Mỗi lần bẻ khớp một lần chấn thương
Khớp xương bao gồm 2 mặt, được bao phủ bởi hệ thống dây chằng giữ vững khớp. Quanh khớp có các gân cơ giúp khớp cử động được. Trong khớp có hoạt dịch đóng vai trò như chất bôi trơn. Khi kéo hoặc bẻ khớp là đã kéo căng bao khớp, các mô liên kết trong ngón tay, chân tăng khối lượng, làm giảm áp lực trong khớp, dịch khớp dần biến thành những bong bóng tràn vào khoảng trống và tới khi áp lực thấp nhất, các bong bóng này sẽ nổ và phát ra âm thanh răng rắc mà bạn nghe được.
Khi kéo giãn các khớp để bẻ chúng đã vô tình làm rộng khoảng cách giữa 2 đốt xương, nếu vượt quá ngưỡng, lực tác động lớn đến bao khớp, dây chằng có thể sẽ dẫn đến dãn, rách. Mỗi lần bẻ nắn khớp là một lần gây vi chấn thương đến khớp và kéo theo tế bào sụn sẽ bị vi chấn thương. Nếu các vi chấn thương trên cùng một ổ khớp tích tụ nhiều, lâu dầu sẽ hao hụt chất sụn.
Nếu bẻ khớp thường xuyên, cấu trúc xương sẽ tự động thích nghi và màng khớp cùng các dây chằng bao quanh sẽ giãn ra. Điều này có thể dẫn đến các vấn đề về chức năng. Lý do là vì các hạt khí bong bóng này cần một khoảng thời gian nhất định mới hình thành trở lại như cũ – vì dịch khớp cần thời gian để bôi trơn trở lại trạng thái cũ.
Các nhà nghiên cứu khám phá ra rằng, mỗi lần bị nắn bẻ là một lần khớp bị vi chấn thương. Nếu quan sát sẽ thấy các khớp thường xuyên bị bẻ sẽ bè ra, to hơn gây mất thẩm mỹ. Nghiêm trọng hơn là việc phì đại quanh các khớp xương. Các mô quanh khớp cũng sẽ sưng to hơn bình thường. Đồng thời, hệ lụy kéo theo là nó sẽ làm giảm sức cầm nắm của bàn tay, suy giảm về chức năng của tay do tình trạng duỗi căng và nới lỏng dây chằng liên tục. Tài liệu y học cũng mô tả những tổn thương khác nhau do việc bẻ đốt ngón tay gây ra – sự duỗi thẳng quá mức của các ngón tay, ngón tay bị trật khớp, và tình trạng rách dây chằng ở ngón tay cái.
Khi bẻ đốt ngón tay, không giống như các co giãn linh hoạt thông thường, các khớp bị co giãn đột ngột nên phát ra tiếng kêu. Nếu quá ngưỡng giãn, bao khớp phải chịu một tác động rất lớn khiến dây chằng dễ bị giãn và rách. Nếu bẻ đốt tay trong thời gian dài, sự cọ xát và áp lực lên mặt khớp cao hơn khiến hao mòn mặt khớp, nghiêm trọng hơn là nguy cơ thoái hóa và viêm mặt sụn khớp.
Ảnh hưởng khi về già
Các nhà khoa học cũng cảnh báo, tổn thương là điều khó tránh khỏi. Duy trì thói quen bẻ khớp ngón tay lâu, về già dễ bị đau nhức các khớp. Bởi sụn khớp là thành phần trắng, giòn, làm lớp đệm giữa hai đầu xương, giúp giảm lực ma sát khi chúng trượt lên nhau, giúp con người có thể đi lại, vận động, sinh hoạt dễ dàng. Trong sụn khớp có 2% là tế bào sụn và không có khả năng hồi phục khi bị thương. Nắn, bẻ khớp sẽ làm sụn bào mòn, thương tổn dẫn đến thoái hóa. Một khi sụn bị bào mòn thì không có khả năng hồi phục, gai xương sẽ mọc ra, tác động đến mô xung quanh khớp gây ra hiện tượng sưng và đau ngón tay. Nếu tuổi càng lớn, gân, sụn, dây chằng kém linh động và dễ tổn thương hơn nên việc vặn bẻ khớp sẽ làm tốc độ thoái hóa khớp diễn ra nhanh hơn.
Thói quen bẻ khớp ngón tay cũng giống như thói quen cắn móng tay. Người có thói quen này thường hay căng thẳng. Để giảm cảm giác mệt mỏi, căng thẳng thay vì bẻ khớp ngón tay, bạn có thể tập các động tác nhẹ nhàng, nếu làm việc văn phòng không nên ngồi lâu một chỗ, khoảng 30 phút nên đứng dậy đi lại rồi quay lại làm việc tiếp.
Lương y Hoàng Duy Tân (nguyên Phó chủ tịch Hội Đông y Đồng Nai)
