm và đúng phương pháp sẽ liền xương sớm, phục hồi chức năng tốt.Xương bánh chè nằm trong hệ thống duỗi gối, che chở mặt trước khớp gối. Mặt sau xương bánh chè liên quan trực tiếp với khớp gối, nên gãy xương bánh chè là gãy xương phạm khớp, nguy hiểm. Gãy xương bánh chè nếu điều trị sớm và đúng phương pháp sẽ liền xương sớm, phục hồi chức năng tốt.
Gãy bánh chè cần điều trị tích cực.
Có thể teo cơ, xơ hóa
Bệnh nhân Nguyễn Văn Tình (Hải Dương) làm nghề xây dựng, do bất cẩn anh ngã đập đầu gối vào cột bê tông. Ngay lập tức anh cảm thấy đau chói mặt khớp gối, không thể tự duỗi gối được, khớp gối sưng nề to và được chuyển tới Bệnh viện 103.
Sau khi các bác sĩ thăm khám, ấn nơi xương gãy thấy có điểm đau chói cố định, sờ thấy khe giãn cách giữa 2 mảnh gãy, khám cho anh Tình thấy có dấu hiệu bập bềnh xương bánh chè, cử động bất thường, chọc hút khớp gối có nhiều máu tụ không đông trong khớp lẫn váng mỡ.
Anh được chụp khớp gối ở tư thế thẳng và nghiêng thì trên phim nghiêng cho thấy rõ vị trí gãy, hình thái đường gãy, mức độ di lệch tổn thương kết hợp ở mâm chày. Các bác sĩ đã kết luận anh Tình bì gãy xương bánh chè, cần được xử lý ngay.
PGS.TS Trần Đình Chiến, Trưởng khoa Chấn thương – Chỉnh hình, Bệnh viện 103 cho biết, gãy xương bánh chè nếu được điều trị sớm, đúng phương pháp đem lại kết quả liền xương và phục hồi chức năng khớp gối tốt sau 3-4 tháng.
Tuy nhiên, nếu bệnh nhân được xử lý muộn, khi có vết tím bầm ở dưới da thì có thể gặp những biến chứng như teo cơ tứ đầu đùi, xơ hóa, vôi hóa các dây chằng bao khớp dẫn đến hạn chế vận động gấp duỗi gối, gây ảnh hưởng xấu đến phục hồi chức năng của chi thể…
Điều trị tránh biến chứng
Với những trường hợp gãy xương bánh chè để điều trị an toàn, hiệu quả cần đến bệnh viện sớm để các bác sĩ tiêm thuốc giảm đau toàn thân hoặc gây tê ổ gãy, sau đó cố định tạm thời từ 1/3 giữa đùi đến bàn chân bằng nẹp eke gỗ, 3 nẹp crame trong tư thế duỗi gối hoàn toàn.
PGS.TS Trần Đình Chiến chia sẻ, trường hợp như bệnh nhân trên là gãy xương bánh chè có di lệch giãn cách dưới 3mm và chênh diện khớp mặt sau xương bánh chè dưới 1mm thì được tiến hành chọc hút hết máu tụ trong ổ khớp, dùng kim số 16 hoặc 18 chọc ở mặt trong hoặc ngoài khớp gối cách bờ xương bánh chè 1,5cm.
Cần dồn hết dịch máu từ bao thanh dịch cơ tứ đầu đùi vào ổ khớp để chọc hút cho hết máu tụ. Sau đó bó bột đùi cổ chân trong tư thế duỗi gối hoàn toàn. Thời gian bó bột từ 6-9 tuần. Sau khi bó bột thì hướng dẫn bệnh nhân gấp duỗi gối tăng dần và điều hợp điều trị vật lý trị liệu…
Đối với những trường hợp gãy xương bánh chè có di lệch giãn cách trên 3mm thì thường được chỉ định phẫu thuật kết xương bằng cách xuyên 2 đinh. Phương pháp này cố định vững chắc ổ gãy nên bệnh nhân tập gấp, duỗi gối được sớm và càng tập gấp gối càng ép cho 2 mặt gãy của xương bánh chè áp khít nhau giúp quá trình liền xương diễn ra thuận lợi hơn.
Phạm Hằng
