Ngộ độc thuốc Nam điều trị tiểu đường có chất cấm

Theo các bác sĩ, bệnh nhân mắc bệnh tiểu đường nhiều năm, bác sĩ chỉ định điều trị bằng thuốc tiêm insulin định kỳ. Bệnh nhân còn mắc viêm gan B, ung thư gan.

Đầu tháng 10, ông bỏ điều trị, chuyển sang uống thuốc Nam. Viên thuốc có dạng hình cầu màu vàng nâu. Nhãn gói thuốc ghi do "Lương y Thích Thiện Tín" bào chế, không rõ thành phần, không rõ hàm lượng, không rõ nơi sản xuất và không có chứng nhận cấp phép. Quảng cáo trên bao bì cho biết thuốc có công dụng điều trị tiểu đường và suy thận.

Vài ngày đầu, chỉ số đường huyết của người bệnh giảm, vì vậy tiếp tục uống thuốc. Sau đó, ông dần mệt mỏi, ăn uống kém. Ngày 25/10, người nhà đưa ông tới  Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn cấp cứu trong tình trạng ý thức chậm, huyết áp tụt, thở nhanh sâu, đau bụng. Các chỉ số xét nghiệm đều xấu, có tình trạng nhiễm toan chuyển hóa và toan lactic rất nặng, đe dọa ngừng hô hấp, ngừng tim. Người bệnh phải thở máy và sử dụng thuốc vận mạch để nâng huyết áp, lọc máu liên tục để đào thải chất độc trong cơ thể. Tình trạng nhiễm toan và suy đa tạng cải thiện trong quá trình lọc máu. Sau hai ngày, ông được bỏ máy thở, rút ống nội khí quản, cắt thuốc vận mạch, dừng lọc máu. Hiện, người bệnh tỉnh táo, tự ăn bằng đường miệng, hết suy đa tạng.

Lời bàn: BS Lương Tuấn Kiên, Khoa Hồi sức tích cực - Chống độc,  Bệnh viện Đa khoa Xanh Pôn cho biết, mẫu thuốc Nam do gia đình cung cấp được đem đi xét nghiệm, kết quả cho thấy thành phần thuốc dương tính với chất phenformin, một loại thuốc dùng để điều trị đái tháo đường tại Mỹ từ những năm 1950. Thuốc này bị cấm sản xuất lưu hành từ năm 1973 do gây ra hàng loạt ca tử vong liên quan đến nhiễm axit lactic. Hiện Việt Nam và các nước trên thế giới đã cấm lưu hành phenformin, tuy nhiên, hằng năm vẫn ghi nhận các trường hợp nhập viện điều trị và tử vong do ngộ độc phenformin khi uống thuốc Nam. Tình trạng toan chuyển hóa do phenformin rất nặng, tỷ lệ gây tử vong lên tới hơn 50%. Qua trường hợp trên, người bệnh đái tháo đường không nên tự ý sử dụng các loại thuốc Nam không rõ nguồn gốc, xuất xứ, thành phần vì có thể thuốc đã được trộn các chất cấm, có hại cho cơ thể.