Ho thông thường
- Cây mã đề 60g, đường đỏ 10g. Cây mã đề thu về phơi khô, cùng với đường đỏ cho vào nồi, thêm 350ml nước, đun nhỏ lửa cho sôi kỹ, khi còn 150ml nước thuốc, chắt lấy nước, bỏ bã chia 3 lần uống trong ngày, cần uống 3 – 5 ngày.
- Củ cải trắng 45g, vỏ quýt khô 20g. Củ cải trắng rửa sạch, thái miếng, phơi trong nơi không có nắng, khi khô sao thơm, cùng vỏ quýt cho sắc và uống như bài trên.
- Cát cánh 10g, rễ cỏ tranh 50g. Cát cánh thái mỏng, rễ cỏ tranh nhặt hết vỏ, cắt đoạn phơi khô, tẩm mật sao vàng. Tất cả cho sắc uống thay trà trong ngày.
- Râu ngô 45g, vỏ quýt 30g. Cả hai cho vào nồi, thêm 400ml nước sắc còn 200ml, chắt lấy nước, bỏ bã chia 2 lần uống trong ngày, cần uống 5 ngày.
- Quả trám trắng tươi 5 quả, đường phèn 15g. Quả trám đập vỡ bỏ hạt, cùng đường phèn sắc uống.
Ho do phổi nóng
- Lá dâu non 60g. Lá dâu non tươi rửa sạch, thái nhỏ, cho vào nồi thêm 300ml nước đun nhỏ lửa cho sôi kỹ, khi còn 150ml nước thuốc, chia làm 2 phần cho bệnh nhân ăn cả cái và uống nước, cần dùng thuốc trong 3 ngày.
- Trần bì 10g, hành củ 15g, thạch cao 15g (chưa nung). Các vị thuốc cho vào nồi, thêm 400ml nước sắc kỹ, chắt lấy 250ml nước thuốc, chia 3 lần uống trong ngày, cần uống 3 – 5 ngày.
- Trúc lịch 20ml, rễ sậy 25g, mật ong 15g. Lấy 1 đoạn tre non nướng nóng vắt lấy nước. Rễ sậy cho sắc 100ml nước. Cho trúc lịch, mật ong vào nước rễ sậy quấy đều chia 2 lần uống trong ngày, cần uống liền 3 – 5 ngày.
- Cam thảo 15g, thạch cao 10g (chưa nung), gừng khô 10g, mật ong 30ml. Cam thảo nướng thơm thái nhỏ, cùng thạch cao, gừng tán thành bột mịn, dùng mật ong luyện nên bằng hạt đậu xanh phơi khô. Mỗi lần uống 10 viên, ngày uống 3 lần.
Ho do lạnh
- Bách bộ 30g, gừng khô 5g. Cho vị thuốc vào nồi, thêm 300ml nước đun nhỏ lửa cho sôi kỹ, chắt lấy 150ml, chia 2 lần uống trong ngày, cần uống liền 3 ngày.
- Hạt tiêu 40g, gừng khô 30g, đường đỏ 25g. Hạt tiêu và gừng khô tán thành bột mịn, dùng đường đỏ luyện viên bằng hạt đậu xanh phơi khô, mỗi lần uống 5 – 6 viên. Ngày 2 lần với nước sôi để ấm.
- Củ cải trắng 100g (1 củ), mật ong 2 thìa cà phê. Dùng dao nhọn khoét một miếng củ cải tạo một chỗ đựng được 2 thìa cà phê mật ong, đổ mật ong vào điểm nói trên, dùng lá chuối quấn bên ngoài củ cải (cần khéo để mật ong không đổ ra ngoài) đem nướng trên than hồng. Khi lá chuối cháy là được. Chia đều củ cải và mật ong làm 3 lần ăn trong ngày, cần ăn liền 3 ngày.
- Cam thảo 15g, trần bì 20g, gừng khô 10g. Các vị thuốc sắc như nước trà uống trong ngày.
LY Vũ Quốc Trung (Hội Đông Y Việt Nam)
