Canh chua me đất nấu cá.
Cây mọc dại và rất dễ trồng nên được coi là loại rau sạch, đặc sản quê hương dân dã mà giàu vitamin C. Chua me có thể chế biến rất nhiều món lẩu, canh, tốt cho sức khỏe.
Canh chua me nấu riêu cua: chua me, cua đồng, hành khô phi, hành tươi, rau ngổ. Nấu như nấu canh riêu bình thường rồi thả lá chua me vào bắc ra ngay. Món này ăn mát, có tác dụng thanh nhiệt, giải độc cho cơ thể, tăng cường canxi.
Canh chua me nấu cá chép: chua me, cá chép, giá đậu, gia vị hành ngò nấu canh ăn tuần vài lần. Món này tốt cho người hoàng đản, tiểu vàng, mệt mỏi, chậm tiêu, tăng men gan; người ho đàm, viêm tiết niệu cũng dùng tốt.
Canh chua me nấu cá quả: chua me, cá quả (cá lóc), giá đậu, gia vị hành ngò nấu canh ăn tuần vài lần. Món này rất tốt cho người bị chảy máu răng miệng, tiểu ra máu…
Canh chua me nấu cá diếc: chua me, giá đậu, cá diếc, nấu canh hoặc kho ăn… Món này dùng tốt cho người bị cảm sốt, viêm họng, nhức mỏi, ho khan.
Canh chua me nấu cá linh: chua me, cá linh, rau ngổ, dọc mùng, giá đậu, hoa chuối gia vị vừa đủ nấu canh ăn tuần vài lần. Trị chứng viêm tiết niệu: tiểu khó, phù thũng, tiểu buốt gắt, tiểu vàng đục cuối bãi.
Canh chua me nấu ếch: chua me, giá đậu, rau ngổ, thịt ếch, cà chua, dứa, hành lá, hoa chuối, gia vị vừa đủ nấu canh ăn. Món này tốt cho trẻ em nổi rôm sẩy, da khô sần ngứa gãi, đơn đỏ mề đay, các chứng liên quan thấp nhiệt.
Canh chua me nấu cá trê: chua me, cá trê, tàu mùng, giá đậu, hoa chuối, gia vị hành ngò nấu canh ăn tuần vài lần. Trị váng đầu, chóng mặt, hoa mắt, ù tai, hay cáu gắt, tăng huyết áp.
Canh chua me nấu cá trạch: chua me, cá trạch, giá đậu, rau ngổ, gia vị hành ngò nấu canh ăn tuần vài lần. Dùng tốt cho người già, người mới ốm dậy ăn kém, người gầy táo bón kèm hoa mắt chóng mặt…
Lẩu chua me nấu thịt gà: chua me, thịt gà, đậu phụ sả ớt, hành, mỡ, ngò nấu lẩu ăn tuần vài lần… Công dụng: bổ mát, dưỡng âm ích xương, lợi ngũ tạng. Rất tốt cho người ngoại cảm nội thương, người nóng nhiệt.
Lẩu chua me nấu trai đồng: chua me, thịt trai đồng, đậu phụ, cà chua, rau đắng, giá đậu, gia vị hành ngò nấu lẩu ăn tuần vài lần… Trị chứng tâm nóng bứt rứt gây mất ngủ, có khi hoảng sợ hồi hộp, mệt mỏi.
Lẩu riêu cua chua me: cua đồng giã, chua me, thịt bò, đậu, giá, rau thập cẩm, hành… Nấu món này tương tự lẩu riêu cua bò nhưng cho thêm lá chua me đất thay dấm giúp lẩu có vị thanh mát, chua dịu. Món này giải độc, bổ máu, tăng cường canxi.
Ngoài ra, người dân miền Trung, miền Nam còn nấu chua me đất với tép mòng, cá cơm, cá ba sa, thịt nạc băm…
BS Nguyễn Lệ Quyên (Khoa Y học cổ truyền, Bệnh viện Đa khoa Hà Giang)
