<p><strong>Vì sao thuốc gây thiếu hụt dưỡng chất?</strong></p> <p>Sự thiếu hụt dưỡng chất là một trong những tác dụng phụ của thuốc, xảy ra do thuốc ngăn chặn quá trình hấp thu, dự trữ, chuyển hóa hoặc tổng hợp những dưỡng chất quan trọng của cơ thể. Khi những chất này bị thiếu hụt trong thời gian dài có thể gây nên các vấn đề sức khỏe khác nhau, tuy nhiên, tác dụng phụ đáng chú ý này lại thường bị các bác sĩ, dược sĩ bỏ qua.</p> <p><img alt="Khi dùng thuốc cần sự thăm khám và tư vấn của bác sĩ chuyên khoa. Ảnh: TM" src="https://khds.1cdn.vn/2018/11/24/2_resize.jpg" title="Khi dùng thuốc cần sự thăm khám và tư vấn của bác sĩ chuyên khoa. Ảnh: TM" /></p> <p><em>Khi dùng thuốc cần sự thăm khám và tư vấn của bác sĩ chuyên khoa. Ảnh: TM</em></p> <h2><strong>Thuốc nào gây thiếu hụt dưỡng chất và cách khắc phục ra sao?</strong></h2> <p><em>Thuốc ức chế bơm proton</em></p> <p>Thuốc ức chế bơm proton (như omeprazole, esomeprazole…) thường được kê đơn trong các trường hợp ợ nóng, ngăn ngừa và điều trị loét dạ dày. Thuốc có tác dụng ức chế tiết acid, do đó làm giảm hấp thu những dưỡng chất cần môi trường acid để hấp thu là sắt, canxi, magie, vitamin C và B<sub>12</sub>. Thiếu canxi trong thời gian dài có thể gây loãng xương, thiếu magie có thể dẫn đến chuột rút, chán ăn. Thiếu sắt có thể gây ra các chứng bệnh thiếu máu khiến người bệnh mệt mỏi, khó thở, bồn chồn và rụng tóc. Người cao tuổi là đối tượng bị ảnh hưởng nhiều nhất do họ thường phải dùng thuốc trong thời gian dài, cộng với việc họ thường sẵn có các vấn đề về hấp thu do tuổi tác và thường không ăn nhiều.</p> <p>Do đó, trong quá trình dùng thuốc nhóm này, cần phải dùng thêm một số thực phẩm giàu dưỡng chất như: rau, đậu và thịt bò, gan gà, hàu, nghêu, bơ, sữa, phomat...</p> <p><em>Thuốc hạ lipid máu nhóm statin</em></p> <p>Nhóm thuốc này có tác dụng làm giảm lượng cholesterol trong cơ thể, bảo vệ người bệnh trước các nguy cơ tim mạch, nhưng nó lại gây thiếu hụt co-enzyme Q10 - một loại enzyme cần thiết cho sản sinh năng lượng, đặc biệt là ở các cơ, kể cả cơ tim. Thiếu co-enzyme Q10 có thể gây ra chuột rút ở chân, một số ít trường hợp có thể bị yếu cơ, khó thở và rối loạn trí nhớ.</p> <p>Tuy nhiên, khi bị chuột rút, không nên tự ý ngừng thuốc mà nên đến gặp bác sĩ để được đổi sang một thuốc statin khác, bên cạnh đó, có thể sử dụng thêm các loại thực phẩm chức năng bổ sung CoQ10.</p> <p><em>Thuốc tránh thai đường uống</em></p> <div> <ul style="display: flex;"> <li style="display:none; width: 47%;margin-bottom: 7px;padding: 5px;border: 1px solid #ddd;text-align: justify;background: #f2f2f2;overflow: hidden;float: left;margin-right: 2%;box-sizing: border-box;"><a href="" rel="nofollow" style="overflow: hidden;" target="_blank"> <img src="" /> </a></li> <li style="display:none; width: 47%;margin-bottom: 7px;padding: 5px;border: 1px solid #ddd;text-align: justify;background: #f2f2f2;overflow: hidden;float: left;margin-right: 2%;box-sizing: border-box;"><a href="" rel="nofollow" style="overflow: hidden;" target="_blank"> <img src="" /> </a></li> </ul> </div> <p>Phụ nữ uống thuốc tránh thai trong thời gian dài có thể bị thiếu rất nhiều dưỡng chất quan trọng.Thiếu hụt acid folic và vitamin B<sub>12</sub> có thể dẫn đến các tình trạng thiếu máu. Thiếu vitamin B<sub>2</sub> có thể gây ra các triệu chứng như: viêm miệng lưỡi, viêm da nhẹ hoặc viêm kết mạc mắt. Phụ nữ dùng thuốc tránh thai dài ngày còn có thể dẫn đến triệu chứng tắc nghẽn mạch máu ở mức nhẹ. Để hạn chế tình trạng này, phụ nữ cần bổ sung vitamin và khoáng chất này bằng các loại thực phẩm chức năng, các loại vitamin và khoáng chất tổng hợp chứa các phức hợp vitamin B, kẽm, magie và selen, kết hợp bổ sung bằng thực phẩm hàng ngày.</p> <p><em>Thuốc lợi tiểu</em></p> <p>Thuốc lợi tiểu được chỉ định trong điều trị các bệnh tim mạch như suy tim, tăng huyết áp. Thuốc có tác dụng tăng sự đào thải muối và nước ở thận, kéo theo đó là sự thay đổi nồng độ kali trong cơ thể, làm tăng hoặc giảm lượng kali tùy vào từng loại thuốc lợi tiểu khác nhau. Kali máu thấp có thể khiến bệnh nhân thấy buồn nôn, lờ đờ. Ngược lại, kali máu cao có thể gây chóng mặt, choáng váng, bất thường nhịp tim. Do đó, bệnh nhân điều trị dài ngày bằng thuốc lợi tiểu cần kiểm tra nồng độ kali máu thường xuyên. Bệnh nhân cần được bổ sung kali trong trường hợp sử dụng các thuốc lợi tiểu gây mất kali như furosemide, hydroclorothiazide, indapamide...</p> <p>Tuy nhiên, nếu trong những thuốc điều trị bệnh tim mạch của bệnh nhân có các thuốc ức chế men chuyển như captopril, perindopril, lisinopril... sẽ không cần bổ sung kali do những thuốc này có tác dụng tăng kali máu sẽ bù trừ cho tác dụng gây mất kali của thuốc lợi tiểu. Tránh phối hợp với những thuốc lợi tiểu giữ kali như spironolactone, amiloride do nguy cơ cao tăng kali máu.</p> <p><em>Thuốc điều trị đái tháo đường</em></p> <p>Metformin là thuốc đầu tay trong điều trị đái tháo đường type 2 hiện nay, tuy nhiên, loại thuốc này lại khiến bệnh nhân thiếu hụt vitamin B<sub>12</sub>. Đây là một loại vitamin cần thiết cho sự sinh năng lượng, hoạt động thần kinh và sự tạo thành hồng cầu. Thiếu vitamin B<sub>12</sub> có thể gây đau cơ, lú lẫn, mệt mỏi, tổn thương thần kinh, thiếu máu, thay đổi tâm trạng. Bệnh nhân điều trị bằng metformin nên được kiểm tra mức vitamin B<sub>12</sub> hàng năm. Bổ sung vitamin B<sub>12</sub> bằng đường uống hoặc đường tiêm, kết hợp bổ sung bằng các loại thực phẩm như cá, trứng, thịt lợn, gan động vật, sữa và các sản phầm từ sữa...</p> <p><em>Các thuốc steroid</em></p> <p>Các thuốc chống viêm corticosteroid như prednisone, prednisolone, dexamethasone được chỉ định rất nhiều trong các bệnh như hen phế quản, viêm khớp, viêm thần kinh, viêm mũi dị ứng... Các thuốc này ảnh hưởng đến nồng độ canxi và vitamin D trong cơ thể, làm giảm hấp thu canxi ở ruột do đối kháng vitamin D và tăng đào thải canxi tại thận. Bệnh nhân điều trị bằng thuốc steroid liều cao trong thời gian dài cần tham khảo ý kiến bác sĩ để chủ động bổ sung canxi và vitamin D đề phòng loãng xương. Ngoài ra, các thuốc steroid cũng làm giảm lượng kali của cơ thể.</p> <p>Bệnh nhân nên uống dạng viên bao đường, viên bao phim để giảm kích thích niêm mạc dạ dày và hạn chế ảnh hưởng lên sự hấp thu dưỡng chất. Các thuốc steroid dạng hít, bôi ngoài da ít hấp thu nên thường không gây ra tác dụng phụ này.</p> <p><em>Thuốc kháng sinh</em></p> <p>Thuốc kháng sinh tiêu diệt các vi khuẩn gây bệnh nhưng chúng cũng tiêu diệt luôn các “vi khuẩn tốt” làm đảo lộn sự cân bằng hệ vi sinh đường ruột, đặc biệt là khi sử dụng các kháng sinh phổ rộng trong thời gian dài. Tác dụng này có thể gây ra tiêu chảy dẫn đến mất các loại muối khoáng như natri và kali, các vitamin tan trong nước như vitamin C và kẽm. Ở những người khỏe mạnh, cơ thể có thể tự bổ sung các chất này trong vài ngày. Tuy nhiên, những đối tượng như trẻ em, người cao tuổi, phụ nữ có thai rất dễ bị tổn thương, suy giảm muối khoáng có thể dẫn đến kiệt sức, mệt mỏi, nôn, chuột rút. Do vậy, cần được bổ sung nước và muối khoáng bằng các dung dịch bù nước chứa glucose, muối natri và kali, điển hình là oresol.</p> <p>Sau quá trình sử dụng kháng sinh, cần phải bổ sung thêm nguồn thực phẩm như sữa chua, rau cải chua và men vi sinh để cân bằng hệ vi sinh đường ruột..</p> <p><strong>DS. Lê Thị Quỳnh</strong></p> <div> <div> <div> <div> </div> <div> </div> </div> </div> <div> <div> </div> </div> </div>
- DIỄN ĐÀN DOANH NHÂN ỨNG DỤNG TIẾN BỘ KHOA HỌC - CÔNG NGHỆ
- SẬP CẦU PHONG CHÂU
- BÃO YAGI
- BẠO HÀNH TRẺ TẠI MÁI ẤM HOA HỒNG
- CƠ SỞ THẨM MỸ SAI PHẠM
- VI PHẠM MÔI TRƯỜNG
- MƯA LŨ SẠT LỞ Ở MIỀN BẮC
- CHÙA CẦU HỘI AN
- ĐIỂM THI TỐT NGHIỆP THPT 2024
- TỔNG BÍ THƯ NGUYỄN PHÚ TRỌNG (1944-2024)
- BỆNH BẠCH HẦU
- NGỘ ĐỘC THỰC PHẨM
- THI VÀO LỚP 10 NĂM 2024
- KỶ NIỆM NGÀY SINH NHẬT BÁC HỒ
- NGÀY KHOA HỌC VÀ CÔNG NGHỆ VIỆT NAM
- KỶ NIỆM 70 NĂM CHIẾN THẮNG ĐIỆN BIÊN PHỦ
- NAM SINH LỚP 8 BỊ ĐÁNH CHẾT NÃO
- NỔ LÒ HƠI Ở ĐỒNG NAI
- SAI PHẠM CHUNG CƯ BẢO SƠN NGHỆ AN
- BỆNH RUBELLA
- CÚM A/H5N1
- NHỮNG CÁI NHẤT CỦA VIỆT NAM, THẾ GIỚI NĂM 2023
Các thuốc “đánh cắp” dưỡng chất và cách ngăn chặn
(Khoahocdoisong.vn) - Đa số bệnh nhân không hề biết rằng những loại thuốc dùng để chữa bệnh lại có thể gây ra bệnh, làm cơ thể mất đi các vitamin và khoáng chất quan trọng, gây ra các chứng như mệt mỏi, rụng tóc, đau cơ, loãng xương, suy nhược…
Bé 6 tháng tuổi mắc não mô cầu, dấu hiệu nào cảnh báo bệnh ở trẻ?
Bé trai khởi phát bệnh với triệu chứng sốt cao, nôn trớ, phát ban dạng chấm li ti toàn thân. Trẻ nhập Bệnh viện Nhi Trung ương trong tình trạng thóp phồng, xét nghiệm PCR đa mồi dịch não tủy cho kết quả dương tính với não mô cầu.
Bé gái 11 tháng tuổi bị sốc mất nước, nguy kịch do... tiêu chảy cấp
Sốc mất nước do tiêu chảy và nôn ói là biến chứng nặng, có thể gây tổn thương đa cơ quan và thậm chí dẫn đến nguy hiểm tính mạng nếu không phát hiện và xử trí kịp thời.
Cắt bỏ khối bướu tuyến giáp bị "bỏ quên" 40 năm cho cụ bà 81 tuổi
Phát hiện bướu tuyến giáp hơn 40 năm nhưng cụ bà 81 tuổi (Bình Định) không điều trị, gần đây, bướu chèn ép gây cảm giác khó chịu, khó thở, nuốt nghẹn.
Mới 34 tuổi đã bị ung thư “gõ cửa” tới hai lần
Một người bị mắc 2 loại ung thư cùng lúc có thể xảy ra. Xác suất cao hơn nếu một trong hai là dạng ung thư phổ biến. Có những người mắc 2 loại ung thư không phải do di truyền hay di căn...
Các biến chứng nguy hiểm người bị mỡ máu cao cần chú ý
80% người bị đột quỵ, gan nhiễm mỡ đều bắt nguồn từ mỡ máu cao. Các biến chứng nguy hiểm của người bị mỡ máu cao cần chú ý.
Người phụ nữ 53 tuổi sốc phản vệ sau khi uống thuốc
Sốc phản vệ thường xảy ra bất ngờ và có rất nhiều nguyên nhân gây ra, nặng nhanh và có thể tử vong nên cần biết cách xử lý kịp thời.
Lọc máu liên tục, cứu bệnh nhân viêm tụy cấp do máu trắng như mỡ
Viêm tụy cấp do tăng mỡ máu thường nặng hơn và đe dọa tính mạng bệnh nhân hơn so với các nguyên nhân khác. Lọc máu liên tục là phương pháp mới hạn chế được nhược điểm của phương pháp thay huyết tương.
Cô gái 28 tuổi bất ngờ phát hiện mắc lao phổi, chuyên gia cảnh báo gì?
Lao phổi là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, có tỷ lệ tử vong cao. Việt Nam là nước có gánh nặng bệnh lao cao nhất trên thế giới. Bệnh có thể điều trị khỏi hoàn toàn, không để lại di chứng nếu được phát hiện và điều trị kịp thời.
Giải phóng hơn 100 con giun trong ruột bé trai 2 tuổi
Trẻ khi bị giun đũa ký sinh sẽ bị suy dinh dưỡng, mệt mỏi, thậm chí gây nguy hiểm đến tính mạng.
Đang dọn vườn, người đàn ông bị cành cây đâm xuyên góc hàm vào tận cổ
Trong lúc dọn vườn, người đàn ông 65 tuổi bị trượt chân ngã vào gốc cây cảnh và 1 cành cây đâm vào vùng góc hàm vào tận cổ với kích thước dài khoảng 5 cm.
Đi ngoài liên tục, sút cân… đi khám bất ngờ phát hiện ung thư trực tràng
Ung thư trực tràng rất nguy hiểm, nằm trong top 10 bệnh ung thư phổ biến nhất trên thế giới và đứng thứ 4 trong danh sách nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, chỉ sau ung thư phổi, dạ dày và gan.