Trong lá náng các nhà khoa học phát hiện được hoạt chất ancaloit dùng để điều trị phì đại tuyến tiền liệt. Hàm lượng hoạt chất này lớn gấp 3 lần cây trinh nữ hoàng cung.
Theo Đông y, náng có vị cay, tính mát, có độc. Công dụng: Thông huyết, tán ứ, tiêu sưng, giảm đau. Điều trị phì đại tiền liệt tuyến: lá náng hoa trắng khô 6g, cây xạ đen 40g, ké đầu ngựa 10g. Các vị thuốc đem rửa sạch rồi sắc với 1 lít nước uống trong ngày. Dùng liên tục liệu pháp này trong khoảng 1 tháng là có hiệu quả.
Ngoài ra, kinh nghiệm dân gian còn dùng lá náng hơ nóng để đắp vào những nơi bị bong gân, sai khớp giúp điều trị bong gân, sai khớp đau nhức mỏi xương khớp rất tốt. Lấy 30g lá náng hoa trắng đun với 1 lít nước, lấy nước nguội đem rửa vùng bị trĩ ngoại. Làm liên tục 1 tuần, mỗi ngày rửa 1 lần sẽ có hiệu quả co búi trĩ rất tốt.
Lưu ý dùng với liều lượng từ 8 – 16g cây tươi, không nên dùng quá liều vì có thể gây ngộ độc. Mụn nhọt, rắn cắn, bệnh ngoài da, Trĩ ngoại, giã lá náng tươi đắp, hoặc ép lấy nước uống.
Nếu ăn phải củ của náng, hoặc uống nước ép đặc sẽ bị nôn mửa, đau bụng, tiêu chảy, mạch nhanh, hô hấp không đều, nhiệt độ cơ thể cao, thì giải độc bằng nước trà đặc hoặc dung dịch axit tannic 1 – 2%. Hoặc cho uống nước đường, nước muối loãng; cũng có thể dùng giấm với nước gừng (tỷ lệ 2:1) cho uống.
Nguyễn Thị Lệ Quyên
(Khoa Đông y, Bệnh viện Đa Khoa Hà Giang)
