Lý do đổi tên kỳ thi
Việc thay đổi tên kỳ thi THPT Quốc gia thành kỳ thi tốt nghiệp THPT đang được dư luận quan tâm, đặc biệt là mới đây, theo Bộ GD&ĐT, mục đích của kỳ thi chủ yếu dùng để xét tốt nghiệp. Vậy, năm nay, kỳ thi sẽ có những thay đổi cụ thể như thế nào? Thứ trưởng Bộ GD&ĐT Nguyễn Hữu Độ đã có trao đổi với PV về phương án tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT này.
Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ. |
Về lý do tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cho biết, do bối cảnh của dịch bệnh Covid-19, kế hoạch năm học 2019-2020 đã phải điều chỉnh, Bộ GD&ĐT cũng đã công bố tinh giản chương trình học kỳ 2 và triển khai dạy học qua Internet và trên truyền hình.
Cũng vì dịch bệnh Covid-19 mà kỳ thi THPT sẽ được tổ chức muộn hơn mọi năm, dự kiến vào tháng 8 năm 2020. Thời điểm này cả Luật Giáo dục và Luật Giáo dục đại học đã có hiệu lực thi hành (Luật Giáo dục đại học có hiệu lực từ 01/7/2019 và Luật Giáo dục có hiệu lực từ 01/7/2020).
Do vậy, sẽ không tổ chức kỳ thi THPT Quốc gia như mọi năm mà tổ chức Kỳ thi tốt nghiệp THPT.
Mục đích cua Kỳ thi tốt nghiệp THPT là: Tổ chức an toàn, nghiêm túc lấy kết quả để xét công nhận tốt nghiệp THPT và đánh giá chất lượng giáo dục phổ thông từ đó điều chỉnh nội dung, phương pháp dạy học trong các nhà trường.
Kết quả của kỳ thi cũng có thể được các trường ĐH, CĐ sử dụng trong tuyển sinh theo tinh thần tự chủ.
Phạm vi kiến thức chủ yếu nằm ở lớp 12
Nhiều thí sinh băn khoăn, việc thay đổi kỳ thi sẽ dẫn tới những thay đổi như thế nào về bài thi, môn thi.
Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cho biết, Kỳ thi tốt nghiệp THPT dự kiến sẽ gồm 3 bài thi độc lập (Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ) và 2 bài thi tổng hợp KHTN và bài thi tổng hợp KHXH.
Trong đó, bài thi KHTN gồm tổ hợp của 3 môn Vật lí, Hóa học và Sinh học; Bài thi KHXH đối với thí sinh THPT gồm tổ hợp của 3 môn Lịch sử, Địa lí và Giáo dục công dân; đối với thí sinh GDTX gồm tổ hợp của 2 môn Lịch sử, Địa lí.
Thí sinh THPT phải thi 3 bài thi bắt buộc Toán, Ngữ văn, Ngoại ngữ và 1 bài thi tự chọn KHTN hoặc KHXH; Thí sinh GDTX phải thi 2 bài thi bắt buộc Toán, Ngữ văn và 1 bài thi tự chọn KHTN hoặc KHXH.
Các bài thi Toán, Ngoại ngữ, KHTN và KHXH thi theo hình thức trắc nghiệm khách quan; mỗi thí sinh trong cùng phòng thi có một mã đề thi riêng; thí sinh làm bài thi trên Phiếu trả lời trắc nghiệm (Phiếu TLTN); kết quả làm bài của thí sinh trên Phiếu TLTN được chấm bằng phần mềm máy tính do Bộ GDĐT cung cấp; Bài thi Ngữ văn thi theo hình thức tự luận.
Đại diện Bộ GD&ĐT cho biết, việc sử dụng các bài thi bắt buộc và các bài thi tổ hợp tự chọn KHTN và KHXH hướng đến đánh giá toàn diện học sinh, hạn chế học lệch, học tủ. Việc vẫn tổ chức thi 3 môn bắt buộc và 1 bài thi tổ hợp tự chọn cũng là cách để giúp thí sinh tập trung thi những môn học đã được dành thời gian ôn tập kỹ hơn, phù hợp với định hướng lựa chọn nghề nghiệp.
Mỗi bài thi tổng hợp được chấm chỉ với 1 đầu điểm (không có điểm các môn thành phần như đối với bài thi tổ hợp trong kỳ thi THPT quốc gia những năm trước đây). Thời gian tổ chức kỳ thi sẽ trong 1,5 ngày với 3 buổi thi.
Nội dung thi sẽ nằm trong Chương trình giáo dục THPT hiện hành, chủ yếu là chương trình lớp 12; phù hợp với nội dung tinh giản chương trình HK2 đã được Bộ GD&ĐT công bố
Nội dung đề thi sẽ dễ hơn, độ phân hóa của đề thi cũng sẽ giảm đi so với các năm trước để phù hợp với mục đích của Kỳ thi tốt nghiệp THPT cũng như điều kiện dạy học do ảnh hưởng của dịch Covid-19.
Kỳ thi sẽ sử dụng đề thi chung của Bộ
Kỳ thi tốt nghiệp THPT giao cho các địa phương tổ chức, nhưng Bộ GD&ĐT vẫn ra đề. Giải thích về điều này, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cho biết, để nhằm mục đích đảm bảo thống nhất trong cả nước cùng một mặt bằng đánh giá chất lượng giáo dục sau 12 năm học ở cấp phổ thông cũng như đảm bảo tính khách quan, công bằng trong đánh giá giữa các địa phương.
Ngoài ra, chương trình giáo dục do Bộ ban hành vì vậy việc Bộ ra đề thi cũng phù hợp để đảm bảo đánh giá theo chuẩn đầu ra của chương trình.
Mặt khác, sử dụng đề thi chung là phù hợp với việc sử dụng chung mẫu bằng tốt nghiệp THPT có tính quốc gia cho các thí sinh. Việc này tạo thuận lợi trong hội nhập quốc tế, nhất là trong việc học sinh đi du học.
Về câu hỏi, việc giao cho các địa phương tổ chức thi như năm nay liệu có đảm bảo an toàn? Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cho biết, vấn đề an toàn, nghiêm túc, công bằng là yêu cầu đầu tiên, cao nhất đối với kỳ thi và Bộ GD&ĐT sẽ tiếp tục thực hiện các giải pháp để đảm bảo yêu cầu này.
Đối với bài thi trắc nghiệm, mỗi thí sinh trong mỗi phòng thi sẽ có một mã đề thi riêng. Đề thi sẽ dùng chung cho cả học sinh giáo dục THPT và học viên GDTX.
Các bài thi trắc nghiệm sẽ được chấm bằng máy, bằng phần mềm chung của Bộ, có sự giám sát của hệ thống camera trên cơ sở phát huy hiệu quả của quy trình chấm thi năm 2019 sẽ đảm bảo quy trình chấm thi an toàn, nghiêm túc, đề phòng gian lận.
Đặc biệt, năm nay, các tỉnh phải công khai phổ điểm thi, báo cáo toàn bộ điểm học bạ của các thí sinh qua hệ thống dữ liệu điện tử. Bộ GD&ĐT sẽ lấy đó làm căn cứ đối sánh kết quả thi.
Công tác thanh tra, giám sát sẽ được tăng cường. Dự kiến ngoài lực lượng thanh tra của Bộ, thanh tra của sở GD&ĐT, sẽ có thêm lực lượng của tỉnh để thanh tra, giám sát tất cả các khâu của kỳ thi; nhất là các khâu in sao, vận chuyển, bảo mật đề thi, công tác coi thi và chấm thi.
Có nhiều ý kiến cho rằng năm nay nên bỏ kỳ thi THPT do dịch Covid-19, đặc biệt một kỳ thi mà tỷ lệ đỗ gần 100% thì không cần thiết. Về vấn đề này, Thứ trưởng Nguyễn Hữu Độ cho biết, kỳ thi tốt nghiệp THPT là kỳ thi cuối cùng ở bậc phổ thông. Việc tổ chức một kỳ thi để đánh giá chất lượng của giáo dục phổ thông là cần thiết, tạo động lực học tập tích cực cho học sinh. Kỳ thi cũng sẽ góp phần duy trì được nền nếp dạy, học trong các cơ sở giáo dục.