Nguồn ảnh: Phys.
GS Matthew Colless, Giám đốc Trường Nghiên cứu Thiên văn học và Vật lý thiên văn học và nghiên cứu trưởng tại Trung tâm ARC cho biết: “Tất cả các thiên hà trông giống như quả cầu bị đè bẹp, nhưng khi thiên hà già đi, chúng trở nên xù xì hơn so với các ngôi sao.
Dải Ngân hà của chúng ta hơn 13 tỷ năm tuổi, vì vậy nó không còn trẻ nữa, nhưng thiên hà vẫn có cả một ngôi sao trung tâm của các ngôi sao cũ và cánh tay xoắn ốc chứa các ngôi sao trẻ”.
Để tìm ra hình dạng của một thiên hà, nhóm nghiên cứu đã đo sự chuyển động của các ngôi sao bằng một dụng cụ gọi là SAMI trên Kính thiên văn Anh – Úc tại Đài Quan sát mùa xuân ANU.
Họ nghiên cứu 843 thiên hà các loại nặng với hàng trăm lần khối lượng Mặt.
Tác giả chính là TS Jesse van de Sande, từ Đại học Sydney và ASTRO 3D nói rằng vẫn chưa xác định rõ ràng rằng hình dạng và tuổi tác thiên hà phải được liên kết, vì vậy phát hiện mới có thể chỉ ra mối quan hệ sâu hơn.
TS Jesse van de Sande nói: “Khi một thiên hà già (có tuổi), những thay đổi bên trong diễn ra và thiên hà có thể va chạm với những thiên hà khác.
“Những sự kiện này làm rối loạn chuyển động của các ngôi sao”.
Đồng tác giả là TS Nicholas Scott, từ Đại học Sydney và ASTRO 3D cho biết, các nhà khoa học đã đo tuổi của thiên hà qua màu sắc.
“Những ngôi sao trẻ, xanh da trời già đi và chuyển sang màu đỏ,” anh nói.
“Các thiên hà có cùng dạng hình cầu bị đè bẹp, có các ngôi sao cùng độ tuổi với chúng”. TS Jesse van de Sande cho biết, các nhà khoa học đã biết từ lâu về hình dạng và tuổi tác được liên kết trong các thiên hà cực đoan, đó là những thiên hà rất phẳng và thiên hà tròn, elip.
“Đây là lần đầu tiên chúng tôi thể hiện hình dạng và tuổi tác có liên quan đến tất cả các loại thiên hà, không chỉ các thái cực – tất cả các hình dạng, mọi lứa tuổi, mọi khối lượng thiên hà”, ông nói.
TS Julia Bryant, nhà khoa học hàng đầu của công cụ SAMI cho biết, nhóm nghiên cứu vẫn đang tìm kiếm các mối quan hệ đơn giản, mạnh mẽ như hình dạng và tuổi tác, làm cho nhiều nhà khoa học sẽ đau đầu hơn khi nhìn vào sự phức tạp nhìn thấy trong các thiên hà.
“Để xem những mối quan hệ đó, bạn cần thông tin chi tiết về số lượng lớn các thiên hà”, cô nói.
Đài Quan sát Anh – Úc (AAO) đang xây dựng công cụ kế thừa SAMI, Hector, được thiết kế để quan sát 100 thiên hà tại một thời điểm để nghiên cứu so sánh cùng lúc.
Huỳnh Dũng (theo Phys, Kiến Thức)
