Các nhà nghiên cứu dinh dưỡng cho biết có hơn 100 loại gia vị phổ biến được sử dụng trong nấu ăn trên khắp thế giới và một số đã được chứng minh là nguồn cung cấp chất chống oxy hóa - chất bảo vệ tế bào khỏi bị tổn thương.
Theo nghiên cứu được xuất bản trên ScienceDirect (cơ sở dữ liệu thư mục các ấn phẩm khoa học và y khoa của nhà xuất bản Elsevier của Hà Lan) cho biết: Nhiều loại gia vị có hàm lượng dinh dưỡng cao, có lợi ích đối với sức khỏe cũng như trong hỗ trợ điều trị và kiểm soát bệnh đái tháo đường.
Tác dụng của một số gia vị với bệnh đái tháo đường dường như được trung gian thông qua kích thích tuyến tụy tiết insulin hoặc can thiệp vào quá trình hấp thụ glucose hoặc tác dụng tiết kiệm insulin của các hợp chất hoạt tính sinh học (tức là hợp chất phenolic).
Gia vị rất giàu hợp chất chống oxy hóa có thể giúp kiểm soát bệnh đái tháo đường. Nghiên cứu cũng đề cập đến việc sử dụng các loại gia vị như quế, gừng, nghệ, thìa là Ai Cập, hạt tiêu đen, cà ri, rau mùi, mù tạt, hồi, hành tây, tỏi, nhân sâm, cỏ cà ri và nigella trong việc kiểm soát bệnh đái tháo đường.
Quế làm giảm lượng đường trong máu
Quế tốt cho những người có lượng đường trong máu cao. Thêm quế vào món ăn mang lại vị ngọt mà không cần thêm đường, các nghiên cứu chỉ ra rằng quế có thể làm giảm lượng đường trong máu ở những người mắc bệnh đái tháo đường type 2.
Quế cũng có thể mang lại lợi ích cho sức khỏe tim mạch, chẳng hạn như giảm mức cholesterol và triglyceride trong máu cao. Điều này đặc biệt quan trọng đối với những người bị đái tháo đường là đối tượng có nguy cơ mắc bệnh tim cao hơn.
Lưu ý, quế không phải là chất thay thế cho thuốc điều trị đái tháo đường hay chế độ ăn kiểm soát carbohydrate nhưng dùng quế hợp lý là một sự bổ sung hữu ích cho chế độ ăn lành mạnh.
Tuy nhiên, người đang dùng thuốc chống đông máu, hãy trao đổi với bác sĩ trước khi thêm quế vào chế độ ăn uống vì quế có đặc tính làm đông máu có thể ảnh hưởng đến thuốc và tình trạng sức khỏe.
 |
Loại gia vị có lợi cho sức khỏe người đái tháo đường |
Gừng cải thiện độ nhạy insulin
Người bị đái tháo đường có thể dùng gừng như một phần trong bữa ăn. Tuy nhiên, nên tham khảo ý kiến bác sĩ về gừng dưới dạng thực phẩm bổ sung. Gừng có đặc tính chống đái tháo đường và chống oxy hóa giúp kiểm soát lượng đường trong máu và cải thiện độ nhạy insulin.
Một nghiên cứu cho thấy ở bệnh đái tháo đường type 2, gừng có thể làm giảm lượng đường trong máu lúc đói và tình trạng kháng insulin.
Cẩn thận không nên dùng quá nhiều cùng một lúc vì gừng có thể gây ợ nóng hoặc đau dạ dày. Mặc dù nhiều nghiên cứu cho thấy gừng có thể hữu ích trong việc kiểm soát bệnh đái tháo đường nhưng nên thận trọng khi sử dụng. Không nên tiêu thụ quá 4 gam gừng mỗi ngày.
Tỏi kiểm soát lượng đường trong máu
Tỏi tốt cho người bị đái tháo đường, giúp duy trì lượng đường trong máu vì có đặc tính hạ lipid máu và chống viêm. Một nghiên cứu cho thấy tỏi cải thiện khả năng kiểm soát lượng đường trong máu trong 24 tuần ở những người bị đái tháo đường type 2 và có khả năng làm giảm tình trạng kháng insulin.
Tiêu thụ quá nhiều tỏi cũng có thể gây ra mùi cơ thể nồng nặc, chứng ợ nóng, đầy hơi, buồn nôn, nôn mửa và tiêu chảy, đặc biệt là nếu ăn tỏi sống.
Tỏi cũng có thể làm tăng nguy cơ chảy máu nên không được khuyến khích dùng trong vài tuần trước khi phẫu thuật. Ngoài ra, nếu đang dùng thuốc chống đông máu, tốt nhất nên trao đổi với bác sĩ trước khi dùng tỏi thường xuyên.
Nghệ chứa curcumin có thể giảm biến chứng liên quan đến đái tháo đường
Thành phần hoạt tính của nghệ là curcumin có thể giúp kiểm soát lượng đường trong máu và có lợi cho những người có nguy cơ mắc bệnh đái tháo đường type 2.
Một đánh giá nghiên cứu năm 2021 cho thấy curcumin có thể làm giảm lượng đường trong máu và giảm các biến chứng liên quan đến bệnh đái tháo đường.
Các nhà nghiên cứu cũng lưu ý rằng curcumin có thể có vai trò trong việc phòng ngừa bệnh đái tháo đường. Cần có nhiều thử nghiệm lâm sàng hơn với con người để hiểu rõ hơn về tác dụng của curcumin và nghệ.
Những loại gia vị nào cần tránh khi bị đái tháo đường?
Hầu hết các loại gia vị đều không có hại cho người bị đái tháo đường miễn là chúng được tiêu thụ ở mức độ vừa phải. Nếu ăn uống với sự điều độ, người bị đái tháo đường có thể ăn gia vị hoặc thảo mộc nào họ muốn. Thực tế, một số loại gia vị và thảo mộc có thể cải thiện tích cực sức khỏe và các triệu chứng đái tháo đường.
Chỉ cần tránh các gia vị quá nhiều đường như tương cà hoặc nước sốt trộn salad chế biến sẵn và hạn chế nước ép trái cây vì chúng có thể làm tăng lượng đường trong máu nhanh chóng.
BS Đinh Minh Trí (Đại học Y dược, TP HCM)
