Hút thuốc thụ động ở trẻ em có thể gây viêm đường hô hấp, hen…
Hút thuốc thụ động và tác hại từ khói thuốc
Hút thuốc thụ động là hít phải (hay còn gọi là phơi nhiễm) khói thuốc từ đầu điếu thuốc đang cháy hoặc khói thuốc do người hút thuốc phả ra. Theo WHO, khói thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến người hút mà những người thường xuyên hít phải khói thuốc cũng sẽ mắc các bệnh như người hút thuốc.
Ở Việt Nam, hút thuốc là thói quen của nam giới và họ thường hút thuốc trong nhà. Những người không hút thuốc tiếp xúc với khói thuốc thường là những người sống trong cùng nhà với người hút thuốc hoặc người làm việc trong môi trường có khói thuốc.
Giải đáp thắc mắc tại Hội nghị triển khai thực hiện hoạt động phòng chống tác hại của thuốc lá năm 2018 của Trung tâm Truyền thông Giáo dục Sức khỏe TPHCM.
Theo các chuyên gia y tế, hút thuốc thụ động đặc biệt nguy hiểm cho trẻ em vì phổi của trẻ chưa phát triển hoàn thiện và nhạy cảm hơn với các chất kích thích và chất độc trong khói thuốc. Trẻ có bố mẹ hút thuốc sẽ bị giảm các chức năng của phổi và dễ gặp các vấn đề sức khỏe. Hút thuốc thụ động ở trẻ em có thể gây viêm đường hô hấp, hen, viêm tai giữa, đột tử ở trẻ sơ sinh, kém phát triển chức năng phổi và làm tăng nguy cơ mắc nhiều loại bệnh khác.
Đặc biệt, hút thuốc lá thụ động làm tăng nguy cơ ung thư phổi ở người không hút thuốc lên từ 20- 30% so với những người không hút thuốc. Đây cũng là một nguyên nhân làm tăng 25 – 30% nguy cơ mắc bệnh và chết do bệnh mạch vành ở cả nam và nữ. Bên cạnh đó, nguy cơ sảy thai ở phụ nữ hút thuốc cao gấp 3 lần so với phụ nữ không hút thuốc. Hút thuốc thụ động còn được biết đến là một nguyên nhân làm thai chết lưu và làm giảm cân nặng trẻ sơ sinh từ 200 – 400gram.
Khói thuốc độc hại do đâu?
Quá trình đốt cháy điếu thuốc lá được diễn ra ở nhiệt độ cao (từ 600 – 900 độ C) dẫn đến sự đốt cháy hoàn toàn lá thuốc bao gồm cả đốt cháy các hợp chất dễ bay hơi và đốt cháy tạp chất từ than, tạo ra làn khói thuốc.
Các tập đoàn thuốc lá hàng đầu thế giới đẩy mạnh nghiên cứu sản xuất các dòng sản phẩm không khói thuốc lá.
Các nhà nghiên cứu ước tính khói thuốc lá có chứa 7,357 hợp chất hóa học thuộc nhiều loại khác nhau. Mặc dù, trong khói thuốc lá có nicotine là chất gây nghiện, khiến người hút khó bỏ được thuốc lá thì khoảng 60 loại hóa chất sinh ra từ quá trình đốt cháy mới chính là tác nhân độc hại và gây ung thư, chứ không phải nicotine, như asen (thạch tín, chất độc), benzen (chất gây ung thư mạnh, có trong khói dầu khí, thuốc trừ sâu), ammonia (có trong thuốc kích thích tăng trưởng, sản phẩm tẩy rửa), dioxine (sinh ung thư), formaldehyde (dùng trong ướp xác, gây kích thích mũi, họng và mắt của người hút thuốc).
Vì một thế giới không khói thuốc
Theo ước tính của WHO thì số lượng người hút thuốc trên thế giới sẽ không giảm và ước tính là 1,16 tỉ người vào năm 2025. Tại Việt Nam, mặc cho những nỗ lực của chính phủ trong việc làm giảm nhu cầu cũng như hạn chế nguồn cung của thuốc lá, theo WHO, tỉ lệ hút thuốc lá tại Việt Nam vẫn không có dấu hiệu giảm và dự kiến số người hút thuốc năm 2025 sẽ tăng lên 18 triệu người so với 17 triệu người năm 2017.
Đại biểu tham dự Hội nghị triển khai thực hiện hoạt động phòng chống tác hại của thuốc lá năm 2018 thảo luận tại hội nghị.
WHO khuyến cáo, một trong những giải pháp giảm thiểu tác hại do khói thuốc lá đối với những người không hút thuốc lá là xây dựng các mô hình không khói thuốc như trường học, bệnh viện, công sở, khách sạn, nhà hàng, …
Hiện trên thế giới, xu hướng vì một thế giới không khói thuốc đang phát triển một cách mạnh mẽ. Ngay cả các tập đoàn thuốc lá hàng đầu thế giới cũng đã và đang tiếp tục đầu tư vào việc nghiên cứu các dòng sản phẩm không khói thuốc lá nhằm giảm thiểu rủi ro cho người sử dụng thuốc lá và đặc biệt là người hút thuốc thụ động.
Tại Việt Nam, Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá cho biết, để giảm thiểu tác hại của việc hút thuốc thụ động, trong thời gian tới, Quỹ sẽ tiếp tục hỗ trợ đẩy mạnh việc thực thi quy định cấm hút thuốc tại các nơi công cộng và nhân rộng các mô hình không khói thuốc.
Đây là một phần quan trọng để bảo vệ quyền được sống trong môi trường trong lành của những người không hút thuốc lá, giúp giảm nguy cơ bệnh tật và tử vong do tiếp xúc thụ động với khói thuốc.
Thủy Nguyễn
