Dùng độc vị
- Rễ cây sói rừng 30g ở dạng tươi hoặc 12 - 15g ở dạng khô, rửa sạch, thái vụn, sắc hoặc hãm uống chia uống vài lần thay trà trong ngày.
- Thân và lá cây lược vàng lượng tùy ý, rửa sạch phơi hoặc sấy khô, cắt vụn đựng trong lọ kín dùng dần, mỗi làn lấy một nắm nhỏ chừng 20g hãm với nước sôi trong bình kín, sau 20 phút thì dùng được, uống thay trà trong ngày. Hoặc lấy 100g lá lược vàng rửa sạch, cắt khúc rồi đem ngâm với 1.000ml rượu trắng 45 độ trong 30 ngày, mỗi lần lấy một ít xoa bóp các khớp bị sưng đau.
- Lá trầu không tươi một nắm, rửa sạch, vò hơi nát rồi cho vào nồi nước 1.000ml đang sôi, đun tiếp 10 phút là được, đổ ra chậu, chế thêm nước nguội sao cho đạt độ nóng chịu được, ngâm chân bị viêm đau trong 15 phút.
- Lấy lá lốt tươi 15 - 30g, rửa sạch, sắc lấy nước uống ấm sau bữa ăn tối chừng 20 phút, dùng liên tục trong 10 - 15 ngày. Hoặc lá lốt tươi 15 - 30g rửa sạch bằng nước muối loãng rồi đem sắc trong 10 phút, đổ ra chậu, để nguội rồi ngâm chân bị viêm đau trong 15 phút.
- Lá tía tô tươi 15 - 20g, rửa sạch, sắc uống vài làn trong ngày. Hoặc dùng lá tía tô tươi rửa sạch, giã nát cùng một chút muối, đắp lên khớp viêm đau trong 15 - 20 phút vào buổi tối.
- Cây nở ngày đất tươi 30g, rửa sạch bằng nước muối loãng rồi sắc lấy nước, chia uống nhiều lần trong ngày.
- Lá sa kê tươi 3 - 4 cái, rửa sạch bằng nước muối loãng, thái nhỏ, sắc chia uống nhiều lần trong ngày.
- Cải bẹ xanh lượng vừa đủ, nấu nước uống hằng ngày.
- Bồ công anh 20 - 30 tươi hoặc 15g khô sắc uống hằng ngày.
- Cỏ nhọ nồi 20-30g tươi hoặc 15g khô, sắc uống hàng ngày.
- Hy thiêm thảo (cây chó đẻ hoa vàng) 15 - 20g, sắc hoặc hãm uống hằng ngày thay trà.
- Lá vối tươi 1 nắm, rửa sạch, vò nát rồi đem sắc với 1.500ml nước trong 10 phút, lấy nước chia uống nhiều lần trong ngày.
Dùng đa vị
- Trầu không tươi 5 lá rửa sạch bằng nước muối loãng, cắt nhỏ đem xay nhuyễn với 50ml nước sôi đẻ nguội, sau đó chắt lấy nước cốt, bỏ bã, hòa thêm 2 thìa cà phê mật ong nguyên chất, khuấy đều rồi uống.
- Dừa xiêm 1 quả vạt nắp gáo, lá trầu tươi 100g rửa sạch, thái nhỏ, cho vào trong quả dừa ngâm khoảng 30 phút, mỗi sáng sau khi thức dậy uống nước dừa ngâm lá trầu này trước khi ăn sáng sau khi đã đi tiểu hết.
- Đu đủ xanh 2 quả rửa sạch, để nguyên vỏ, thái miếng nhỏ, cho vào nồi đun sôi với 2 lít nước trong 5 phút, cho tiếp 30g lá trà xanh vào đun tiếp 2 phút nữa là được, chắt lấy nước, chia uống vài lần trong ngày.
- Sung úy tử 15g, hà thủ ô 15g, ý dĩ 24g, sắc kỹ lấy nước bỏ bã rồi cho trứng gà vào luộc ăn.
- Rễ phượng tiên hoa tươi (hoa bóng nước hay bông móng tay) giã nát, hòa thêm rượu trắng, đun nóng lên rồi đổ vào chỗ đau, xát liên tục vài lần trong ngày.
-Bạch truật, bạch chỉ, phòng phong mỗi vị 6g và uy linh tiên 9g, sắc uống trong ngày.
- Muối ăn 500g, tiểu hồi hương 120g, hai thứ đem sao nóng, bọc vải chườm vào chỗ đau, mỗi ngày 2 lần sáng và chiều.
+ Phượng tiên hoa (hoa bóng nước), bá tử nhân, phác tiêu và mộc qua lượng bằng nhau. Tất cả đem sắc kỹ lấy nước, pha thêm nước lã dùng để tắm mỗi ngày 2 - 3 lần.
Những vị thuốc và bài thuốc Nam trên đây đều rất đơn giản, dễ kiếm, dễ dùng và rất rẻ tiền. Tính hiệu quả có thể chậm và thấp nhưng tính an toàn rất cao, hầu như không có tác dụng không mong muốn, dễ được cơ thể chấp nhận, dùng được lâu dài kể cả với những người có các bệnh lý nền như cao huyết áp, đái tháo đường, thiểu năng mạch vành… Vấn đề quan trọng là cần phải kiên trì, sử dụng lâu dài để nhằm đạt được mục đích dự phòng, hỗ trợ trị liệu và ngăn ngừa tái phát.
ThS.BS Hoàng Khánh Toàn (nguyên Chủ nhiệm Khoa Đông y, Bệnh viện T.Ư Quân đội 108)
