Ảnh minh họa.
Thận hoạt động như một bộ lọc trong cơ thể của chúng ta, giúp loại bỏ các chất độc hại thông qua đi tiểu. Nhưng khi thận bắt đầu rối loạn chức năng người bệnh phải chạy thận thông qua phương pháp lọc máu. Đây là cách điều trị mà hầu hết bệnh nhân tiểu đường phải trải qua. Với sự trợ giúp của lọc máu, chất độc được lấy ra khỏi cơ thể nhân tạo.
Tuy nhiên, một bệnh nhân lọc máu phải tuân theo một biểu đồ chế độ ăn kiêng nghiêm ngặt. Dưới đây là một số thực phẩm mà bệnh nhân chạy thận nên tránh hoặc tiêu thụ theo chỉ dẫn của bác sĩ.
1. Muối/Natri
Tăng cân giữa các phiên chạy thận có thể tác động bất lợi đối với việc điều trị của bạn. Vì vậy, nên ăn ít thức ăn mặn hơn và nếu có thể tránh được lượng natri sẽ giúp giảm huyết áp. Thay vì dùng muối, bạn có thể sử dụng các gia vị khác như thảo mộc hoặc gia vị nhưng tránh thay thế muối bằng kali.
2. Thịt /Chất đạm
Chất đạm được khuyên dùng cho bệnh nhân lọc máu trong khoảng từ 8-10 ounce (1 ounce tương đương 28gr) mỗi ngày. Các thực phẩm giàu chất đạm như cá, thịt và trứng nên được tiêu thụ hàng ngày, nhưng điều quan trọng là phải kiểm soát số lượng.
Ví dụ: mỗi bữa chỉ nên ăn 1 con cá nhỏ hoặc một nửa miếng ức gà. Sự dư thừa thức ăn có chứa chất đạm có thể có những ảnh hưởng đến sức khỏe của bạn.
3. Ngũ cốc
Thực phẩm carbohydrate là một yếu tố chính làm tăng lượng đường trong máu trong cơ thể. Bệnh nhân tiểu đường cần từ 6-10 khẩu phần hạt, ngũ cốc hoặc bánh mì. Nhưng họ cần tránh các loại ngũ cốc nguyên chất hoặc các loại thực phẩm giàu chất xơ như bánh mì nguyên hạt, ngũ cốc và gạo lức vì chúng giàu phốt pho. Hạn chế thức ăn này sẽ tốt cho xương và mạch máu của bạn hơn.
4. Các sản phẩm từ sữa
Hãy hạn chế các sản phẩm từ sữa như sữa, sữa chua hoặc phô mai. Người đang chạy thận chỉ nên uống nửa cốc sữa hoặc sữa chua hoặc 1 ounce (tương đương 28 gr) pho mát. Tránh sữa tràm, sữa ít béo…vì chúng chứa phốt pho không tốt cho bệnh nhân chạy thận.
5. Trái cây và nước trái cây
Tránh trái cây có hàm lượng kali cao như ki-wi, quả xuân đào, mận, chuối và dưa. Thay vào đó, hãy chọn táo, cherry, nho hoặc dứa theo chỉ dẫn của bác sĩ.
6. Đồ uống mạnh
Các loại đồ uống mạnh như rượu, bia…được chỉ định cấm nghiêm ngặt đối với người đang chạy thận. Điều này sẽ tăng mức đường trong máu và dẫn đến các hiệu ứng có thể gây tử vong. Thay vào đó hãy thử uống rượu táo, nước nho hoặc nước chanh.
7. Rau củ
Tất cả các loại rau có chứa một lượng kali, tuy nhiên cần xem khối lượng rau mà người bệnh tiêu thụ là bao nhiêu. Các chuyên gia khuyến cáo người đang chạy thận chỉ nên dùng từ 2-3 khẩu phần rau cải chứa hàm lượng kali thấp. Những loại rau người chạy thận ăn được là bông cải xanh (súp lơ), dưa chuột, rau diếp. Tuy nhiên cần tránh các loại rau được trồng dưới đất như khoai tây, cà rốt, củ cải đường…
8. Món tráng miệng
Một bệnh nhân tiểu đường, đặc biệt là bệnh nhân chạy thận nên tránh ăn các món tráng miệng. Tuy nhiên, họ có thể lựa chọn các đồ ngọt không đường có sẵn trên thị trường.
9. Thực phẩm đóng hộp
Thực phẩm đóng hộp có hàm lượng natri cao có thể dẫn đến sự lưu giữ nước trong suốt quá trình lọc máu. Vì vậy, tốt nhất là nên tránh thức ăn như vậy.
10. Các loại hạt
Loại thực phẩm này là một nguồn giàu kali và phốt pho. Vì vậy, nên tránh uống bơ đậu phộng, đậu khô, đậu… khi điều trị lọc máu.
Yêu cầu quan trọng về dinh dưỡng mà người chạy thận cần “thuộc lòng”
Đủ đạm, nhiều đạm hơn người bình thường: Người bình thường cần 1g/kg/ngày thì người bệnh chạy thận cần ở mức cao: 1,2-1,4g/kg/ngày.
Đảm bảo 50% lượng đạm có nguồn gốc động vật, giàu acid amin thiết yếu.
Đủ năng lượng, ít nhất cần đạt khoảng 35-40kcal/kg/ngày.
Đủ vitamin và các yếu tố vi lượng.
Ít nước, ít natri, ít kali, ít phosphat và giàu canxi.
Điều chỉnh nhu cầu ăn theo diễn biến của bệnh.
Tùng Anh
(dịch tổng hợp)