Các vị thuốc để làm túi thuốc Đông y (ảnh minh họa).
Theo Đông y, mùa đông thời tiết giá lạnh, hàn khí vượng thịnh, mọi hoạt động của ngũ tạng lục phủ có xu hướng suy giảm, khí huyết lưu thông khó khăn, chính khí (sức đề kháng) của cơ thể dễ bị ảnh hưởng theo chiều hướng xấu. Đó là điều kiện rất thuận lợi cho sự phát sinh và phát triển bệnh tật, nhất là các bệnh truyền nhiễm đường hô hấp và tim mạch.
Vì vậy, mọi người, đặc biệt là người có tuổi và cao tuổi, cần chủ động lựa chọn sử dụng các biện pháp để phòng chống bệnh tật, bảo vệ và nâng cao sức khỏe, trong đó có một phương pháp độc đáo là dùng túi thuốc Đông y.
Túi thuốc Đông y được chế tạo đơn giản bằng cách dùng vải mềm khâu thành túi với kích thuốc phù hợp, bỏ các dược liệu vào bên trong, khâu kín lại rồi đeo vào người, gối đầu, treo trong nhà hoặc phòng làm việc. Tùy theo công thức được liệu mà mỗi loại túi thuốc có những công dụng phòng bệnh khác nhau như dưới đây.
Phòng bệnh lý đường hô hấp: Thạch xương bồ, quán chúng, bạch chỉ, nhân trần, hoa kim ngân mỗi thứ 50g. Các vị thuốc sấy khô, nghiền nhỏ, trộn đều rồi cứ 15g bột thuốc làm thành một cái túi nhỏ đeo trên người, dùng để phòng tránh các bệnh đường hô hấp như viêm họng, viêm mũi xoang, viêm phế quản, viêm phổi, cảm cúm…
Túi thơm ích thọ: Kim ngân hoa 150g, hoài sơn 50g, sơn tra 100g (nghiền thành bột), đan sâm 100g (nghiền thành bột), ngũ vị tử 50g. Các vị thuốc trên trộn chung với nhau, làm thành túi thuốc, dùng để kê đầu khi ngủ, có tác dụng phòng chống bệnh cao huyết áp, nhồi máu cơ tim, thiểu năng tuần hoàn động mạch vành, rối loạn tuần hoàn não…
Túi bổ phổi trừ ho: Khoản đông hoa 30g, gừng khô 15g, lá tía tô 10g, sài hồ 15g, lá đại thanh 20g, quế hoa 12g. Tất cả các vị thuốc trên nghiền thành bột, cho vào túi vải, buộc kín miệng, treo ở trong phòng, có tác dụng bổ phổi trừ ho bình suyễn, phòng chống viêm khí phế quản, hen suyễn, ho dai dẳng do phế khí hư.
Chống lạnh khoẻ người: Gừng khô 15g, bạch chỉ 10g, đại hồi 8g, đinh hương 6g, quán chúng 20g, hoa kim ngân 20g. Các loại thuốc trên nghiền thành bột, cho vào túi vải treo trong nhà, mùi vị thơm cay ấm áp lan toả khắp phòng, vừa làm sạch không khí trong nhà, loại bỏ cảm giác giá lạnh, vừa có thể tiêu diệt các mầm bệnh trong không khí, phòng chống bệnh tật, đồng thời giúp ôn phế trừ ho, tăng sức đề kháng của cơ thể trong những ngày đông lạnh giá.
ThS.BS Hoàng Khánh Toàn
(Chủ nhiệm Khoa Y học Cổ truyền, Bệnh viện T.Ư Quân đội 108)
