Ít xâm lấn, an toàn và hiệu quả cao
Theo một thống kê y học, tỷ lệ mắc sỏi tiết niệu ở Việt Nam từ 2 - 12%, trong đó sỏi thận chiếm đến 40%. Tỷ lệ mắc bệnh phụ thuộc vào các yếu tố như địa lý, khí hậu, chủng tộc, chế độ ăn uống và di truyền... Các khảo sát cho thấy, Việt Nam nằm trong “vùng sỏi châu Á”.
Với những sỏi thận có kích thước nhỏ, người bệnh có thể được điều trị bằng cách cho uống nước nhiều và dùng thuốc tan sỏi hoặc tống xuất sỏi. Đối với sỏi thận có kích thước lớn, không thể điều trị bằng phương pháp nội khoa, các phương pháp như tán sỏi ngoài cơ thể, tán sỏi thận qua da, phẫu thuật nội soi hay mổ mở được lựa chọn.
Các hướng dẫn mới nhất về điều trị sỏi thận từ các Hội Tiết niệu Hoa Kỳ, Hội Tiết niệu châu Âu là phương pháp tán sỏi thận qua da (PCNL-Percutaneous nephrolithotomy) với những ưu điểm như ít xâm lấn, an toàn và hiệu quả cao. Phương pháp này đang được áp dụng rộng khắp tại nhiều nơi trên thế giới và được thực hiện tại các bệnh viện chuyên điều trị sỏi thận tại nước ta.
 |
| PGS.TS.BS Vũ Lê Chuyên, Chủ tịch Hội tiết niệu – Thận học Việt Nam đang phẫu thuật tán sỏi niệu cho người bệnh tại Bệnh viện Bình Dân TPHCM. |
Trong phẫu thuật tán sỏi thận qua da, bác sĩ tạo ra một đường hầm tiếp cận viên sỏi từ ngoài da tại vùng hông lưng. Đường hầm này có kích thước khoảng 1cm nên vết rạch da rất nhỏ so với mổ mở, qua đó sỏi sẽ được tán vỡ vụn và lấy các mảnh nhỏ ra ngoài.
Những biến chứng khi tán sỏi qua da
Ưu điểm của tán sỏi thận qua da so với mổ mở là người bệnh được điều trị ít xâm hại, bảo tồn chức năng thận, phục hồi nhanh sau mổ và thời gian nằm viện ngắn. Về mặt chỉ định, phương pháp này có thể áp dụng cho cả các trường hợp sỏi lớn hoặc thất bại với điều trị nội khoa hoặc tán sỏi ngoài cơ thể.
 |
| PGS.TS.BS Vũ Lê Chuyên, Chủ tịch Hội tiết niệu – Thận học Việt Nam đang thăm khám cho bệnh nhân hậu phẫu ở Bệnh viện Bình Dân TPHCM. |
Tuy nhiên, cũng như các phương pháp ngoại khoa khác, phương pháp này tồn tại những biến chứng như chảy máu, nhiễm khuẩn huyết, tổn thương cơ quan lân cận, thậm chí tử vong.
Hướng dẫn điều trị sỏi niệu của Hội Tiết niệu châu Âu (2018) đề cập một nghiên cứu phân tích gộp 12.000 trường hợp lấy sỏi thận qua da ghi nhận tỷ lệ biến chứng gồm: Sốt 10,8%; truyền máu 7%; biến chứng liên quan lồng ngực (tràn khí, tràn máu, tổn thương phổi) 1,5%; nhiễm trùng huyết 0,5%; tổn thương nội tạng (thủng ruột, gan, lách) 0,4%; thuyên tắc mạch 0,4%; rò nước tiểu 0,2% và tử vong từ 0,04 - 0,8%.
Tỷ lệ sạch sỏi của tán sỏi thận qua da được báo cáo lên đến 90%, tùy mức độ kinh nghiệm, đặc tính của sỏi và thiết bị được sử dụng trong quy trình. Các nguyên nhân chính dẫn đến thất bại trong quá trình tán sạch sỏi là không tiếp cận được các đài thận chứa các viên sỏi, hình ảnh phẫu trường khó quan sát rõ do máu che mờ, kỹ thuật và thành phần sỏi.
PGS.TS.BS Vũ Lê Chuyên (Chủ tịch Hội tiết niệu – Thận học Việt Nam)
