Hỏi: Mẹ tôi xét nghiệm máu, đường huyết cao, nhưng bác sĩ không kết luận tiểu đường mà chỉ định làm HbA1c? Xin hỏi, HbA1c là gì? Tại sao phải định lượng HbA1c 3 tháng/lần.
Nguyễn Thị Phượng (Hà Nội)
ThS.BS Nguyễn Huy Cường, nguyên Phó Trưởng khoa Đái tháo đường, Bệnh viện Nội tiết T.Ư: Bình thường trong hồng cầu ở máu có chất vận chuyển oxy gọi là hemoglobin (Hb), chất này có đặc tính kết hợp tự nhiên với đường glucose một cách bền vững, khi đó gọi là HbA1c.
Nồng độ HbA1c tỷ lệ thuận với nồng độ đường glucose trong máu, nhưng không bị ảnh hưởng nhất thời của dao động đường máu các ngày khác nhau, không bị ảnh hưởng của vận động đột xuất, của sự nhịn ăn và sự ăn uống chất đường gần đây (có thể làm xét nghiệm này sau ăn). Vì đời sống hồng cầu trung bình là 120 ngày nên nồng độ HbA1c đóng vai trò như là bộ nhớ về nồng độ đường suốt 3 tháng trước đó.
Nói cách khác, nồng độ HbA1c phản ánh mức đường trung bình trong vòng 3 tháng trước khi lấy máu làm xét nghiệm. Cách đánh giá kết quả HbA1c (cần phải làm liên tiếp ở cùng 1 phòng xét nghiệm để dễ so sánh): Mức đường máu HbA1c: Tốt < 6,5%; Chấp nhận được 6,6 - 8%; Xấu > 8%.
Người bình thường HbA1c = 4 - 6%. Nếu 2 lần xét nghiệm liên tiếp cách nhau 3 tháng mà HbA1c > 8% cần phải thay đổi cách thức điều trị. Ý nghĩa của việc giảm HbA1c: Chỉ cần giảm 1% (ví dụ như từ 8 xuống 7%) sẽ làm giảm được 35% nguy cơ mắc biến chứng mạch máu nhỏ như bệnh thận, bệnh võng mạc, bệnh thần kinh do đái tháo đường.
