Trẻ con bây giờ rất lạ, thấy một con nhện sa xuống bàn cũng hét toáng cả lên, rồi cuống quýt tìm cái gì đó để đập chết. Thấy kiến, gián, hay con gì là lạ (mà con gì với chúng chả lạ) là lấy ngay bình xịt côn trùng để tiêu diệt ngay.
Hỏi, con nhện bé thế có cắn đâu mà phải giết nó, thì bảo, nhìn kinh lắm. Không hiểu ra làm sao nữa. Nhưng tôi nghĩ tất cả là do cách giáo dục. Thời chúng tôi, thấy nhện sa là biết nhà sắp có khách hoặc sắp có tin vui.
Đúng sai chưa nói đến, nhưng con nhện được coi như một sứ giả báo tin nên chẳng bao giờ giết. Con nhện bé tí, dăng tơ khắp nơi để bắt ruồi muỗi, sâu bọ, là con vật có ích. Chỉ khi nào mạng nhện chăng nhiều quá thì quét đi thôi. Ngay như con bướm, con ngài bay vào nhà các cụ cũng dạy là có điềm gì, điềm gì… nên cũng sợ mà không dám giết.
Cái lối sống gần gũi, hòa mình vào thiên nhiên như thế khiến người ta coi mọi loài vật là một phần của tự nhiên, không cơn cớ, không gây hại cho mình thì không được giết. Cái lối sống ấy khiến con người ta trở nên khiêm nhường, thấy mình cũng nhỏ bé như con sâu, cái kiến, là một phần của tự nhiên, phải dựa vào nhau để cùng tồn tại.
Nhưng giờ thì trẻ con không được dạy dỗ những điều như thế nữa. Nhìn con nhện chỉ thấy đáng ghét, thấy sợ là đập chết, chẳng nghĩ đến việc nó có ích lợi gì, tại sao tự nhiên sinh ra loài nhện…
Lại sống trong môi trường xa cách với thiên nhiên, nhà kính, điều hòa, nên với chúng bất kỳ loài vật nào xâm phạm vào không gian riêng của chúng đều là địch hại, phải tiêu diệt cho hết. Lối sống tách biệt giữa tiện nghi khiến con người trở nên ích kỷ, chỉ biết nghĩ đến bản thân, coi mình là tối thượng trong tự nhiên, có quyền làm mọi điều.
Hôm vừa rồi trong một chuyến thăm quan, một cô bé thấy một con ong trên xe, nó kêu lên với mẹ. Mẹ nó nhẹ nhàng bảo, chắc nó bị lạc, đang tìm đường về tổ đấy. Thế là bọn trẻ con xúm lại, rất quan tâm, còn tìm cách mở cửa xe cho con ong bay ra. Như thế đâu phải không dạy được mà chỉ là chúng ta không nghĩ đến việc phải dạy.
Chính người lớn chúng ta phải chịu trách nhiệm về sự khiếp sợ của trẻ con với các loài côn trùng. Không thể dạy về tình yêu thương mà lại thiếu đi tình cảm với thiên nhiên, môi trường, với cả những loài vật.
