Con đường lây nhiễm viêm khớp sinh mủ

Hỏi: Tôi bị sưng đau khớp gối, vận động khó khăn, sốt, đi khám được kết luận: Viêm khớp sinh mủ không do lậu cầu. Xin KH&ĐS cho biết nguyên nhân và con đường lây nhiễm bệnh này?

Lê Thị Hồng (Hà Nội)

TS Dương Đình Toàn, Phó Phòng khám cơ xương khớp, bệnh viện Việt Đức: Viêm khớp nhiễm khuẩn (septic arthritis) hay viêm khớp sinh mủ (pyogenic crrthritis) là viêm khớp do vi khuẩn sinh mủ không đặc hiệu (không phải do lao, phong, nấm, ký sinh trung hay virus) gây nên. Nguyên nhân hay gặp nhất là do vi khuẩn gram dương, đặc biệt là tụ cầu cầu vàng (50 – 70% trường hợp), liên cầu, phế cầu, lậu cầu. Vi khuẩn gram âm ít gặp hơn (15%), thường gặp Ecoli, thương hàn, trực khuẩn mủ xanh, Haemophilus influenza.

Phân loại nguyên nhân theo lứa tuổi: ở trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ, vi khuẩn thường gặp là liên cầu nhóm B, trực khuẩn gram âm đường ruột, tụ cầu vàng. Ở huyết nhóm A, H. influenzae, phế cầu. Nguyên nhân thường gặp nhất ở người lớn là do lậu cầu (chiếm 70% nhiễm khuẩn khớp ở người lớn dưới 40 tuổi). Người già hay bị mắc vi khuẩn gram âm, phế cầu và liên cầu, đặc biệt khi mắc các bệnh khác kèm theo như đái tháo đường, viêm khớp dạng thấp, khớp nhân tạo…

Đường lây nhiễm: phần lớn do vi khuẩn lan truyền theo đường máu, xâm nhập vào khớp. Có thể theo đường kế cận từ nhiễm khuẩn xương hoặc phần mền cạnh khớp. Nhiễm khuẩn có thể trực tiếp sau chấn thương, sau tiêm khớp hoặc sau phẫu thuật  (theo đường này thì nguyên nhân thường gặp là tụ cầu vàng, sau đó mới tới các vi khuẩn gram dương và các vi khuẩn gram âm khác). Có khoảng 10% trường hợp nhiễm đồng thời nhiều loại vi khuẩn, thường gặp sau chấn thương.

Biểu hiện của viêm khớp nhiễm khuẩn không do lậu cầu là: sưng nóng đỏ đau, có thể tràn dịch khớp, co cơ, hạn chế vận động. Số lượng khớp viêm thường đơn độc, có thể viêm nhiều khớp. Toàn thân: hội chứng nhiễm trùng: sốt, có khi rét run, môi khô, lưỡi bẩn.