Thiếu vi chất trẻ chậm phát triển trí não

TS. BS Phan Hướng Dương, Phó giám đốc BV Nội tiết T.Ư cho biết, mặc dù vi chất dinh dưỡng rất nhỏ nhưng quyết định sự phát triển và sinh lý, trí thông minh, phát triển của con người, vì vậy vi chất rất quan trọng. Những tổn thương về não bộ có thể xảy ra nếu thiếu vi chất. Iốt là một vi chất rất quan trọng giúp tổng hợp hormon của tuyến giáp mà hormon tuyến giáp lại đóng vai trò quan trọng trong chuyển hóa, đặc biệt là hình thành, phát triển hệ thần kinh trung ương. Người mẹ khi mang thai nếu thiếu iốt sẽ khiến em bé khi sinh ra bị ảnh hưởng tới não bộ, suy giảm trí thông minh. Thiếu iốt, trẻ trong độ tuổi đến trường sẽ thiếu thông minh. 

Để phát triển chiều cao cho trẻ, các bà mẹ ra sức bổ sung canxi qua các loại thực phẩm, qua sữa, kể cả người lớn cũng dùng sữa để bổ sung canxi phòng chống loãng xương nhưng chúng ta quên mất một vi chất quan trọng là vitamin D. Chính vitamin D cùng với một số vi chất khác mới giúp cho quá trình chuyển hóa canxi vào xương.

Một vi chất khác quan trọng không kém là sắt. Theo các chuyên gia, sắt là một trong những khoáng chất quan trọng của cơ thể con người. Sắt là nguồn nguyên liệu để tổng hợp nên hemoglobin, làm cho hồng cầu có màu đỏ, giúp vận chuyển oxy trong máu đến với các mô trong cơ thể. Sắt cũng là thành phần của myoglobin, có trong các mô cơ, có tác dụng dự trữ oxy cho hoạt động mô cơ, chúng sẽ kết hợp với các chất dinh dưỡng khác để giải phóng năng lượng cho sự co cơ. Nếu thiếu sắt, sự vận chuyển oxy đến các mô cơ sẽ giảm sút, làm cho cơ thể mệt mỏi kém tập trung trí nhớ kém, hay quên. Khi thiếu máu khả năng vận chuyển oxy của hồng cầu bị giảm, gây hiện tương tim đập nhanh, hoa mắt, mệt mỏi, hay ngủ gật. Thiếu sắt xảy ra trong giai đoạn niên thiếu, sẽ ảnh hưởng đến trí nhớ hệ thần kinh. Tại BV Nội tiết T.Ư, các bác sĩ đã tiến hành kiểm tra lâm sàng thì thấy các bé gái ở tuổi dậy thì thiếu sắt vô cùng nghiệm trọng mà các bà mẹ lại quên bổ sung.

Theo TS.BS Phan Hướng Dương, để phòng chống thiếu vi chất dinh dưỡng, các bà mẹ cần quan tâm bổ sung đầy đủ cho con thông qua thực phẩm. Trong chế biến, nên lựa chọn muối iốt để nấu nướng, khi mua sữa hay các sản phẩm bánh nên chọn sản phẩm có tích hợp canxi, vitamin D. Ngoài ra, những thực phẩm giàu iốt như tảo bẹ, rau cần, cá biển, rau chân vịt nên chế biến đa dạng, khuyến khích trẻ ăn. Đối với sắt, có thể bổ sung thông qua thực phẩm như các loại hải sản có vỏ: Hàu, sò, trai.

Khẩu phần ăn 100g trai chứa 28% sắt. Hải sản có vỏ cứng chứa heme-iron một loại sắt dễ được hấp thu không giống như non-heme iron ( nguồn sắt trong thực vật) khó hấp thu hơn. Sắt có nhiều trong cải bó xôi, loại cải này còn chứa nhiều vitamin C giúp tăng tốc độ hấp thu sắt của cơ thể. Ngoài ra, mỗi tuần có thể cho trẻ ăn vài bữa thịt bò bởi 100g thịt đỏ nói chung cung cấp cho khoảng 2,7g sắt. Thịt bò cũng chứa nhiều protein, selen và vitamin B mà cơ thể rất cần.