Gan là bộ phận giúp đào thải độc tố của cơ thể. Những độc tố tan trong mỡ sẽ được tế bào gan phân giải thành những chất kém nguy hiểm hơn hoặc dễ tan trong nước hơn và đi ra ngoài cơ thể. Gan là nơi sản sinh dịch mật và dự trữ chúng trong các túi mật. Dịch mật theo đường ống mật đi xuống tá tràng để hòa trộn vào thức ăn, thực hiện nhiệm vụ nhũ hóa chất béo, cholesterol, một số loại vitamin để ruột non dễ hấp thụ. Gan được ví như ngôi nhà dự trữ rất nhiều vitamin và khoáng chất như vitamin A – D – E – K – B12, thời gian các vitamin tồn tại dự phòng trong gan có thể đến vài năm. Gan cũng lưu trữ carbohydrate dưới dạng glycogen và chuyển hóa chúng thành glucose khi cơ thể cần để hấp thu vào máu, cân bằng lượng đường huyết, cung cấp năng lượng cho mọi hoạt động. Ngoài ra, gan còn có chức năng chuyển hóa protein, lipid...
Để gan khỏe hằng ngày nên ăn các loại rau có lá màu xanh vì chúng chứa các vitamin thiết yếu như vitamin B12. Các loại rau như cải xoăn, cải bắp chứa nhiều lưu huỳnh giúp cơ thể giải độc. Tảo biển là thực phẩm cần ưu tiên vì tảo biển giúp ngăn chặn cơ thể hấp thu các kim loại nặng. Dứa là loại trái cây có enzym tiêu hóa chống viêm, giúp chuyển hóa thức ăn và hỗ trợ gan. Thực phẩm lên men như dưa củ muối chua sẽ bổ sung một lượng vi sinh vật có lợi, giúp hỗ trợ hệ tiêu hóa và phá vỡ các chất độc trước khi được hấp thu, giảm bớt gánh nặng cho gan. Các loại gia vị như tỏi, nghệ rất tốt cho gan. Tỏi có tính kháng khuẩn, chống oxy hóa, kháng virus, chống nấm. Ăn tỏi giúp giảm viêm, tăng cường hệ thống miễn dịch, cải thiện chức năng gan. Nghệ là loại gia vị được sử dụng rộng rãi có chứa hàm lượng curcuminoids cao. Curcuminoid là hợp chất tốt cho sức khỏe, giúp giảm viêm và hỗ trợ gan, thận, mật, giúp tăng cường tiêu hóa. Dưới đây là một vài món ăn tốt cho gan.
- Rau xào thập cẩm: Bông cải, cà rốt, nấm hương, củ cải mỗi vị 50g, thịt ba chỉ 50g, thêm gia vị xào ăn.
- Cháo gan heo: Gạo mới 200g, đậu xanh 100g, gan heo 50g thái lát, cháo nấu chín khi ăn múc ra tô, thêm giá sống ăn.
- Cá chạch kho nghệ: Cá chạch 4-5 con làm sạch 200g, nghệ 1 củ giã lấy nước cốt, thêm gia vị vừa đủ kho ăn.
- Rau càng cua sốt cà: Rau càng cua 200g rửa sạch, bóp giấm hoặc chanh. Cà chua 2 quả, dứa vài lát, thêm thịt băm 50g, gia vị, nấu nước sốt chấm rau ăn.
BS Thanh Nguyên (Vũng Tàu)
