Dã cúc hoa có tác dụng thanh nhiệt, giáng hỏa, giải độc, tiêu mụn nhọt, chữa trị đau mắt, đau đầu chóng mặt, huyết áp cao, cảm cúm, viêm mũi, viêm tuyến vú, viêm gan, kiết lỵ, dùng ngoài trị đinh nhọt, rắn cắn, chấn thương ứ huyết. Sau đây là một số bài thuốc có sử dụng dã cúc hoa.
- Chữa đau đầu chóng mặt do can hỏa vượng: Dã cúc hoa, thạch cao, xuyên khung, các vị đều 12g, tán bột, mỗi lần uống 6g.
- Trị phong nhiệt mắt đỏ sưng đau do can hỏa: Dã cúc hoa 12g, bạch tật lê 12g, khương hoạt 2g, mộc tặc 12g, thuyền thoái 6g, thảo quyết minh 12g sắc uống ngày một thang.
- Phòng trị cảm cúm: Dã cúc hoa (cành, lá), diếp cá, kim ngân mỗi vị 30g, bạc hà 12g. Sắc uống ngày 3 lần.
- Chữa đau đầu chóng mặt phát sốt do ngoại cảm phong nhiệt: Dã cúc hoa 12g, lá dâu 12g, lá tre 12g, cát căn 12g, cam thảo 4g, sinh khương 3 lát sắc uống ngày một thang.
Các loại cúc hoa màu trắng hay vàng đều được sử dụng làm thuốc từ lâu đời. Tuy nhiên, do hiệu suất của từng loại, từng vùng có công năng khác nhau. Theo Hải Thượng Lãn Ông, hoa cúc vị ngọt, đắng, hơi cay, không độc, vừa thăng vừa giáng, làm nhẹ đầu, sáng mắt, an tràng vị, bổ cho âm khí, chữa được mọi chứng nhiệt lại có thể làm cho xanh tóc, thêm tuổi thọ.
Lương y Nguyễn Minh (nguyên cán bộ Trung tâm Y tế Việt Xô)
