Chấn chỉnh sao Trung Quốc và bài học cho nghệ sĩ Việt

Tối 26/8, nhiều nền tảng video như iQiyi, Tencent Video đồng loạt xóa tên Triệu Vy khỏi danh sách từ khóa tìm kiếm. Hàng loạt bộ phim đình đám nữ diên viên này từng tham gia như: "Hoàn Châu cách cách", "Tân dòng sông ly biệt", "Kinh hoa yên vân"..., các show truyền hình, nền tảng trình chiếu... có sự góp mặt của cô cũng đồng loạt bị cho "bay màu".

Weibo, nền tảng mạng xã hội lớn nhất Trung Quốc, cũng xóa bỏ hashtag siêu chủ đề mang tên Triệu Vy. Đối với 1 nghệ sĩ ở Trung Quốc, hành động này đồng nghĩa với việc sự nghiệp của người đó bị đặt dấu chấm hết, truyền thông và cư dân mạng tẩy chay kịch liệt. 

Ngay trong đêm xảy ra scandal, Triệu Vy được cho là đã lập tức bỏ trốn sang Pháp bằng máy bay riêng. Nhưng dân mạng Trung Quốc đang đồn đoán rằng, thậm chí cơ quan điều tra đã phát lệnh truy nã đỏ với Triệu Vy.

Vậy, điều gì đã xảy ra với nữ diễn viên từng được coi là quyền lực bậc nhất trong giới giải trí Hoa ngữ?

Từ đốm lửa nhỏ lan thành đám cháy lớn

Ngày 31/7, Ngô Diệc Phàm bị tạm giam điều tra vụ án tình dục liên quan đến các cô gái trẻ. Đến ngày 16/8, Viện Kiểm sát nhân dân quận Triều Dương (Bắc Kinh) phê chuẩn lệnh bắt giữ nam nghệ sĩ. Diễn viên "Tây du ký: Mối tình ngoại truyện" bị tình nghi dính líu đến hàng chục tội danh như: hiếp dâm trẻ vị thành niên, lừa đảo hàng chục cô gái, rửa tiền, trốn thuế, sử dụng và liên đới đến đường dây mua bán ma túy. Theo trang 163, khung hình phạt được cảnh sát đề xuất lên Viện kiểm sát quận Triều Dương là tử hình.

Từ đó, mỗi thông tin về vụ án Ngô Diệc Phàm được tiết lộ khiến công chúng khó có thể tưởng tượng nổi vì mức độ nghiêm trọng của vụ việc. Trong quá trình điều tra, cơ quan chức năng dần bóc tách ra cả một đường dây phạm pháp liên quan đến nhiều nghệ sĩ thuộc "Kinh Khuyên" - nhóm văn nghệ sĩ Bắc Kinh, có quyền lực lớn nhất showbiz Hoa ngữ hiện nay. Có thể kể ra những cái tên như: Triệu Vy, Cao Hiểu Tùng, công ty Hoa Nghị Huynh Đệ, công ty Tân Lệ... Theo Sina, giới chức Trung Quốc đánh giá đây là "đại án" trong giới showbiz.

Sự sụp đổ của thần tượng quốc dân

Triệu Vy được mệnh danh là "thần tượng quốc dân", người hâm mộ của cô ở đủ các lứa tuổi, thậm chí là thần tượng của các nghệ sĩ. Vậy Triệu Vy đã làm những gì khiến cô bị "phong sát" mạnh tay đến vậy, sự nghiệp xây dựng hơn 20 năm qua gần như bay hơi chỉ trong vòng 1 đêm?

Theo những thông tin lan truyền trên mạng ở Trung Quốc, vợ chồng Triệu Vy có liên quan đến hàng loạt scandal thị phi như: lập nhiều công ty ma, làm giả số liệu, thao túng thị trường chứng khoán, lừa đảo tiền đầu tư của người dân, khiến nhiều người vỡ nợ và lâm vào cảnh tan cửa nát nhà, thậm chí tự tử.

Ngoài scandal lừa đảo chứng khoán đã được đăng tải công khai trên mặt báo, còn có nhiều câu chuyện xoay quanh Triệu Vy khiến cô bị chỉ trích là người vong ân phụ nghĩa, thiếu đạo đức.

Chẳng hạn, việc Triệu Vy đơn phương cắt đứt hợp đồng với Quỳnh Dao - người nâng đỡ cô từ những ngày đầu với vai chính trong phim "Hoàn Châu Cách Cách", sau đó tự ý nhận quay quảng cáo, đóng phim, dự sự kiện khi chưa có sự đồng ý của nữ nhà văn khiến ngôi sao sinh năm 1976 vấp phải tai tiếng đầu đời. Triệu Vy từng xin lỗi, mong Quỳnh Dao tha thứ cho cô, nhưng vào năm 2014, một lần nữa nữ nhà văn chỉ trích Triệu Vy là "lật lọng", "vong ân phụ nghĩa".

Trước đó, năm 2004, nữ diễn viên đã vướng vào lùm xùm xúi giục tài xế riêng hành hung một người phụ nữ đang mang thai tên là Châu Tuyết, từng hùn vốn làm ăn với Triệu Vy nhưng thua lỗ.

Một phụ nữ khác tên là Vạn Huệ cũng từng khẳng định cô bị Triệu Vy "đuổi cùng giết tận", phải chuyển ra nước ngoài sinh sống khi có bất hòa trong làm ăn với nữ diễn viên. Khán giả Trung Quốc luôn truyền miệng câu chuyện Vạn Huệ đã bị Triệu Vy ép phải vào trại tâm thần, sau đó chịu hành hạ cả thể xác và tinh thần.

Tai tiếng của Triệu Vy càng trở nên xấu hơn khi cô nhiều lần vướng vào nghi án ngoại tình khi đã có chồng. Cánh săn ảnh từng ghi lại cảnh Triệu Vy thân mật với diễn viên Cát Ưu, đạo diễn Lý Phi, đạo diễn Kha Dục Doanh làm dấy lên nghi vấn nữ diễn viên phản bội chồng là doanh nhân Huỳnh Hữu Long.

Khán giả Á Đông luôn coi trọng nhân cách nghệ sĩ. Không chỉ Trung Quốc, Hàn Quốc, Nhật Bản hay cả ở Việt Nam, những nghệ sĩ có vết nhơ đời tư luôn phải chịu chỉ trích, bị khán giả tẩy chay, yêu cầu rời khỏi giới giải trí.

Các lùm xùm xoay quanh Triệu Vy, dù được chứng thực bằng pháp luật và người trong cuộc (như trường hợp liên quan đến Quỳnh Dao) hay chỉ là lời tố đơn phương (như Châu Tuyết, Vạn Huệ), đều là những vụ việc có thể khiến diễn viên mang tiếng xấu suốt đời, thậm chí thân bại danh liệt.

Động thái mạnh tay với giới nghệ sĩ Trung Quốc và bài học cho showbiz Việt

Ngày 19/8, 64 nghệ sĩ Trung Quốc đã tham gia lớp học giáo dục đạo đức do Cục Quản lý Phát thanh Truyền hình Quốc gia (NRTA) tổ chức. Đây được đánh giá là sự kiện "vô tiền khoáng hậu" trong ngành giải trí. Không ở nơi đâu cơ quan quản lý văn hóa nghệ thuật cấp quốc gia lại phải tổ chức lớp dạy dỗ, chấn chỉnh đạo đức cho nghệ sĩ như ở Trung Quốc hiện nay. Lớp học đạo đức kéo dài 2 ngày tại Bắc Kinh hồi tháng 7, có sự góp mặt của một số ngôi sao nổi tiếng như Lôi Giai Âm, Trương Nhất Sơn hay Nhiệt Y Trát, nhưng hình ảnh được giữ kín đến nay mới công bố. 

Ngoài ra, ngày 27/8, theo China Times, Cục Quản lý Không gian mạng Trung Quốc (CAC) ra văn bản 10 biện pháp tăng cường quản lý hoạt động trong ngành giải trí. Theo đó, các công ty quản lí nghệ sĩ phải tăng cường kiểm soát, định hướng hoạt động cho nhóm người hâm mộ. Không để fan gây náo loạn, phát ngôn thiếu cẩn trọng, tung tin đồn nhảm… Nếu không thể quản lý fan, sẽ xử phạt tùy mức độ nghiêm trọng, từ khóa tài khoản, hoặc nghệ sĩ sẽ bị ngừng nêu tên trên phương tiện truyền thông.

Nghiêm cấm hành vi hướng dẫn fan vote hay dụ dỗ fan mua sắm sản phẩm, quyên góp tiền từ thiện dưới mọi hình thức. Đặc biệt, nghiêm ngặt khống chế không cho trẻ vị thành niên tham gia tiếp ứng, tiêu phí tiền của vào hoạt động ủng hộ thần tượng. CAC kêu gọi người hâm mộ ủng hộ nghệ sĩ tỉnh táo và văn minh, chú ý đến chất lượng tác phẩm, hơn là chạy đua theo những số liệu ảo thông qua bình chọn.

Ngoài ra, Đài truyền hình Hồ Nam - một trong những đài lớn nhất Trung Quốc - tiết lộ có 80 nghệ sĩ, MC đang làm việc với đài đã ký vào bản cam kết không vi phạm và tẩy chay những hành vi trái pháp luật, phi đạo đức.

Những động thái mạnh tay của các cơ quan quản lí văn hóa Trung Quốc là những bài học cho các nghệ sĩ Việt. Thời gian qua, nhiều lùm xùm đã xảy ra trong giới nghệ sĩ Việt như ăn chặn tiền từ thiện, bỏ rơi con đẻ, phát ngôn thiếu kềm chế, không kiểm soát được fan trên mạng xã hội... khiến dư luận ngao ngán. 

Cơ quan quản lý văn hóa Việt Nam chưa có tiền lệ mạnh tay như Trung Quốc, tuy nhiên, có lẽ cũng cần có một vài động thái chấn chỉnh hành vi của một số nghệ sĩ./.