Củ nghệ gia vị ngon, vị thuốc quý

• Bài thuốc chữa dạ dày, tá tràng từ hạt bưởi và nghệ đen

• Nghệ vàng chữa bệnh phụ nữ

• Cách chữa đau dạ dày từ củ nghệ vàng

Nghệ vàng: Còn có tên là khương hùng ( thân rễ củ nghệ) có vị cay đắng, tính ôn vào kinh tâm, can, tỳ, có tác dụng hành khí phá kết,  hoạt huyết thông kinh, làm tan máu ứ, giảm đau, sinh cơ (lên da non).

Uất kim ( củ con của cây nghệ, có vị cau ngọt, tính mát, vào kinh tâm,  phế, tỳ, có tác dụng thanh huyết nhiệt, an thần,  làm tan máu ứ, giảm đau ( chỉ thống)

Thường được dùng chữa đau dạ dày, đầy bụng, bế kinh, kinh nguyệt không đều, trật đả tổn thương. Ứng dụng chữa bệnh :

• Chữa đau dạ dày : Nghệ vàng 10g, vỏ quýt (trần bì) 10g,  khổ sâm 12g, bồ công anh 12g , ngải cứu 10g, củ gấu ( hương phụ) 10g.  Sắc uống ngày 1 thang chia uống 2 – 3 lần trong ngày.
• Chữa kinh nguyệt không đều: Nghệ vàng 10g, vỏ quýt (trần bì) 10g, khổ sâm 12g, bồ công anh 12g, ngải cứu 10g, củ gấu (hương phụ) 10g.  Sắc uống ngày 1 thang chia uống 2 – 3 lần trong ngày. Có thể dùng bài thuốc nghệ vàng 10g, ích mẫu 16g, kê huyết đằng 16g, sinh địa 12g,  xuyên khung 8g,  đào nhân 8g. Sắc uống ngày 1 thang chia uống 2– 3 lần trong ngày.
• Chữa đau bụng kinh ( thống kinh): Nghệ vàng 10g, ích mẫu 16g, hương phụ 8g , đào nhân 8g , ngưu tất 8g, xuyên khung 8g. Sắc uống ngày 1 thang, chia uống 2 – 3 lần trong ngày
• Chữa xơ gan: Nghệ vàng 16g, sài hồ 8g, liên kiều 8g, mộc hương 8g, đương quy 20g, bạch truật 20g, cam thảo 6g. Sắc uống ngày 1 thang, chia uống 2 – 3 lần trong ngày.

Nghệ đen: Cây nghệ đen trong đông y có tên nga truật, được trồng và mọc hoang ở nhiều vùng của nước ta. Dùng thân rễ ( củ) tươi hay khô.

Cây nghệ đen có vị đắng cay, mùi thơm hăng, tính hơi ấm. Có tác dụng phá tích, tán kết, giảm đau, tiêu thực nhanh. Chữa ung thư cổ tử cung và âm hộ, chữa ung thư da, chữa đau bụng khi hành kinh, bế kinh, kinh nguyệt không đều, bụng đầy khó tiêu, ợ nước chua, các vết bầm tím trên da.

Củ nghệ ứng dụng chữa bệnh

• Chữa kinh nguyệt có máu hòn máu cục

Bài thuốc: Nghệ đen 500g, ích mẫu 300g. Cách dùng: Cả hai thứ phơi khô tán thành bột mịn, luyện với mật, viên bằng hạt ngô phơi khô. Mỗi lần uống 15 viên, ngày 1 lần với nước sôi để nguội. Cần dùng trước kỳ kinh 10 ngày.

• Chữa đau bụng khi hành kinh

Bài thuốc: Nghệ đen 20g, hương phụ 10g, ngải cứu 8g, cỏ mần trầu 6g.

Cách dùng: Sắc thuốc xong, cho bệnh nhân uống làm 2 lần trong ngày. Ngày uống 1 thang, cần uống 5 ngày, trước kỳ kinh nguyệt 10 ngày.

• Chữa bế tắc kinh: Nga truật (nghệ đen) 10g, xuyên khung 8g, thục địa 12g, bạch truật 12g. Sắc uống ngày 1 thang chia uống 2 – 3 lần trong ngày.
• Bổ khí dưỡng huyết: Nga truật 40g, bạch chỉ 40g, hồi hương 40g, thục địa 40g, xuyên khung 40g (lượng các vị bằng nhau, tán mịn, trộn đều, ngày uống 10g, chia 2 lần có tác dụng bổ khí huyết).

Lương y Hoài Vũ (Hội Đông y VN)