Trong các loại rau gia vị thì rau mùi được dùng phổ biến nhất, đây là rau ăn kèm quen thuộc trong các bữa ăn hàng ngày. Rau mùi giúp dễ tiêu, long đờm, giảm ho, sốt, nhức đầu, giúp nhuận tràng, kích thích hệ tiêu hóa. Rau mùi giàu vitamin B, giúp kiểm soát sức khỏe hiệu quả, hàm lượng vitamin C cao giúp bảo vệ cơ thể khỏi bệnh xương khớp.
Rau bạc hà có hương thơm mát, vị the cay, không chỉ được sử dụng trong các món ăn bổ dưỡng mà còn là một vị thuốc được các lương y tin dùng. Rau bạc hà giúp làm giảm căng thẳng, chống buồn nôn, làm giảm các cơn đau ruột, đầy hơi hay khó tiêu. Tinh dầu bạc hà có thể giúp giảm ngứa và kích ứng da, giảm mệt mỏi khi xoa tinh dầu bạc hà lên thái dương, giảm đau cơ, tăng cường miễn dịch.
Rau húng quế giúp kích thích sự hấp thụ, làm ra mồ hôi, lợi tiểu, lương huyết, giảm đau nên được sử dụng làm gia vị. Ngoài ra, húng quế còn được dùng để trị sổ mũi, đau đầu, đau dạ dày, đầy bụng, kém tiêu hóa, viêm ruột, tiêu viêm, chống lão hóa. Rau thì là hơi khó ăn nhưng là rau gia vị tốt, trị chứng đau bụng, tiêu hóa khó khăn.
Các gia vị mang tính ấm nóng như tía tô, gừng, hành giúp giải cảm, ngăn ngừa một số bệnh như cảm cúm, đầy hơi.
Khi chế biến món ăn, có thể cho thêm một số gia vị cay nóng để làm ấm cơ thể. Ví dụ, gừng tốt cho việc điều trị các rối loạn về dạ dày, làm ấm cơ thể. Rang thịt gà hay nấu canh bí, canh cải , canh cá cho thêm chút gừng vừa thơm, vừa dễ ăn, lại hỗ trợ tiêu hóa. Quế tốt cho việc điều trị các rối loạn tiêu hóa, cầm tiêu chảy, có thể chống nấm và chống vi khuẩn. Tỏi giúp tăng sức đề kháng, tốt cho huyết áp. Hạt tiêu giàu mangan, sắt, kali, vitamin C, vitamin K và chất xơ. Hạt tiêu cũng là một chất chống viêm rất tốt. Hạt tiêu làm tăng tiết axit clohydric trong dạ dày, do đó tạo thuận lợi cho tiêu hóa. Hạt tiêu giúp ngăn ngừa sự hình thành của khí đường ruột, thúc đẩy ra mồ hôi và tiểu tiện, loại bỏ độc tố khỏi cơ thể.
Các loại hạt, củ, rau gia vị đều tốt cho sức khỏe bởi vậy ở các nước phát triển người ta đã tập cho trẻ ăn từ khi ăn dặm. Nếu cho trẻ tiếp xúc sớm với nhiều loại rau gia vị khác nhau từ nhỏ trẻ sẽ được trải nghiệm nhiều mùi vị khác nhau, hình thành thói quen ăn uống lành mạnh, đa dạng khi trưởng thành. Với các loại gia vị khó ăn có thể sử dụng từ ít đến nhiều cho trẻ và khi đã gọi là gia vị thì khi nấu nướng nên gia giảm vừa phải, tránh sử dụng quá nhiều, quá hắc trẻ sẽ phản ứng từ chối ăn.
BS Quang Anh (Vĩnh Hồ, Hà Nội)