Cá linh hay còn gọi là linh ngư, có tên khoa học là Henicorhynchus, là chi cá thuộc họ cá chép. Chúng là loài cá trắng nên chỉ phù hợp với môi trường nước chảy. Cá linh vị ngọt, tính bình, không độc, tác dụng kiện tỳ lợi thủy, giảm ho, thanh nhiệt, dưỡng khí huyết, thích hợp cho những người bị nhiệt, ăn không ngon miệng.
Cá linh thịt trắng, thơm ngon, dễ chế biến, dễ ăn. Cá linh rất giàu protid, lipid, sắt, Ca, P, Mg, vitamin A, B1, B2, B6... được các bà nội trợ nấu thành nhiều món nổi tiếng như cá linh chiên giòn, cá linh kho cải dưa, lẩu cá linh bông điên điển.
Cá linh nói riêng hay cá nói chung đều tốt cho sức khỏe. Thịt cá giàu vitamin nhóm B (B1, B2, B6, B12). Nếu luộc cá, nấu canh, các vitamin B tan trong nước. Cá nói chung cũng giàu vitamin tan trong dầu như vitamin A, D, E, vì vậy ăn cá tốt cho trẻ em, phụ nữ mang thai, người cao tuổi. Thịt cá dễ tiêu do có chứa ít collagen. Cá luộc, cá nấu canh rất dễ tiêu hóa vì chất collagen được chuyển sang nước luộc. Cá cũng nghèo mô liên kết, cho nên không tồn tại lâu trong dạ dày, vì vậy khi ăn cá dễ tiêu.
Đối với cá linh, loại cá sạch, thịt thơm, đặc biệt tốt với trẻ suy nhược, ăn ngủ kém. Chỉ cần lấy cá linh, bông chuối, rau ngổ, cà chua, gia vị vừa đủ nấu canh ăn tuần vài lần có tác dụng bổ tỳ vị, hóa đàm, thông ứ, ăn ngon, ngủ tốt. Trẻ tỳ hư, ăn không ngon lấy cá linh, hành khô, mắm, nấm hương, tương hột, muối, gia vị vừa đủ kho ăn. Công dụng kiện tỳ, khai vị, tiêu đàm, lợi thấp, chữa người lớn trẻ em thể lực giảm sút. Những người thiếu máu, ăn kém lấy cá linh loại nhỏ, hành tây, dầu ăn, trứng gà, bột gạo, gia vị vừa đủ chiên ăn. Cá làm sạch tẩm bột gạo, khoai cắt lát, trứng chiên giòn ăn kèm rau kinh giới, húng quế, tía tô, xà lách, dưa leo, rau thơm… có tác dụng kiện tỳ, bổ khí huyết, khai vị, rất tốt cho người khó lên cân. Khi học hành hay làm việc căng thẳng có thể lấy cá linh, cà chua, me, dứa, bông súng, nấm rơm, bắp chuối, giá đậu, rau đắng, rau ngổ, gia vị vừa đủ nấu lẩu ăn. Món ăn này giúp an thần, lợi tiểu tiện, giảm stress, giúp đầu óc minh mẫn.
BS Nguyễn Phan Trúc Nguyên (Vũng Tàu)
